Che Guevara Neden Rolex Marka Saat Takıyordu?
quartz devriminden evvel (yani pilli saatler çıkmadan önce) saatlerin hepsi otomatikti ve bilindiği üzere, otomatik saatlerin dakiklik konusunda sorunları vardır. rolex zaten dayanıklılığı ve dakikliği nedeniyle rolex olmuştu.
zamanlama, işinin önemli bir parçası olan bir komutanın bu özellikleriyle öne çıkan rolex takması kadar doğal bir durum olamaz. rolex o dönemin en sağlam ve dakik spor saatlerini yapıyor. nispeten pahalı ama lüks kategorisinde değil.
kol saati o dönem gerçek bir ihtiyaç. quartz saat teknolojisi henüz yok. dolayısıyla saatler ucuz değil ama lüks eşya da değil. günümüzdeki cep telefonları gibi düşünebilirsiniz. iphone, samsung, huawei. 1-2 maaşa alınabiliyor yaklaşık olarak.
che guevara gibi dağda operasyonda görevli adam da en iyisini kullanacak tabii. rolex, breitling, omega, patek gibi markalar var. ne taksa suç olacak zaten şimdi bakınca.
atatürk, patek kullanıyormuş mesela. adnan menderes de patek kullanıyormuş. muhammed ali, cartier takıyormuş. einstein ise longines... che'nin kolundaki rolex submarine'in ilk çıkışı 1953. çok kendini ispat etmiş, uçuk kaçık bir model olmasa gerek.
o dönemlerde omega daha iyi bir marka mesela. ay'a gönderilmek için yapılan yarışmada omega öne çıkıyor. speedmaster'ı astronotlar kullanıyor. tcdd memurlarına omega saat veriyor tren saatleri şaşmasın diye.
otomatik saat gerçek bir ihtiyaç kabaca. gerilla için silah gibi bir şey olsa gerek o dönem. çoğunuzun dedesi de zamanında cadillac, mustang gibi günümüzde erişilmesi çok zor arabalara binmiştir . böyle düşünebilirsiniz konuyu.
che guevara bu saati statü sembolü olarak takmıyor. zaten açık şekilde görülüyor ki rolex'in pahalı statü saati değil, klasik çelik saati.
zamanında internetten atom saatine bağlanıp saat eşleme yokken vs. saat eşitlemek ciddi problemdi. bu yüzden castro, generallerine aynı model rolex saatlerden hediye ederdi. castro'nun che'ye iki saat hediye ettiği biliniyor. biri general oldugunda (che sonra babasına vermiş), biri de bolivya'ya gitmeden evvel.
sanırım taktığı saat stainless steel submariner date. 1957 zamanında abd satış fiyatı 180 dolar imiş. bugün enflasyona vursak 1600 dolar gibi bir şey eder. 1600 dolarlık ürün de gösteriş nesnesi olmaz. o zaman mevcut saatler arasında en hassas fiyat performans ürünleri bu saatlerdi. zaman ve senkronizasyon önemli ise bunlar kullanılırdı.
70'lerde 100-120 dolar civarında olan (ki yanlış anlaşılmasın; o dönem için pahalı sayılır) ve şimdiki seiko'nun oturduğu fiyat skalasında olan saate sahipmiş che guevara.
hem de bir değil, iki tane birden takarmış askerler. çünkü rolex o zamanlar tıpkı şimdiki stanley termoslar gibi ölümüne sağlam ve dakik olan en güvenilir markalardandı. özellikle su geçirmezliğin öncüsüydü. bu yüzdendir ki vietnam savaşı'na gitmiş birçok askerin anılarında birbirine "rolex almayı önerme" sonrası bir maaşını bu saate harcayıp askerlikleri boyunca kullandıkları vardır ki şu anda bu saatleri o askerler açık artırmalarda 70-500 bin dolar arasında satmaktadır.
şimdiki hali ile bildiğimiz rolex, omega markalarının bir alet olmaktan çıkıp lüks giyime dönüşmesi quartz krizi ile olmuştur.