İnsanlar Arasında Oldukça Yaygın Olan Bir Fobik Bozukluk: Aquafobi
aquafobi, en basit tanımıyla su korkusudur. insanlar arasında oldukça yaygın olan bir fobik bozukluktur. kuduz sonrası sudan kaçınma tepkileri verdiren hidrofobi ile karıştırılmamalıdır.
aquafobinin belirtileri nelerdir?
su ile karşı karşıya gelmek, aquafobili bir kişide yoğun korku ve endişe yaratır. bu ruh hali, lavabodaki gibi az miktarda sudan da olabilir deniz, okyanus gibi büyük bir su kütlesinden de. yani fobiye neden olan su miktarı değildir. korkuyu ve kaygıyı yaratan şey, suyun kendisidir. aquafobi de diğer fobiler gibi mantıksız, aşırı ve uzun süreler boyunca kişiyi etkileyen bir fobik bozukluktur. aquafobi, kişiyi banyo ve temizlik gibi hijyen işlerinden uzak tutabileceği için genel sağlık durumunu da etkileyebilir.
aquafobinn daha yaygın semptomlarından bazıları şunlardır:
*su hakkında düşünürken anında yoğun bir korku, endişe ve panik hissi
*suya maruz kalındığında kalıcı, aşırı veya mantıksız bir korku
*su korkusunun gerçek tehdit ile orantılı olmadığını kabul etme
*sudan kaçınma
*terleme
*kalp atım hızının artması
*nefes almada zorluk
*göğüs kafesi sıkışması
*mide bulantısı
*baş dönmesi veya bayılma
aquafobiye ne sebep olur?
sadece aquafobinin değil diğer spesifik fobilerin de nedenleri tam olarak belli değildir. bununla birlikte, fobilerin genetik olarak miras alınabileceğine dair bazı kanıtlar ve çalışmalar vardır. anksiyete veya fobik bozukluklardan muzdarip olan bir aile üyeniz varsa, sizin de bir fobi geliştirme riskiniz olabilir.
aquafobiye ise genellikle çocukluk döneminde boğulma ile ilgili travmatik yaşantılar neden olur. aynı zamanda başka olumsuz deneyimlerin de sonucu olabilir. bunlar tipik olarak çocukluk döneminde başlar ve ilerler. kişi bazen su püskürtülmesine bile fobik tepkiler verebilir.
ayrıca beyin fonksiyonundaki bazı değişikliklerin de kişilerde belirli fobiler geliştirebileceği görüşünde birleşilmektedir.
aquafobi nasıl teşhis edilir?
şu anda, aquafobi için belirli bir tanı veya kategori yoktur. bunun yerine, spesifik fobiler altında su korkusu tanımlanır. eğer aquafobi olduğunuzdan şüpheleniyorsanız, doktorunuzdan randevu alın. sizi, fobinizi teşhis edip tedavi edebilecek doğru uzmana yönlendirecektir.
teşhisin bir kısmı, öncelikle aşağıdaki gibi diğer sağlık problemlerinin dışlanmasını içerir:
*obsesif kompulsif bozukluk
*travmatik stres bozukluğu
*panik atak
aquafobi nasıl tedavi edilir?
aquafobi belirli bir fobi olarak kabul edildiğinden, en yaygın olarak iki tür psikoterapi ile tedavi edilir: maruz kalma terapisi ve bilişsel davranışçı terapi .
en çok tercih edilen tedavi yöntemi maruz kalma terapisidir. bu tür bir terapi sırasında, tekrar tekrar fobi kaynağına maruz kalırsınız(tabi kontrollü bir şekilde). suya maruz kaldıkça, terapist; kaygınızı yönetmenize yardımcı olmak için tepkilerinizi, düşüncelerinizi, duygularınızı ve hislerinizi takip edecektir.
bilişsel davranışçı terapi ile su korkunuz hakkındaki düşüncelerinize ve inançlarınıza meydan okumayı öğreneceksiniz. korkularınıza meydan okumayı öğrendikçe, bu düşünce kalıpları ve inançlarıyla başa çıkmak için yeni stratejiler de geliştireceksiniz.
profesyonel tedaviye ek olarak, evde uygulayabileceğiniz birkaç kişisel bakım tekniği de vardır. dikkat temelli aktiviteler, günlük fiziksel aktivite, yoga ve derin nefes alma gibi etkinlikler fobilerin tedavisinde faydalı stratejilerdir.
tedavinin sonraki aşamalarında, yüzme bile öğrenmenize yardımcı olabilecek özel eğitilmiş bir hoca ile çalışmaya karar verebilirsiniz.
doktorunuz ayrıca bazı endişe ve panik semptomlarını tedavi etmek için ilaçlar reçete edebilir. ancak uzmanlar bunların uzun vadede kullanılmadığını belirtiyor. bunun yerine, ilaçlar ilk tedavi için ve belirli semptomlara karşı verilmektedir.
uzun vadeli görünüm nedir?
psikoterapiyi içeren bir tedavi planı, sevdiklerinizin de desteğiyle, fobinizi başarıyla yönetmeyi öğrenmenize yardımcı olabilir. en önemli şeylerden birisi de hayat tarzınızı değiştirmek ve yeni aktivitelere atılmak olmalıdır.
kaynaklar: en.wikipedia, healthline, verywellmind, thesun websiteleri.