Darbe Şehitlerinin Mezarlarının Anıtkabir'den Nakledildiği Gün: 24 Ağustos 1988
24 ağustos 1988 tarihli miliyet gazetesinin manşetten verdiği "anıtkabir boşaltıldı" başlıklı haberde; orgeneral cemal gürsel'in lideri olduğu 27 mayıs 1960 darbesi ile kurmay albay talat aydemir'in lideri olduğu 21 mayıs 1963 darbe girişiminde ölenlerin gömüldüğü anıtkabir'deki mezarların kazılıp, çıkarılan kemiklerin belediye işçilerinin torbalarına konularak anıtkabir'den cebeci şehitliği'ne nakledildiği yazılmış.
ağustos 1988'e kadar anıtkabir'de mezarı bulunan 13 kişi varken, aşağıdaki 11 kişinin çıkarılmasıyla sadece, 1953'te anıtkabir'e nakledilen atatürk ile 1973'te ölen ismet inönü'nün mezarı kalmış ki hatta bunun kanunu bile var:
"türk milletinin, bir armağan olarak yalnız büyük kurtarıcı için tesis ettiği anıtkabir'de
atatürk'ün ve ayrıca en yakın silah ve mesai arkadaşı ismet inönü'nün kabirleri muhafaza
edilir. anıtkabir alanı içine başkaca hiçbir kimse defnedilemez." (bkz. 1981 tarihli devlet mezarlığı hakkında kanun. mevzuat.gov.tr)
1988'de anıtkabir'den mezar nakli gerçekleştirilen kişiler:
-- 27 mayıs hürriyet şehitleri--
1) turan emeksiz
2) ali ihsan kalmaz
3) nedim özpulat
4) sökmen gültekin
5) ersan özey
-- 21 mayıs şehitleri --
6) hava albay fehmi erol
7) binbaşı cafer atilla
8) er mustafa şahin
9) er mustafa çakı
10) er hasan aktar
4. cumhurbaşkanı
11) cemal gürsel
27 mayıs ve 21 mayıs şehitlerinin mezarları aynı anda kazılırken, 1966'da görevi başında ölen cumhurbaşkanı cemal gürsel'in mezarı ise üç gün sonra kazılmış ve onun da kemikleri torbaya konmuş.
mezarı açılanların yakınları ise bu tahliyeye büyük tepki göstermişler. örneğin 4. cumhurbaşkanı cemal gürsel'in kemiklerinin çıkarılmasını oğlu özdemir gürsel, "sıra ismet paşa'ya, hatta atatürk'e gelebilir. bu memlekette olmayacak iş yok. açılan bu mezarlara bir zamanlar vatana haini ilan edilen menderes ve arkadaşlarının konmayacağı ne malum" diyerek tepki gösterirken, ali ihsan kalmaz'ın ailesi ise cemal gürsel'e sitem etmiş:
"biz ali ihsan'ı memleketimize defnedecektik. aancaka cumhurbaşkanı cemal gürsel buna karşı çıkarak şöyle dedi: 'bu şehitler artık millete malolmuştur. biz bunları atatürk'ün ayakları dibine nöbetçi dikeceğiz."
diğer şehit yakınları ise devlet mezarlığına nakledilmemeye tepki göstermiş:
"şehitlerimiz 28 yıldır burada cemal gürsel paşa'nın yanında, büyük atatürk'ün yakınında yatıyor. bu bizim en büyük teselli kaynağımızdı. şimdi şehitlerimizi cemal gürsel paşa'dan, atatürk'ten uzaklaştırıyorlar. bu, kabuk tutmuş yaramızı yeniden kanattı. hiç olmazsa gürsel paşa'yla birlikte devlet mezarlığına nakletselerdi."
not: 1988'in kavurucu ağustos sıcağında bayağı bir mezar kazılmış. anıtkabir'den çıkarılan yukarıda adları yazılı 11 kişiye ilaveten aşağıdakiler de cebeci şehitliğinden çıkarılmış. cemal gürsel ile diğer cebeciden nakledilenler devlet mezarlığına gömülmüş.
cebeci şehitliğinden çıkarılanlar:
orgeneral 5. cumhurbaşkanı cevdet sunay,
orgeneral kâzım karabekir,
orgeneral kâzım özalp,
orgeneral salih omurtak,
orgeneral ahmet naci tınaz,
tümgeneral mehmet hayri tarhan,
kurmay albay mehmet nuri conger,
kurmay albay mehmet nazım.