Deha ve Çalışkanlığın Ölümcül Kombinasyonuna Sahip Elon Musk ve Başardıkları
24 yaşında iken abisi ile zip2 diye bir şirket kurup, 28 yaşında compaq'a satıyor. satış rakamı 300 milyon usd, elon'a 22 milyon kalıyor.
x.com isimli internetten para transferi şirketini kuruyor ve başka bir şirketle birleşip paypal'a dönüşüyor.
paypal yönetiminde yaşadıkları anlaşmazlık yüzünden şirketi satmaya sıcak bakıyor. 2002'de ebay'e 1.5 milyar dolara satıyorlar. elon'a 165 milyon dolar kalıyor.
31 yaşında spacex'i kuruyor ve kendi servetinden 100 milyon doları sermaye yapıyor şirkete. herkes "elinde ne varsa kaybedecek gerizekalı" diye bakmaya başlıyor adama.
2004 yılında, o zaman bir yaşındaki elektrikli araç şirketi olan tesla'ya yatırımcı oluyor.
sonra şirketin sürekli zarar etmesi ve hiçbir hedefini tutturamamasına ayar olup daha fazla yatırım yapıyor ve şirketin yönetimini alıyor.
2008 yılında spacex ilk başarılı fırlatışını gerçekleştiriyor.
daha önce kimsenin girmeye cesaret edemediği sektörde (oyuncular lockheed filan :)) köklü rakiplerinden daha ucuza roket yapıp fırlatabildiği için nasa'dan 1.5 milyar dolarlık iş almayı beceriyor.
2012 yılında uzun zamandır beklenen tesla model s'i piyasaya sürüyor.
hiçbir girişimcinin girmeye cesaret edemediği, ölçek işi olan otomotiv sektörüne inovasyon nasıl yapılır gösteriyor. model s hem kullanıcılardan hem de otoritelerden tam puan alıyor.
2015'te musk'ın daha önce bahsettiği yeniden kullanılabilir roketlerin denemelerini yapıyorlar spacex'te. 21 aralık'taki deney başarı ile sonuçlanıyor.
çok kısa ve basit bir özet geçmeye çalıştım. mesela hyperloop'tan veya solarcity'den bahsetmedim hiç.
hyperloop, aralarında max 1500 mil (~2400 km) olan noktalar arasında uçak ve süper hızlı trenlerden hem daha ekonomik hem de daha hızlı bir ulaşım aracı konsepti.
"bu konsepti hayata geçirmeye vaktim yok, kaliforniya'ya hızlı tren yapacağız diye eski teknoloji için bir sürü para harcamayın, alın bunu yapın" diyerek paperını yayınlıyor. şu anda başka bir grup bu konseptin ilk prototipi için çalışıyorlar. musk bu şirketten para veya başka bir şey beklemiyor.
solarcity, güneş enerjisi kullanımını yaygınlaştırmaya çalışan, elon'un tavsiyesi ile kuzeninin kurduğu şirket.
aylık elektrik faturan belli bir tutarın üstündeyse, gelip bedava ölçüm yapıyorlar. uygunsa bulunduğun konum, sana sistemi bedavaya kuruyorlar ve sen aylık fatura öder gibi solarcity'e para veriyorsun.
ha bu arada, 1993 yılında öğrenciyken de internet arama motoru ile ilgili bir tez yazıyor.
daha ortada google filan yok. ama enerji konusunda çalışmak istediği için bununla ilgili bir girişim yapmıyor.
neyse.
peki bu adam bütün bunları nasıl yapabiliyor?
sırasıyla bankacılık, uzay, otomotiv ve enerji gibi köklü/devasa şirketlerin olduğu sektörlerdeki açıkları nasıl buluyor ve onlarla nasıl rekabet edebiliyor?
sorunun tam bir cevabı olduğunu sanmıyorum. elon musk bir uzaylı deyip işin içinden çıkmak daha kolay. ama ben zor olanı seçip, okuduklarımdan çıkardığım sonucu yazayım: adam gerçekten dahi ve acayip çalışkan. evet bu kadar. haftada 80-100 saat çalışıyor adam hala. (5 tane de çocuğu var.)
tamam ama, sevgili zühtü, her çalışkan ve dahi olan niye bunları yapamıyor?
şu yüzden: bu adamın çok yalın ve cesur bir düşünme metodolojisi var. kendisinin de anlattığına göre, her konuyu en temel varsayımlarına kadar çözüp, neyin mümkün neyin imkansız olduğunu oradan çıkarıyor. çok basit gibi görünse de bu yapması acayip zor, hayatın her anında her konuda yapmak elon hariç geri kalanlarımız için imkansız bir şey.
dehası ile ilgili de şöyle bir örnek vereyim
adam fizik mezunu ama roketler hakkında hiçbir şey bilmiyor. roket bilimi ile ilgili kitaplar okuyup kendini eğitmeye başıyor ve tanıyanların deyimiyle süngerin suyu emmesi gibi içindeki her şeyi öğreniyor bu kitapların. sonra kalkıp roket bilimcileri işe alıp beraber roket tasarlıyorlar. :) çalışanlarının anlattığına göre, -ister araba üreten şirketinde, ister roket üreten şirketinde- kimse musk'a "bullshit" anlatamıyor. çünkü adam konuyu en az onlar kadar biliyor.
