Arka Sokaklar Dizisi Neden 2006'dan Beri Bir Türlü Bitmiyor?
arka sokaklar ilk günden son güne kadar mantık çerçevesinde olmak istemeyen bir dizidir
şimdi tv dünyasından anlamayan kişiler için arka sokaklar salakça ve mantıksız gelebilir ama tam tersidir. bunu tane tane size anlatacağım. karşılaştırmamız da kurtlar vadisi olacak.
düşünün ki bir tv kanalınız var. ismi de ceviz tv olsun, siz bu ceviz tv'den nasıl para kazanıyorsunuz? iki tane yöntem var. birincisi reklam gelirleriniz, ikincisi ise telif haklarınız yani aldı sattılarınız. gelirinizi aylık düşünelim, her ay 10 lira kazanıyorsunuz. bu 10'liranın 8'i reklamdan, 2'si ise aldı-sattı denilen başka kanallara verdiğiniz dizilerden, filmlerden aldığınız telif.
siz cin fikirli bir tv sahibi olduğunuz için diyorsunuz ki; "ulan ben en çok reklamı prime time denilen 20:00-23:00 arasında alıyorum, eğer o saatler arasına maliyeti uygun bir yapım koyarsam kar ederim." hemen ajansları ya da iç yapım ekibinizi arıyorsunuz ve diyorsunuz ki "bana pazartesi günü için ucuz ve fakat kaliteli bir iş getirin!" sana bir iş geliyor, yayına koyuyorsun ama işler öyle olmuyor. zira maliyeti uygun=ucuz olduğu için dizi izlenmiyor.
hemen aklınıza ikinci cin fikir geliyor "eğer çok kaliteli işlerimin saatini uzatırsam, 2 dizi yerine tek dizi ile günü kurtarırım!" evet bu işe yarayan fikir. fakat ne oldu; ana haberden sonra hemen dizinin tekrarı, bir de üzerine dizinin kabatması gerek 20:30-23 aralığı olduğu için çaat diye 2.5 saatlik dizin oldu! dizi oldukça fazla izleniyor, reklam gelirleri iyi ama aynı zamanda da maliyetli. yine de kar ediyorsun. evet pazartesiyi kurtardın! geriye kurtarılacak 6 gün kaldı.
şimdi anladın mı neden sürekli kaliteli dizi izleyemiyorsun. zira 2 birim kar edebilecek yerde sadece 1 birim kar etmek mantıklı değil... o zaman ne yapacağız, diğer kanalların en zayıf günlerine güre kendi kanalımızın en güçlü dizilerini yerleştireceğiz. hadi bu günler pazartesi ve cuma oldu. ne oldu, haftanın iki gününü kapattık. geriye 4 gün kaldı. atıyorum salı-çarşamba ve perşembe rakip kanalın çok acayip dizileri var, rekabet şansımız yok, e ne yapacağız, kanalı karartacak halimiz yok. ya çok ucuz yollu bir dizi çekeceğiz ya telifi 3-5 kuruş olan türk filmi yayınlayacağız ya da yapım şirketlerinden yayın başına yüzde 2 reklam payı verdiğimiz toptan yabancı filmleri alacağız.
şimdi burada şöyle bir sıkıntı var. aldın 20 tane yabancı film; içinde cinsellik var, küfür var, sigara var, alkol var, e bir de dublaj yok. ne yapıcan önce film edite, oradan dublaja, oradan rtük'e, rtük filmi değerlendirecek sana düzeltme gönderecek, tekrar aynı işlemler. hooop aldın mı izni... geriye kaldı 19 film... bu sırada günler geçiyor tabiii... çok karsız...
ya da aldın mı 30 tane klasik yeşilçam filmi... küfrü kes, sigara ve alkol zaten gırla, bir de 4k yayına hazırlamak için restore etmeye gönder... oooh yandı gülüm keten helva...
onun yerine; aynı paraya çok daha ucuz bir dizi çekmeye ne dersin? sen zaten salı-çarşamba-perşembe'yi kaybedeceksin. o zaman bu filmlerin parasına, b+ oyuncuların olduğu, senaryonun iç yapımlardan geldiği, yapımın 3 kuruşa çalıştığı bir dizi çeksen! bak, evet! harika oldu.
size bir bilgi daha vereyim, türkiye'de dizi anlaşmaları 3-6-8-13-25 bölüm şeklinde yapılır. eğer 25'in üzerine çıkılacaksa ek para talep edilir. oyuncu da dizinin ne zaman iptal edileceğini bilmediği için der ki "ulan bizim dizi iptal edilebilir benim de geleceğim belli değil, 2 alacağıma 4 alayım" hoop ne oldu? maliyet arttı. ama sen oyuncu ile masaya "ya hacım biz bir dizi çekeceğiz, 2 sene 30 bölüm garanti" dersen oyuncu da der ki "e bu iyi işmiş, 2 alacağıma 1.5 alayım en azından düzenli gelirim olur".
yani arka sokaklar senaristi de biliyor "bosch" gibi karanlık polisiye dizisi çekmeyi ama dizinin öyle bir kaygısı yok...
geldik başka bir soruna; tv dünyasının altın kuralı nedir?
"yayın asla kesilmeyecek", saat gece 2-5 arası ne ekleyeceksin? eski dizi eklesen yapım şirketine tekrar telif vermek zorundasın, müzik eklesen demode ve telif paralı, yabancı film veya yerli film eklersen reklamdan dolayı maliyet bile çıkmıyor... onun yerine bu dizinin tekrarını eklersin, çat! bir taşla iki kuş.
yani kanal d'nin arka sokaklar'ı bitirmemesinin sebebi bu, hem ucuz, hem karlı. saati iyi kapatıyor ve kendi çapında bir izleyicisi var, uzun vadeli. yani şöyle düşünün, her gün bir bölümü yayınlasan en baştan 5 sene rahattasın.
kaldı ki; bu dizi yayına çıkmadan önce planlanan (bkz: tatort) (bkz: police call 110) ve (bkz: law&order) tarzı yıllar süren bir dizi çekmek. bu tür diziler dünyanın her yerinde var. amerika'da csi ve lw, almanya'da tatort ve police call 110, fransa'da plus belle la vie, kanada'da heartland gibi bir sürü dizi vardır. mesela japonya'da one piece buna örnektir. animedir ama dizi altında incelenebilir.
o yüzden "aaa bitmedi mi yeaaa" filan demeyin, muhtemelen bu dizi sizi beni gömer.
Avukatlık Dizileri Genellikle Neden Hep Amerika'dan Çıkıyor?
