Harry Potter Serisinde Gözlerden Kaçmış Olabilecek Enteresan Mantık Hataları
harry potter ve felsefe taşı
• kitabın ilk bölümünde büyücülerin tüm gün voldemort'un düşüşünü kutladıkları söyleniyor ama harry ve ailesi gece vakti saldırıya uğruyorlar. bu durumda hagrid'in harry'yi 24 saat kadar bir sürenin ardından dursley'lere getirmiş olması gerekiyor. (hagrid harry'yi gece vakti getiriyor ve vernon eniştenin sabah vakti büyücüleri gördüğü düşünülürse aradan yirmi dört saat kadar geçmiş oluyor)
• dumbledore, little whinging'e varana kadar birkaç partiye uğramak zorunda kaldığını söylüyor ama privet drive'a apparition (cisimlenme?) yöntemiyle yani direkt bir yöntemle varıyor.
• kitabın başlangıcında günün salı olduğu söyleniyor ama harry potter'ın ailesinin 31 ekim gecesi öldürüldüğü ve harry'nin 1 kasım günü dursley'lerin kapısına konulduğunu biliyoruz. 31 ekim 1981 ise gerçekte cumartesi gününe denk geliyor ve harry'nin pazar günü teslim edilmesi gerekiyor, salı değil.
• hayvanat bahçesindeki boa yılanı harry'ye göz kırpıyor ama yılanların göz kapakları olmadığı için göz kırpmaları da imkansız.
• harry hagrid'le beraber dursley'lerle kaldığı denizin ortasındaki evden ayrılırken tekneyi de beraberlerinde götürüyorlar. bu durumda dursley'ler hiçbir ulaşım aracı olmadan denizin ortasında kalmış oluyorlar.
• hogwarts mektubuna göre öğrenciler baykuş, kurbağa ya da kedi getirmek zorundalar ama ron hayvan yerine scabbers'ı (fare) getirebiliyor.
• harry peron 9¾'i ararken molly weasley çocuklarına "what platform was it again?" (hangi platformdu/hangi platform demiştiniz?) diye soruyor. onun zamanında hogwarts'ta okurken sürekli bu treni kullandığı göz önüne alınırsa platformu unutması imkansız olur. bu mantık hatasına alternatif bir açıklama olarak çocuklarının bilgisini yokluyor diyebiliriz.
• harry neredeyse kafasız nick'le tanıştığında hayalet ona neredeyse 400 yıldır bir şey yemediğini söylüyor ama sırlar odası kitabında nick'in 500 yıl önce öldüğünü öğreniyoruz. bu durumda 500 yıldır bir şey yememesi gerekiyor.
• trollün kaçtığı halloween yemeğinde dumbledore öğrencilerin ortak odalarına gitmelerini, trollün muhtemelen zindanda olacağını söylüyor. slytherin ortak odasının zindanların orada olduğunu göz önüne alırsak dumbledore onları direkt troll tehlikesinin oraya gönderiyor.
• harry'nin kitap listesinde 'fantastic beasts and where to find them' (fantastik canavarlar nelerdir ve nerede bulunurlar?) yer alıyordu ama harry magical creatures (sihirli yaratıklar) dersini üçüncü sınıfta almaya başlıyor.
harry potter ve sırlar odası
• dursley'ler harry'nin okul dışında güçlerini kullanmaması gerektiğini bilmiyorlar oysa petunia teyze kardeşi lily'den dolayı bunu biliyor olmalıydı.
• 14 şubat 1993 gerçekte pazar gününe denk geliyordu ama kitapta o gün öğrenciler derse giriyordu ve harry sihirli müzikaline tılsım dersine giderken yakalanıyordu.
• harry malfoyla yaptığı düelloda parseltongue (çataldili) konuşurken diğer öğrenciler onun sadece tısladığını duyduklarını söylüyorlar, buna göre harry duvarın içinden basiliskin konuştuğunu duyup hermione ve ron'a sorduğunda onların biz hiçbir şey duymuyoruz dememeleri gerekirdi, onlar da bunu tıslama olarak duymalıydılar.
• hogwarts'ta dersler hep eylülün birinde başlar ve her zaman bu gün pazartesiye denk gelir. gerçekte ise böyle bir şey imkansızdır.
• neredeyse kafasız nick ölü olduğundan dolayı basiliske baktığı zaman sadece taşlaşıyor ama aynı mantıktan dolayı ölü olduğundan bir şey yiyip içemez. bu durumda adamotu iksirini nasıl içebiliyor?
harry potter ve azkaban tutsağı
• 1 eylül 1993 günü dolunay vardı, bu durumda lupin'in hogwarts treninde yolculuk etmek yerine kurtadama dönüşmüş olması gerekirdi.
