DVD ve Blu-Ray Diskler Arasındaki Görüntü Kalitesi Farkı Ne Kadar?
Bir film örneğiyle başlayalım
bırakın bluray'i, bluray'den riplenmiş 8 gb'lık bir 1080p rip bile dvd'den kaliteli olmaktadır.
örneğin seven pounds filminin dvd9'u 5300 bit rate değerine sahipken aynı boyuttaki blu-ray'den riplenmiş 1080p video 8599 bit rate değerine sahiptir. aynı filmin 6,55 gb büyüklüğündeki 720p videosu bile 6426 bit rate değerine sahip olup dvd ile karşılaştırılınca görüntü kalitesinin üstün olduğu fark edilmektedir. orjinal blu-ray'de ise bit rate yaklaşık 12000 ile 30000 arasında değişmekte olup dvd ile uzaktan yakından alakası yoktur.
bit rate (bit oranı): telekomünikasyon ve hesaplamada bit hızı, zaman birimi başına taşınan veya işlenen bit sayısıdır.
İnsan gözü ve mesafeyi de işin içine katarsak
şimdi bu çözünürlük işlerini meslek edinmiş biri olarak "aradaki fark" kavramını bir de ben irdeleyeyim:
görsel bir medyanın hazırlanması gereken çözünürlük, izlenme mesafesi ile doğrudan orantılıdır. örneğin, yakın mesafeden yani en fazla 1-2 metre uzaktan görülecek bir görsel medya hazırlıyorsanız, bunun olabildiğince yüksek çözünürlükte üretilmesi kaçınılmazdır. fakat mesafe büyüdükçe, insan gözünün ayırma gücü de orantılı olarak azaldığı için, daha uzaktan izlenecek medyaların yüksek çözünürlükte hazırlanması anlamsızlaşır.
32-40 inç genişliğinde, 1280*720 çözünürlükte bir televizyonda oynayan filmi, 5 metre mesafeden izlediğinizde bunun dvd mi, yoksa hd yayın mı olduğunu anlamanız mümkün değildir. bu farkı anlayabilmeniz için ya televizyonun 70 inç olması, ya da siz televizyona iki metre daha yakınlaşmanız gerekir.
daha bilinen bir örnek verelim:
eğer kaliteli bir dergi üzerindeki fotoğrafa dikkatle bakarsınız, fotoğrafın çok küçük noktalardan oluştuğunu fark edersiniz. bu noktaların sayısı, dergiye bakılan mesafeden (30-50 cm) yeterli netliği yakalayabilmek adına inç karede 288 veya 300 adettir. aksi takdirde, daha az nokta kullanılırsa (çözünürlük düşerse) dergide göreceğiniz fotoğrafların da kalitesi düşer (bkz: gazete).
fakat aynı fotoğrafı, 3-10 metre uzaktan bakılması gereken 70x100'lük bir poster haline getirmek isterseniz, yüksek çözünürlükte baskı yapmanız anlamsızlaşır. bu nedenle poster baskılarının hemen tümü inç başına 300 değil de 100-150 noktadan oluşur. bu postere 3 metre mesafeden baktığınızda, dergideki ile aynı kalitede görürsünüz. oysa, çözünürlük yarı yarıya düşmüştür fakat bunu algılayamazsınız.
aynı fotoğrafı daha da büyütüp 7x10 metrelik dev bir poster haline getirdiğinizde ise kullanmanız gereken nokta sayısı dramatik bir biçimde azalır. çünkü bu boyutta bir fotoğrafa "bakılması gereken" mesafe 10 metrenin üzerine çıkar. dolayısıyla inç başına 15-30 nokta yeter de artar bile. bu dev postere de 10-15 metre mesafeden baktığınızda dergideki baskı kalitesiyle arasında fark olmadığını görürsünüz. çözünürlük neredeyse 1/10 oranında düşmüş olmasına rağmen gözünüz bunu ayırt edemez.
evinizdeki televizyon 32-42 inç civarındaysa ve siz bu televizyonu yaklaşık 5 metre mesafeden izliyorsanız blu-ray & dvd farkını ayırt edemezsiniz. ya televizyonunuza biraz daha yaklaşın, ya da 50 inç'ten daha büyük bir televizyon alın.
haaa "saçmalama, arada bariz fark var ve görülüyor" diyorsanız, bu benim haksız olduğumu değil, sizin gözlerinizin ayırma gücünün normal insanlardan çok daha iyi olduğunu gösterir.
Kapasite olarak blu-ray ve dvd arasındaki fark ne peki?
blu-ray; bir görüntü formatı, bir video kalitesi ölçüsü değildir canlar. bildiğin medyadır. yani boş disketten, cd'den zerre kadar farkı olmayan bir teknolojidir. disket neyse blu-ray de odur. tek farkı, evet tek farkı depolama kapasitesidir. disket 1.44 mb alır, cd 700 mb alır, dvd 4.7 gb alır, çift katmanlı dvd 8 gb alır, blu-ray de tek katmanlı disk ise (standart) 25 gb alır. çift katmanlılarda bu 50 gb'ye çıkar. dolayısıyla yazıcısı da, oynatıcısı da farklıdır. yani sen istersen blu-ray medyayı video için, film için değil de safi yedekleme amaçlı, depolama amaçlı kullan. şu anda süper mega görüntü ve ses kalitesindeki filmlerin sığabileceği tek ortam olduğundan sanki sadece film şeysi gibi algılanmaktadır, bu çok yanlıştır. dvd de ilk çıktığında sadece film şeysi zannedildi, sonra orospuya döndü, boş dvd'lere film dışında birçok şey daha depolama amaçlı yazılmaya başlandı. aha bu da aynısıdır işte. disketin yediyüzelli milyor kat fazla depolayan küçük torunudur. başka da bir özelliği yoktur.
Beethoven'ın 9. Senfonisinin Bugünkü CD ve DVD Teknolojisine İlginç Etkisi
