Kuzey Kore'den Kaçan Birinin Gözünden Başkent Pyongyang'daki Günlük Yaşam
2014 yılında kuzey kore'den güney kore'ye kaçmış birisinin sözleriyle başkent pyongyang'daki günlük yaşam şöyledir:
saat 06.00
kuzey kore hükümetinin "devrimin başkenti" olarak belirttiği şehir pyongyang'da gün erken başlar. kahvaltıda genellikle yulaf veya mısır gevreği, muhtemelen haşlanmış bir yumurta ve ekşi yoğurt, çocuklar içinse belki süt tozu olur.
ardından işe gitme saati gelir
kuzey kore'de çalışan nüfus oldukça fazladır, 2010 yılı itibarıyla ülkenin %59'u iş sahibidir. her geçen gün nüfusu artan kadınlar, beyaz yakalı ofis işlerinde çalışırlar. hafif sanayi personellerinin %90'ını, taşra personellerininse %80'i kadınlardan oluşur. birçok ailede kadınlar eve en fazla para getiren kişilerdir.
makyaj yapanların sayısı pyongyang'da oldukça yüksektir
genellikle lise eğitimi bitene kadar kadınlar nadiren makyaj yaparlar. çin yapımı vücut losyonları, fondötenler, göz kalemleri, rujlar ofiste kullanım için serbesttir. yiyeceklerin yol açtığı sebeplerden ötürü birçok kadının cildi lekelidir, bu sebeple daha fazla makyaja ihtiyaç duyarlar. uzun saç yaygındır ancak toplanmamışsa uygun görülmez.
erkeklerin saç şekilleri pek radikal değildir
1980'li yıllarda kim jong il ilk kez halkın önüne çıktığında görünen saç kesimi birçok kişi tarafından sevildi. ardından gelen liderlerin saç kesimleri de aynı şekilde popüler oldu. kuaförlerin ve berberlerin işletmesi devlete aittir, vatandaşlar buralara gelerek saçlarını ücretsiz yıkayabilirler.
kuzey kore'de modaya uymak pek mümkün değildir
çünkü halkın giyeceği bütün kıyafetler hükümet tarafından oluşturulmuş bir komite tarafından tasarlanır. ancak son zamanlarda daha renkli ve parlak elbiselere onay verilmeye başlandı. pyongyang'da ayrıca ithal elbiseler de giyilebilmektedir. japon yapımı bir saat takan kişinin itibarlı bir konumda, lüks ve ithal bir saat takan kişininse çok önemli konumda olduğu düşünülür. son zamanlarda ortaya çıkan adidas, disney gibi markalı ürünlerin sayısının artması çin'den yasa dışı yollarla ülkeye elbise getirildiğinin işaretidir. kot pantolon modaya uygundur ancak genellikle risklidir çünkü yozlaşmış olduğu düşünüldüğü için yasaklanmıştır. aynı zamanda erkeklerde uzun saç da yasaktır, yakalanılırsa mecburi olarak saç kesimine zorlanabilir.
kuzey kore halkı dışarı çıkmadan önce kim il sung'un rozetini elbiselerine takmak zorundadırlar
bu rozetler 1960'lı yıllardan itibaren el değiştirmektedir. değerli olanları karaborsada birkaç yüz kore won'una karşılık alıcısını bulabilir. aynı zamanda şehirde yaşayanlar pek fazla nakit, mücevher ve kart taşımadığı için bu rozetler hırsızların sürekli hedefindedir.
binaların üst katlarında yaşayanlar evlerinden biraz daha erken çıkmalıdırlar
çünkü sürekli olarak elektrik kesildiği için asansörler düzgün çalışmaz. binaların çoğu 20 ile 40 kat aralığındadır. üst katta yaşayan yaşlı insanlar bazen günlerce evlerinden çıkamazlar. aileler yaşlı yakınları için alt katlardan ev bulmaya çalışırlar ancak kolaylıkla bulamazlar, çoğu zamansa rüşvet işin içine girer. yiyecek sorunu olduğu için birçok yaşlı insan kendi yiyeceğini torunlarıyla paylaşırlar, bu sebeple kendileri daha fazla güçten düşerler ve üst katlara çıkmaları daha zorlaşır.