• fred ve george uzun bir süre marauder's map'e (çapulcu haritası) sahiptiler. harry potter peter pettigrew'u haritada görebildiğine göre ikizler de zamanında onu görebiliyorlardı ama hiçbir zaman ron'un peter diye biriyle uyumasıyla ilgili yorumda bulunmadılar. bunun iki açıklaması olabilir, ikizler harry'ye haritayı birinci sınıfta bulduklarını ve hemen ezberlediklerini söylüyorlar. ron hogwarts'a geldiğinden beri hiç haritaya bakmamış olabilirler fakat scabbers ron'dan önce percy'ye aitti. yani ikizler percy'nin peter diye biriyle yattığını fark ederlerdi. diğer seçenek de haritanın yanıldığını düşünüp umursamamaları olabilir.
• harry ve hermione zamanda geri gitmeden önce şahgaga'nın ağaca bağlandığı söyleniyor ama ikisi zamanda geriye gidince şahgaga'yı çitlere bağlı buluyorlar.
• harry gryffindor-rawenclaw maçından az önce ortak odada süpürgesi fireboltu (ateşoku) gösteriyor. gryffindorlu biri "rawenclaw'un hiç şansı yok, hepsinde cleansweep seven var." diyor. ama kitabın daha ilerilerinde bir yerde oliver wood, cho chang'in comet two sixty süpürgesini kullandığını söylüyor. (burada gryffindorlu çocuğun yanlış bilme ya da mübalağa yapma amaçlı hepsi onu kullanıyor demiş olma ihtimali de söz konusu tabii.)
harry potter ve ateş kadehi
• harry 31 temmuz 1994'teki doğum gününde sirius'a yazdığı mektupta dudley'nin bir şeye çok sinirlenip playstation'ını camdan aşağı attığını söylüyor. playstation avrupa'da 29 eylül 1995'te satılmaya başladı, ilk playstation ise japonya'da 3 aralık 1994'te çıktı.
• harry'nin voldemort'la yaşadığı priori incantatem (aynı teleğin kullanıldığı asalarda, zayıf düşen kişinin asasından; daha önce yapmış olduğu büyülerin çıkması) sırasında james potter, lily potter'dan önce asadan çıkıyor. oysaki asaların bu bağlanmaları sırasında en son yapılan büyüden ilk yapılan büyüye doğru gitmesi gerekir. james potter ilk ölüp, lily potter ondan sonra öldüğü için asadan ilk lily potter'ın çıkması gerekirdi. bu hata kitabın diğer basımlarında düzeltildi.
• quidditch through the ages'da (çağlar boyu quidditch) ilk dünya kupasının 1473'te yapıldığı ve maçların dört yılda bir yapıldığı söyleniyor. 1994 yılındaki dünya kupası ise 422'inci dünya kupası. bunların dört yıl aralarla yapıldığını düşünürsek 521 yılda 422 dünya kupası yapılmış olamaz. hem 1473'ten beri her dört senede bir yapılıyorsa 1993'te yapılmış olması gerekirdi dört yılda bir atlandığı için çift haneli sayılara gelemez.
• durmstrang ve beauxbatons öğrencilerinin geldiği 30 ekim 1994 günü derslerin yarım saat erken bittiği ve günün cuma olduğu söyleniyor. gerçekte ise o tarih pazara denk geliyor.
harry potter ve zümrüdüanka yoldaşlığı
• o sene sadece ikinci sınıf öğrencisi olan dennis creevey domuz kafasındaki dumbledore'un ordusu toplantısına katılıyor. ama öğrencilerin üçüncü sınıftan önce hogsmade'e gitmeleri yasak. (fred ve george hermione'nin toplantı amacını bildikleri için yaşı tutmayanlara gizli geçitleri göstermiş olabilirler ama)
• malfoy sınıf başkanı olup puan düşürmekle tehdit edince ernie ona sadece öğretmenlerin binalardan puan indirebileceğini söylüyor ve malfoy da bunu bildiğini söylüyor. ama ikinci kitapta percy weasley gryffindor'dan puan kırmıştı.
• sirius, harry'ye bellatrix ve snape'in okul zamanı aynı insanlarla takıldığını söylüyor ama bellatrix'in doğum tarihine göre bu imkansız. bellatrix okulda 1962-1969 ya da 1963-1970 yılları arasında okumuş olmalı, doğum tarihinin 1951 olduğundan yola çıkarsak ama snape'in 1971 yılında okumaya başladığını biliyoruz.
• kitapta harry ginny'yi izlerken onun ilk defa hogwarts stadında maç izlediği söyleniyor ama birinci sınıftan beri diğer evler arasında yapılan maçlar düşünülürse mutlaka diğerlerini de izlemiş olmalı.)
