Besin Zehirlenmesi Hissettiğinizde İlk Olarak Yapılması Gerekenler
istanbul'da midye ve kumpirden zehirlenen aile veya benzer haberleri illaki duymuşsunuzdur... öncelikle allah rahmet eylesin, umarım benzerleri tekrarlanmaz ama maalesef bunlar hayatının gerçeği.
ağır gıda zehirlenmesi yaşayan birinin evde biraz dinleneyim geçer demesi, çoğu zaman tabloyu daha kötü hale getirir. özellikle bu olaydaki gibi midye, tavuk, hazır garnitürlü kumpir gibi hızlı bozulan ve hijyen riski yüksek yiyeceklerden sonra gelişen zehirlenmelerde süreç dakikalar içinde ciddileşebilir.
böyle bir olay anından itibaren yapılması gerekenler:
1. kusmayı zorlamayın
vücut zaten atmaya çalışıyorsa çıkarır. zorlamak yemek borusunu tahriş eder, aspirasyon (mide içeriğinin akciğerlere kaçması) riski yaratır.
2. ishali durdurmaya çalışmayın
ishali baskılayan ilaçlar toksinin içeride daha fazla kalmasına sebep olur. ağır vakalarda “ishali keseyim” diye alınan ilaçlar durumu daha kötü yapar.
3. en kritik nokta: hızla sıvı-tuz dengesini geri yüklemek
özellikle kusma + ishal birlikteyse dehidratasyon çok hızlı gelişir.
su + tuz + şeker karışımı (1 bardak suya bir tutam tuz + 1 çay kaşığı şeker)
eczanelerdeki oral rehidrasyon solüsyonları çok daha etkili
4. ateş 38.5 üzerindeyse ve titreme varsa dikkat
bu genellikle bakteriyel toksin kaynaklıdır (staphylococcus, salmonella, vibrio vs.) ve acile gitmeyi gerektirir.
5. kanlı ishal, şiddetli karın ağrısı veya baygınlık hissi varsa direkt acil
bunlar ağır gıda zehirlenmesinin “kendi kendine geçmez” belirtileridir.
6. kusmanın durmaması (2–3 saat boyunca her sıvı alımında tekrar kusma)
bu durumda kişi kendi kendine sıvı tutamayacağı için damar yoluyla sıvı verilmesi gerekir.
7. yaşlılar, küçük çocuklar ve hamilelerde durum çok daha hızlı kötüleşir
1–2 saat içinde acile götürmek gerekir. zehirlenme semptomu eşik değerleri daha düşüktür.
8. zehir danışma hattı aranabilir (114)
özellikle şüpheli deniz ürünleri sonrası bu hat yönlendirme yapar.
9. evde yapılmaması gerekenler
antibiyotik başlamak (çoğu durumda yanlış, hatta bazı bakterilerde daha kötü sonuç yaratabilir)
soda, gazlı içeceklerle sıvı yerine koymaya çalışmak
ağrı kesici içip yatayım demek (birçok ağrı kesici mideyi daha çok bozar)
10. midye zehirlenmesi özel notu
midyede tehlike sadece bakteri değildir. dsp / psp adı verilen deniz toksinleri kusma, felç benzeri nörolojik belirtiler ve solunum sıkıntısı yapabilir. böyle bir durum varsa dakika bile kaybedilmez — direkt acil.
sonuç olarak
ağır gıda zehirlenmesi biraz midemi üşüttüm ile aynı şey değildir. özellikle sokak midyesi, hijyensiz kumpir, açıkta bekleyen soslu gıdalar sonrası başlayan şiddetli tablo tıbbi müdahale gerektirebilir. 2–3 saat içinde toparlanmayan her belirti ciddiye alınmalı.
Kendi Kendinize İğne (Enjeksiyon) Yapmak Zorunda Kaldığınızda Yapmanız Gerekenler