bazı insanlar işe gitmek için araba kullanırlar ama trafik neredeyse hiç sorun oluşturmaz
araç sayısının azlığı bir tarafa, polisler araçları çok sıkı inceler ve ceza yazmak için birçok bahane bulabilirler. bir ceza iki haftalık çalışma ücretine denk gelebilir. arabaların çoğu kamu kurumlarına aittir ancak genellikle özel araç gibi kullanılırlar. pyongyang'a giren bütün araçlar temiz olmalıdır, araç kirliyse sürücüsü ceza alabilir. pyongyang'ı terk eden herkesin seyahat izni olması gerekir. çok az trafik kuralı vardır ancak bunlar dünyanın diğer ülkelerindekilere benzemezler. yokuş yukarı giderken yol hakkı hızlı olandadır, ağır vasıtalar hiçbir durumda binek araçları geçemezler, sarhoş araba sürmenin cezası ağırdır, araç kullanılırken sigara içilmez gibi kurallar vardır.
bisiklet sahibleri genellikle sea gull marka bisiklete binerler
ancak bazı kişiler japonyadan ithal edilmiş bisikletlere sahiptirler. yine de sea gull marka bisiklet almak bile birkaç aylık ücrete denk gelmektedir.
7.30
birçok kuzey koreli için gün, 30 dakikalık okuma ve egzersiz seansıyla başlar. okuma kısmında o gün yapılacak işlerle ilgili talimatlar bulunur. ardından resmi duyurular yapılır.
çocuklar için okul günü beğenilen şarkıların eşliğinde egzersiz yaparak ve lidere saygı duruşunda bulunarak başlar
bütün çocuklar kim il sung'un hayatını yakından öğrenirler. okullardaki eğitim kim il sung'un hayatıyla ilgilidir, müzik derslerinde milliyetçi marşlar öğretilir. liderlerin hayatlarını bilmek derslerde iyi notlar getirir, böylece üniversiteye giriş kolaylaşır ancak sosyal rütbe üniversiteye girişte daha önemlidir. kişi mezun olduktan sonra nerede çalışacağına devlet karar verir.
sosyal rütbe aynı zamanda eviliği de etkilemektedir
insanlar sadece kendi sosyal rütbesindeki kişilerle evlenebilir, düşük veya yüksek sosyal rütbedekilerle evilik yasaktır. yani bir öğretmenin evlenebileceği meslek grupları bellidir, üst sosyal rütbede bulunan bürokratla veya alt sosyal rütbede bulunan temizlik görevlisiyle evlenmesine izin verilmez.
8.00'de iş başlar
pyongyang ülkenin beyaz yakalı iş gücünün merkezidir. dışarıdan gelenler için bu ofislerin yoğunluğu çok düşük görünebilir. bankalar, endüstriyel girişimler ve iş yerleri neredeyse tamamen bilgisayarsız, fotokopisiz ve modern ofis teknolojisini kullanmadan çalışırlar. ödemeler ve hesap işlemleri elle yapılır.
12.00'de fabrikalar, ofisler ve iş yerleri öğlen yemeği için bir saat ara verirler
birçok işçi yemeğini evden getirir veya yakınsa evlerine giderler. büyük iş yerlerinde kafeteryalar bulunur ve mısır gevreği, mısır çorbası, yulaf keki gibi ucuz yiyecek verirler. iş yerlerinde yeme şartları, restoran ve kafeteryalardaki yiyecek kıtlığıyla bir araya gelince, dünyadaki diğer şehirlerin aksine bu yerler öğlen aralarında bile oldukça boş kalırlar.
alışveriş çok hızlı gelişen bir etkinliktir
eğer mağazada ürün bulunuyorsa, hemen almayıp sonraya bırakmak hatalı bir tercihtir çünkü ürün hemen tükenir. kuzey korelilerin ihtiyacı olan beş sandık ve yedi cihaz vardır. sandıklar yorgan sandığı, gardrop, kitaplık, büfe ve ayakkabılıktır. cihazlar ise televizyon, buzdolabı, çamaşır makinası, elektrikli fan, dikiş makinası, ses kayıt cihazı ve kameradır. birçok sıradan vatandaşın sadece birkaç cihazı bulunur, bu cihazlarsa genellikle televizyon ve dikiş makinesidir.
günlük alışveriş ise yine sorunludur. tuz, yağ, diş macunu, sabun, iç çamaşır gibi malzemeler de hızlıca tükenir. yiyecek maddelere erişim ise pek kolay değildir. salatalık, domates, marul çok kolay bulunur, et ve yumurta ise nadirdir. meyve stoğu ise genellikle elma ve armutla sınırlıdır. kuzey korelilerin ana besin maddesi pirinçtir, ekmek ise her zaman bulunmaz.
