Kendi Zemininden Ölçtüğümüz Zaman Dünya'nın En Yüksek Dağı: Mauna Kea

Nedir bu arkadaş?
mauna kea, dünyadaki en uzun dağdır. hawaii adasındaki en yüksek noktadır. faal durumunda olmayan bu volkanın deniz seviyesinden yüksekliği 4206 metredir; ama deniz yatağından zirvesine kadar olan yüksekliği 10200 metredir. yani everest'ten 1352 metre daha uzundur.
uzunluk kavramı şöyledir; dağın dibinden tepesine kadar olan ölçüdür.
Everest ile arasındaki fark
mauna kea dünya'daki en yüksek dağ değildir. dağlar söz konusu olduğunda, mevcut uygulamaya göre "en yüksek" deyince deniz seviyesinden zirveye kadar olan ölçü, "en uzun" deyince de dağın dibinden tepesine kadar olan ölçü anlaşılır. böylelikle 8848 metrelik everest dağı dünyadaki en yüksek dağ iken, en uzun dağ değildir. en uzun dağ mauna kea'dır.

toparlarsak, dünyanın en yüksek noktası mauna kea'dır
himalaya dağ kuşağına sahip bölgenin dünyanın merkezine olan uzaklığı (o bölgedeki dünyanın yarı çapı) 6.377 km'dir. ekvator kuşağında yer alan mauna kea'nın bulunduğu hawaii adasının ise dünyanın merkezine olan uzaklığı (ekvator yarı çapı) 6.388 km'dir. yani everest'in olduğu yerin dünyanın merkezine olan uzaklığına "x" dersek, hawaii'nin dünyanın merkezine olan uzaklığı ise "x + 10km" olur. arada zaten doğal olarak 10km'lik bir yükseklik söz konusu. şimdi everestin yüksekliği farklı kaynaklara göre değişkenlik gösterse de ortalama 8.867 metre. mauna kea'nın ise yüksekliği 4.200 mt'dir. yani everest mauna kea'dan 4.600 metre daha yüksektir. fakaaaaat. mauna kea'nın doğal denizseviyesi yüksekliği tibet bölgesine göre +10 km olduğu için +10 km - 4.600 mt = 5.400 metrelik bir fark doğuyor. bu da mauna kea'nın gökyüzüne (dış dünyaya, atmosfere, uzaya vb ne derseniz artık) everest'ten 5.400 metre daha yakın olduğu anlamına gelir. kutuplar yarı çapı ile ekvator yarı çapı arasında 21 km'lik bir fark vardır. bu da dünyanın 1/297 oranında basık olduğu anlamına gelir ki ekvatordan şişkin kutuplardan basık kavramı buradan doğar.
genelleyecek olursak, mauna kea; deniz seviyesinden olan yüksekliği 4.200 metre + deniz seviyesinin altındaki 6.000 metre = 10.200 metre yüksekliğiyle hem dünyanın en uzun dağıdır hem de dünyanın gökyüzüne en yakın olduğu nokta yani dünyanın en yüksek noktası olduğu anlamına gelir. everestçiler sizlerin adına üzgünüm. ama doğru bu.
illaki dövüşmeye gerek yoktur. bazı bilim adamlarına göre dağ yüksekliği deniz seviyesinden olan yüksekliktir. bunlar everest'i kabul eder. bazıları da der ki ben deniz seviyesi anlamam. yükseklik kavramı dünyanın merkezine olan uzaklıktır (tersten gidecek olursak gökyüzüne en yakın noktadır) ve bu durumda mauna kea dünyanın en yüksek noktasıdır derler.
siz yine de keyfinize bakın, nasıl olsa gidemeyeceksiniz.