Kızılderililerin Reddedilen Hayali Olan Sequoyah Eyaletinin Hikayesi

bilindiği üzere amerikalıların state, bizim eyalet olarak adlandırdığımız bölgeler egemenliklerini federal hükümet ile paylaşan, amerika birleşik devletleri'nin kurucu siyasi birimlerinden her biridir. toplamı siyasi birliği oluşturur. birliği oluşturan elli eyalet içinde kentucky, massachusetts, pensilvanya ve virginia, resmi adlarında eyalet yerine commonwealth terimini kullanırlar. bugün artık abd coğrafyasında görülmüyor olsa da eyalet olmayan topraklar territory yani bölge olarak adlandırılır.

amerika birleşik devletleri anayasası'nın ıv. maddesi, 3. bölümü kongre'ye bir bölgeye eyalet statüsü ihdas etme yetkisi vermiş ancak bunun nasıl yapılacağını belirtmemiştir (constitution full text). anayasaya göre, hem birleşik devletler kongresi hem de ilgili eyaletin yasama organı onaylamadıkça, mevcut eyaletlerin bölünmesi veya birleştirilmesi yoluyla yeni bir eyalet oluşturulamaz.

nitekim kongre, geçmişteki uygulamalarının çoğunda, teamül olarak, eyalet olmak isteyen bölgede yapılacak referandum sonucu halkın çoğunluğunun kabulünü aramıştır.

yine bölgenin, kendisine ait bir anayasa hazırlaması da beklenmektedir (bkz: teşkilat-ı esasiye). ayrıca kongre genellikle eyalet olmak için başvuran bölgenin belirli bir miktar nüfusa sahip olmasını da şart koşar. ancak kongre'nin, nüfusu eyalet olma yeterliliğine sahip bölgeye eyalet statüsü vermek gibi bir anayasal zorunluluğu yoktur, kanımızca kongre başvuruyu kabul ya da red etmek konusunda serbesttir.

lakin hem temsilciler meclisi hem de senato basit çoğunluk ile bir bölgeyi eyalet olarak onayladıktan sonra artık başkana sadece kararı imzalamak kalır ve bölge amerika birleşik devletleri eyaleti olarak kabul edilir. bizce başkanın bu hususta veto yetkisinin olmadığı düşünülmektedir.

işte sequoyah eyaleti, 1905 senesinde, o tarihlerde henüz eyalet olmayan, günümüz oklahoma'sının doğusunda kalan kızılderili bölgesi'nde kurulması önerilen bir eyaletti. bu amaçla cherokee, choctaw, chickasaw, creek ve seminole toplumları öncülüğünde oluşturulan sequoyah konvansiyonu, 21 ağustos 1905 tarihinde, creek nation, muskogee şehrinde toplanır ve bir anayasa taslağı hazırlanır.

yerli amerikalılar, topraklarının kontrolünü ellerinde tutmanın tek yolunun eyalet kurmak olduğu fikrindeydi. niyetleri, kızılderili anayasası ve idaresi altında bir yönetime sahip olmaktı.

konvansiyonu takiben 7 kasım 1905 tarihinde yapılan referandum ezici bir çoğlukla sequoyah eyaleti taraftarları lehine sonuçlanır. ancak kongre ve başkan theodore roosevelt, sequoyah'nın eyalet olmasını hiçbir zaman desteklemedi. başkana göre bölge tek bir çatı altında oklahoma adıyla eyalet olmalıydı.

gerçekte kızılderilere hak ve toprak verilmesi görülmüş şey değildi (bkz: killers of the flower moon).

böylelikle kızılderili toplumunun eyalet olma talebi, hem anayasaya hem de teamüllere uygun olmasına rağmen, kabul edilmedi. ve sonunda 16 kasım 1907 tarihinde oklahoma resmen birleşik devletler'in 46. eyaleti ilan edildi...