İzdivaç Programları Masummuş Meğer: II. Meşrutiyet Basınında Yer Alan İlginç Evlilik İlanları

tarih ve toplum dergisi'nin 51. sayısında zafer toprak tarafından örnekleri verilmiş ilanlardır.
20. yy. başında yapılan savaşlar ve diğer sebeplerden dolayı sevgi, paylaşma gibi değerlerin yanısıra kahramanlık, cesaret, vatanperverlik gibi değerlerin de istenilir olduğunu, asaletin somut insanlardan başlayarak osmanlı devleti için de aranılan özellik olduğunu ve belki de en önemlisi, bir toplumun değişen zihniyet ve değer dünyasının gazeteye yansımış halleridir bu ilanlar.

tabi bu ilanlardan kadın haklarının biçimlenişi, feminizm gibi yeni akımların izini sürmenin mümkün olabileceğini ayrıca mal mülk sahibi olmanın, olmazsa olmaz bir koşul olarak yeraldığını da söyleyelim.

alafranga damat

"henüz 22 yaşındayım. tahsilim iyidir. memur değilim ebeveynim sayesinde idarem temin edilmiştir. alafrangayı severim. her ne kadar hadid-ül mizâc[sert tabiatlı, asabi] isem de refika-i müstakbelemin saadetini temin edeceğimden eminim. refika-i müstakbelemin sinninin[yaşının] 18'den fazla olmaması ve mahiyye[aylık] 10 lira varidatı olması lazımdır. bu şerait dahilinde izdivaç etmek isterim"

iç güveyi

"18 yaşımda bir kızım. okur yazarım. nezih bir aileye mensubum. yalnız zevcimin âli mektepten mezun ve içgüveysi olmasını istiyorum. memuriyetinin taşrada veya istanbul'da olmasının ehemmiyeti yoktur. istikbali parlak olsun...
talib olanlara adresi yazıyorum"

kefilli damat

"ben fakirim. gönlüm gayet kibardır. memuriyet kat'iyyen istemem. sinnim[yaşım] 25'tir. yaşıma göre bir kız veya dul kadınla izdivaç etmeye karar verdim. elimden herşey gelir. en ziyade merakım ticarete... alacağım hanımın yüz, yüz elli lirası bulunmak şarttır. bu para ile ticaret etmek ve muvakkat[geçici] bir zaman için kendisiyle beraber gezmek isterim. halimolsun, terbiyeli olsun, güzel olsun...bu paraları yiyip bilahare terk edeceğim hatıra gelirse de kefil göstermeğe hazırım. ben gencim, yakışıklıyım, fakat kendimi satmıyorum. en ziyade ehemmiyet verdiğim namus ve iffet, hüsn-i ahlaktır."

ressam damat

" sanayi-i nefiseden[güzel sanatlar] madud[sayılı, belirli] olan resim ile iştigal eder 18 yaşında bir gencim. ben kendime münasib ve sinni benden bir veya iki yaş dûn[küçük] olan bir hanım kız ile teşrik-i hayat etmek arzusundayım. atide [birazdan, gelecek, takip eden] beyan edeceğim şerait ile peder veya valdenin nezdinde velime cemiyetimizin icrasını teklif ediyorum. şimdi ben de itiraf ediyorum ki; (aşağıda)beyan edeceğim şeraite belki herkes gülecektir. ama tabiattan bahs edilemez. benim tabiatımı ve beyan edeceğim şeraiti kabul edecek olan herhangi bir hamın malumat ile bir fıkra derc ettirsinler