17.00'de mesai biter
ancak birçok insan yine ofiste bekleyip günlük toplum ve öğrenme seanslarını beklemek zorundadır. toplum seanslarında o gün yapılan iş ve ilerleme durumu hakkında konuşulur ve bir sonraki gün yapılacaklardan bahsedilir. öğrenme seansları ise daha çok politik mesajlara kayar ve politik ideolojilerden bahsedilir.
20.00'de birçok kişi evine gitmiştir
kışın insanlar sokak kıyafetlerini çıkarırlar ve yerine birkaç kat elbise giyerek vücut ısılarını korumaya çalışırlar. binalarda sürekli cereyan olur, bu sebeple insanlar pencelerlerini plastik malzemeyle kaplarlar. binalar genellikle sıcak suyla ısıtılır. eğer elektrikler kesilmişse sıcak su akışı durur, bu sebeple evler ısınamaz. birçok kişi bütün gün boyunca kışlık elbiseleriyle durur, hatta öyle yatarlar ki soğuktan etkilenmesinler. ördek veya tavuk tüyü bulabilenler bunlarla yorgan yaparlar.
her gün insanlar komşularıyla elektrik sorunlarından bahsederler
pyongyang'da elektrikler sokağın bir tarafında kesilince diğer tarafına elektrik verilir. bu şekilde elektrik kesildiği zaman karşı binada olan çocuklar kendi evlerine gitmek için acele ederler ancak her zaman kendi evlerine gidemezler, bu sebeple çocukların komşuda yatıya kalması normaldir.
sosyal iletişim sorunludur
telefon çağrılarının çoğu operatörler aracılığıyla yapılır. bu operatörlerin hepsi kadındır, operatörler konuşmaları dinlerler ve birçok bilgiden ve dedikodudan herkesten önce haberleri olur. telefonlar sadece yüksek kademedeki memurlara tahsis edilir, bu sebeple görüşmelerin büyük çoğunluğu kişisel değil resmidir.
sigara içmek ucuz bir zevktir
kıtlık yaşandığı için birçok insan kendi sigarasını kendi sarar. sigara için en iyi kağıt hükümet partisi olan işçi partisinin günlük dağıttığı gazetedir. pyongyang'da resmi eğlence yerleri sınırlıdır. şehirde sekiz adet sinema salonu bulunur ancak çoğu elektrik sebebiyle kapalıdır. gösterilen filmlerin çoğu propaganda amaçlıdır, filmler güney kore ve amerikayı düşman olarak gösterir ve kuzey kore'nin zaferiyle biter.
resmi tatiller nadirdir
genellikle resmi tatiller liderlerin doğum haftaları olur ve dört ile beş gün arasında sürer. bu günlerde çocuklara bisküvi ve şekerleme dağıtılır. pazar günleri yürüyüş günüdür, bu sebeple toplu taşıma azaltılır. canlı müzikte genellikle propaganda içerikli şarkıları söylenir. evde vakit geçirmek isteyenlerin eğlencesiyse televizyondur.
vatandaşlar satın aldıkları televizyonları ve radyoları bildirmek zorundadırlar
yetkililer bu cihazların yurt dışından sinyal almasını engellerler, bu sayede cihazlar sadece kuzey kore sinyallerini alırlar. bildirilmeyen cihazların tespit edilmesi durumunda ev sahibine büyük ceza verilir. ayrıca yabancı kitap, dergi ve gazete gibi basılı malzemeleri bulundurmak yasaktır. ancak engellenemeyen bir radyo sinyali sebebiyle çinli bir haber radyosu dinlenebilir.
22.00'de birçok insan yatağındadır
arabaların noksanlığı, erken geceler, eğlence merkezlerinin azlığı ve elektrik kesintileri bir araya gelince pyongyang gece yarısı hayalet şehre dönüşür ve sabah 6'ya kadar öyle kalır.
Kuzey Kore'de Halkı 3 Ana Gruba Ayıran Gayriresmi Kast Sistemi: Songbun