• snape voldemort için 'dark lord' (karanlık lord) olarak bahsedince harry daha önce deatheaters (ölüm yiyenler) hariç hiç kimsenin voldemort'u öyle çağırmadığını düşünüyor. ama üçüncü kitapta profesör trelawney kehanette 'dark lord' diyor, sırlar odasında ginny bir şiirde 'dark lord' diyor ayrıca birinci kitapta olivander de ondan 'dark lord' olarak bahsediyor (tabii harry'nin snape'e o an kızdığı için bunları unutmuş olma ihtimali de var).
edit: ekşi sözlük yazarlarından "salazar" uyardı, ginny ile trelawney'nin dark lord deme sebebi etki altında olmaları, ginny hortkuluk etkisindeydi trelawney ise transa geçmişti. olivander konusuna gelirsek: birinci kitapta dark lord dendiği yazıyor wikia'da ama elimdeki mevcut bloomsbury basımında "after all, he who must not be named did great things." diyor, dark lord lafı geçmiyor. (sayfa 96)
harry potter ve melez prens
• harry ve dumbledore horace slughorn'un evine girdiklerinde duvarda kırmızı yapış yapış bir sıvının olduğunu görüyorlar. kanın ne kanı olduğunu sorduklarında ise slughorn ejderha kanı olduğunu söylüyor. ama beşinci kitapta hagrid yüzüne ejderha bifteğini yüzünde bastırdığında yeşil bir sıvı akıyor ve bunun kan olduğu söyleniyor. (ejderhaların kan rengi türünden türüne değişiyor da olabilir.)
• ron hermione'nin o.w.l.'den (ordinary wizarding level/sıradan büyücülük düzeyi) 10 outstanding (olağanüstü?) ve bir exceeds expectations (beklenenin üstünde?) aldığını söylüyor bu da onun 11 ders vermiş olduğunu gösteriyor. ama onun üçüncü sınıfta divination (kehanet) ve muggle studies (muggle çalışmaları?) derslerini bıraktığından dolayı 10 ders vermiş olması gerekiyor; transfiguration (biçim değiştirme), charms (tılsım), herbology (bitkibilim), potions (iksir), defense against the dark arts (karanlık sanatlara karşı korunma?), history of magic (sihir tarihi), astronomy (astronomi), care of magical creatures (sihirli yaratıkların bakımı), arithmancy (aritmansi) ve ancient runes (eski runik harf?). kitabın ileriki basımlarında bu hata düzeltildi ve 9 outstandingle 1 exceeds expectations olarak değiştirildi.
• 'the secret riddle' bölümünde, dumbledore odaya girdi. "içinde eski bir gardırop ve demir bir yataktan başka bir şey olmayan küçük boş bir odaydı" deniyor. birkaç paragraf sonra da dumbledore tahta sandalyeyi riddle'ın yanına çekti diyor.
harry potter ve ölüm yadigârları
• ikinci bölümde harry'nin doğum gününe dört gün olduğundan dolayı büyü kullanamayacağı söyleniyor, altıncı bölümde ise little whinging savaşının üzerinden günler geçmiş olmasına rağmen hala dört gün sonra büyü yapabileceği söyleniyor.
• yirminci bölümde ron, voldemort'un ismini tabulattığını bu yüzden de ismi kullanan herkesi kolayca bulabileceğini söylüyor, hatta ölüm yiyenlerin onları tottenham court road'da bu sayede bulduklarını -hermione voldemort adını kullandığı için- açıklıyor. ama bundan önce üçlü grimmauld 12 numarada defalarca voldemort'un adını ağızlarına almalarına rağmen sirius'un evine hiçbir ölüm yiyen gelmemişti.
not: ekşi sözlük yazarlarından "tutsaklik" uyardı, grimmauld 12 numarada voldemort'un adını kullanmaları meğer ölüm yiyenlerin evin dışına gelmesine sebep oluyormuş. ölüm yiyenler hep evin dışında beklemiş, ev fidelius büyüsüyle (sır saklama büyüsü) korunduğu için hiçbir zaman içeri giremiyorlarmış.
• harry snape'in anılarından annesi lily'yi gördüğü zaman petunia teyzenin de peron 9¾'te olduğunu görüyor ama dursleyler birinci kitapta hogwarts treninin nereden kalktığını bilmiyor ve peron 9¾ dendiğinde dalga geçiyorlar. (petunia teyze gıcıklık olsun diye bilmiyor ayağına yatmış da olabilir.)
• otuzuncu bölümün sonlarına doğru ihtiyaç odasında sadece harry, ginny, mrs. weasley, lupin, fred, george, bill ve fleur'un kaldığı söyleniyor. ama bir sonraki sayfada odaya giren percy, mr. weasley'den özür diliyor. (mr. weasley çoktan odayı terk etmişti.)
notlar
- yanında (?) bulunanlar türkçe çevirilerinden tam emin olamadıklarım, çeviriyi kendim yaptığım için bazı yanlışlıklar olabilir (bazı terimler türkçe kitaplara çok farklı çevriliyor çünkü, dementors'un ruh emici olarak çevrilmesi gibi)
bilgilerin çoğunu harry potter wikia'dan aldım. orada yazan her şeyi çevirmedim, genelde aralarından önemli olduğunu düşündüklerimi seçtim. bilgilerin orjinalini dileyen wikia'dan okuyabilir.
hatalarını yazdığıma bakmayın, en sevdiğim kitap serisidir hp.