şeraitim

* fransızca tekellüm edecek ve mikdar-ı kafi[yeterli derecede] edebiyata aşina olucak(çünkü mâaile fransızcayı açık surette tekellüm ederiz)
* emlak varidatımız kesir[çok] olduğundan varidat istemem.
* giymiş olduğum 3 adet elbisenin herbirini haftada iki defa ütüleyecek.
* huyum titiz olduğundan kullandığım beyaz gömlekleri kendi kolalayacak.
* benim hususi kabineme[oda] girdiği zaman yağlıboya nisvan[kadınlar] tablolarına bakıp da bilahare kıskançlık etmeyecek. eğer icab ederse kendisine dahi resim talim ettiririm.
* resim ile iştigal etmek günahtır diye benim mesleğime itiraz etmeyecek.
* isterse namaz kılar; her cuma gecesi kuran-ı kerim tilavet eder.[okur] ben buna memnun olurum.

bakire cariye

bakireyim. sinnim[yaşım] 19'dur. teehhüle[evlenmek] karar verdim. mahiyye iradım[aylık gelirim] 20 liradır. bir valdemden başka kimsem yoktur. fenn-i tebâhete[yemek yapma sanatı] vukufum olmakla beraber aşçım vardır. ailem asil olduğu gibi kendimde pek mükemmel bir tahsile malikim. evkatım[zamanım] milli bir ictima'nın esaslarını tesis etmek mütalaa ve tetebbu'uyla mürür eder. [okuyan araştıran bir hanım kızımız yani, nedense aklıma meral akşener geldi] zevcimin şık ve güzel olmasını arzu edersem de 'züppe' olmasını istemem. zevc-i müstakbelemin evsaf-ı atiyeyi[aşağıda yazılan vasıflar] haiz olmasını arzu ederim:

* zevcim olacak adam 20 ila 30 yaşları arasında olmalı, gayet mert bir tabiatta yaratılmış olmalı.
* hiç bir şeyden yılmamamalı ve en tatlı meşgalesi silah ile oynamak olmalıdır.
* namus-ı şahsi, namus-ı ailesi, namus-i millisi için fedayı canda bir dakika bile tereddüd etmemelidir.
* vücudunun lâkal[en azından] beş yerinde kurşun yarası nişanı bulunmalıdır.
* nişane-i şehamet[cesaret, yiğitlik] olmak üzere kol, bacak, gibi azadan mahrum olursa daha muhterem ve mübecceldir.
* hissi, duygusu, daima fedakarlık ve cengaverliğe dair olmalıdır.

işbu evsafı[vasıflar] haiz olan ile katiyyen teehhül edeceğim gibi kendisine bir cariye gibi tabi olucağım. talib olanların malumat gazetesi vasıtasıyla adresime bildirmelidir."

bu ilana verilen cevap

(silahla oynamak)
yirmi iki nümerolu malumat gazetesinin izdivaç ilanı kısmında (mim re) hanıma:

* sinnim 22'dir.
* hiçbir şeyden yılmam. en tatlı meşgalem silahla oynamaktır.
* namus-ı şahsi, namus-ı milli, aile namusu için feda-i can etmekte bir dakika tereddüd etmem.
* bacağımda sağ ve sol tarafımda cem'an [toplam olarak] dört yaram vardır. azam maatteessüf eksik değildir.
* hayatım daima fedakarlık, cengaverlik mecburdur.[yaratılmıştır]
* bir validem, bir pederim var. iradım bir maaştan başka bir şey yok. valde ve pederime kendim bakmağa mecburum.

(...) katiyyen sizin gibi asil, necib kalpli bir hanım kız ile teehhül etmek arzusundayım."

taaddüd-ü zevecat (çok eşlilik)

on sene evvel erbaa kazasından bir çerkez kız aldım. evladım olmadığı için tekrar evlenmek istiyorum. kırk, kırk iki yaşlarındayım. 800 kuriş ma'zuliyyet[azledilşmişlik] maaşı alıyorum. yanımdaki refikam 25, 26 yaşlarındadır.

sultanahmet civarındaki füruz ağa mahallesi'nde 8 nümerolu hanede müstecir mekteb-i mülkiye-i şahane 309[1893] senesi mezunlarından sofyalı emin şükrü"