İnsanlar Neden Güçlünün Yanında Durma Eğiliminde Oluyor?
insanların güçlüye tapmasının 5 psikolojik sebebi
1. hayatta kalma içgüdüsü: insan beyni, güçlü olanın hayatta kalma şansının daha yüksek olduğunu düşünerek ona yakın durmayı tercih eder. evrimsel olarak güç, koruma ve güvenlik anlamına gelir.
2. otoriteye boyun eğme eğilimi: milgram deneyi gibi psikolojik araştırmalar, insanların güçlü figürlere sorgulamadan itaat etme eğiliminde olduğunu göstermiştir. güç, zihinlerde meşruiyet yaratır.
3. sosyal statü ve prestij arayışı: insanlar, güçlü olanın yanında durarak statü kazanacaklarını düşünürler. güçlüyle bağlantılı olmak, dolaylı yoldan kendilerini de değerli hissettirir.
4. korku ve cezadan kaçınma: güçlü birine karşı çıkmak risklidir. insanlar, cezalandırılmaktan veya dışlanmaktan korktukları için güçlüye itaat etmeyi daha güvenli bulur.
5. kitle psikolojisi ve sürü etkisi: çoğunluğun güçlüye tapması, bireylerin de aynı yönde hareket etmesine neden olur. insanlar, yalnız kalmamak ve toplumun parçası olmak için güce boyun eğer.
güçlü olan her zaman haklı değildir, ancak psikoloji, insanların neden onun yanında saf tuttuğunu açıkça gösteriyor.
güçlüye tapınma zihinsel tuzağı: tek çözüm
eleştirel düşünceyi güçlendirmek – insanların güçlüye sorgusuz sualsiz boyun eğmesini engellemenin tek yolu, eleştirel düşünmeyi teşvik etmektir. bireyler, güç karşısında otomatik olarak itaat etmek yerine, otoritenin meşruiyetini, etik değerlerini ve eylemlerinin sonuçlarını sorgulamayı öğrenmelidir. eğitim, bilinçli farkındalık ve bağımsız düşünme alışkanlıkları, gücün büyüsünü kırarak adaleti ve doğruluğu ön plana çıkarır.
güce tapmak, çoğunlukla başarısız insanlarda görülen bir davranış biçimidir
bu kişiler başarılı buldukları insanları örnek almaktan ziyade (rol modeli) onlara yamanarak, yalakalık ederek kendi başarısızlıklarını başkalarının başarıları ile örtbas etmeye çalışırlar.
elbette ki soz konusu durum sadece bir insanın bir diğer insan ile olan ilişkisinde karşılaşılan bir şey değildir, şöyle ki:
kişiliğinde kimi eksiklikler ve/veya yanlışlıklar bulunan, ya da bulundugunu sanan şahıslar bunu bazı nesneler ile de giderme çabası içerisine girebilirler. bir örnek vermek gerekirse sürücü-otomobil ilişkisi çeşitli durumlarda buna uygun gözükmektedir, zira aşağılık kompleksine sahip bir birey son model bir spor araba ile, o aracın üreticisi firmanın imaj, marka gibi başarı ile oluşturduğu prestij gostergesi kavramları kendi prestijini ispatlamak hedefine ulaşmak için kullanabilir; (bu bir genelleme degildir) bir başka deyişle, o firmanın saygınlığından, kendisinde eksikliğini hissettiği özsaygının "dışavurum"unu (kompleks/dışavurum) görmezden gelebilmek ve geldirebilmek amacıyla yararlanmaya çalışabilir.
İnsanlar Neden Genellikle Dominant, Bağıran ve Gaddar Siyasetçileri Yüzyıllardır Seçiyor?
