Filmlerde Olduğu Gibi Vampirler Bir Eve Girebilmek İçin İzin mi Almak Zorunda?
bir vampir filmi izlediğinizde; dikkat etmişsinizdir ki bir vampir, bir eve girerken içeri davet edilmesi gerekmektedir. eğer ki davet alamazsa vampir o eve giremez.
şimdi hep beraber bu sahneyi bir hatırlayalım; tanımadığımız soluk benizli ama bir o kadar cezbedici ve nazik bir kişi sizinle kapınızın önünde konuşuyor. sizi etkileyerek eve davet etmenizi bekliyor. işte kana susamış bu arkadaş, siz "girin" diyene kadar garip bir şekilde kapının eşiğini geçemiyor.
yukarıdaki gibi anımsadığımız sayısız vampir hikayesinde; bu klişeyi gördüğümüzde, büyüleyici bir soru karşımıza çıkıyor. vampirlerin bir eve girmek için gerçekten izin almaları gerekiyor mu? veya bu olay nereden geliyor?
tarihin tozlu sayfalarına baktığımızda; 1645'te önemli bir teolog ve akademisyen olan leo allatius, vampirler hakkında ilk metodik tartışmayı `de graecorum hodie quorundam opinationibus` kitabında dile getirmiştir.
kitaba baktığımızda vampirlerle ilgi şunlar yazmaktadır; kitapta özellikle vrykolakas kavramından bahseder ve bu kavrama kısaca yunan vampiri diyebiliriz. neyse konumuza dönecek olursak; vampirler, ölümden sonra bedeni çürümeyen, mezarından çıkan ve yaşayan insanlara musallat olan bir varlık olarak tasvir edilir. özellikle hristiyanlıkta bedensel çürümenin olmaması vampir olan kişilerin günahkar olduğunu veya uygun şekilde gömülmemiş kişiler olduğunu ya da ruhunun huzur bulmadığı konusunda bize bilgi verir.
yine vampirler için geceleyin yaşayanların arasına karıştığını, bazen akrabalarına veya komşularına görünerek onlarla konuştuğunu yazar ve bu etkileşimde tam bir davet olayı olmasa da kapı eşiğinde beklediğini ve insanlarla iletişim kurduğunu belirten halk inanışlarını bize aktarır. bu duruma baktığımızda, vampirlerin rastgele bir eve zorla girmediği, ancak önce bir tür etkileşim kurduğu fikrini destekleyebilir.
yine kitapta, vampirlerin kapıyı çaldığı veya birine adını sorduğu yönündeki inanışlardan bahsedilir. eğer bir kişi onunla konuşursa veya ismini söylerse, vampirin güç kazandığına inanılırdı. bu da modern eve davet etme kuralının erken bir versiyonu olabilir.
özellikle orta ve doğu avrupa’daki çok eski halk hikayelerine ve mitlerine baktığımızda da vampirler lanetli ölüler veya şeytani varlıklar olarak görülüyordu. eski toplumlarda ev, sadece fiziksel bir yapı değil, aynı zamanda ruhani ve kültürel bir korunak olarak kabul edilirdi. insanların yaşadığı alanların, dış dünyadan gelen kötülüklere karşı doğal bir bariyer oluşturduğuna inanılıyordu.
bu inanışa göre, eğer bir varlık insanlara zarar vermek istiyorsa, önce onların rızasını almalıydı. vampirler de bu kurala tabiydi. bir kişi farkında olmadan veya isteyerek bir vampiri içeri davet ettiğinde, o sınır aşılmış olurdu. ancak, rıza verilmezse vampir bu manevi bariyeri geçemezdi.
yine hristiyanlıkta ve bir çok dinde, insanın özgür iradesi ve rızası önemli bir kavramdır. iyilik ya da kötülük, insanın kendi seçimiyle hayatına girebilir. bu anlayış, vampir mitolojisine de yansımıştır.
özellikle katolik ve ortodoks geleneklerinde, şeytanın veya kötücül varlıkların insanlara zarar vermesi için onların iznine ihtiyacı olduğuna inanılırdı. aynı prensip vampirler için de geçerliydi. eğer bir kişi, farkında olmadan bile olsa, vampiri evine davet ederse, o kişi artık manevi bir koruma altında olmaktan çıkardı.
bu durum, günümüzde bile bazı batıl inanışlarda kendini gösterir. örneğin, kapı eşiği kavramı birçok kültürde özel bir öneme sahiptir. kapının eşiği, iç ve dış dünyayı ayıran sınır olarak kabul edilir ve korunması gereken bir bölgedir.
bram stoker yukarıda durumları iyi analiz etmiş olacak ki, mevcut durumu popüler kültüre de 1897 tarihli dracula romanı ile sokmuştur. kitapta kont dracula, lucy ve mina’nın evlerine ancak davet edildikten sonra girebilir.
bütün vampir edebiyatında olamasa da bazı modern eserlerde de bu kurallar korunmuştur. örnek verecek olursak:
- buffy the vampire slayer (1997-2003) dizisinde, vampirler bir eve ancak içeriden davet alırlarsa girebilirler.
- let the right one ın (gir kanıma) (2008) filminde, davet edilmeden giren bir vampirin fiziksel olarak zarar gördüğü sahne bulunur.
- renfield ( 2023) filminde bir sahnede vampirimiz bu davet olayını yine görmekteyiz.
siz siz olun sakın bir vampiri sakın ola içeri davet etmeyin..... öperlerrr*
