Antik Roma Günlük Yaşamın İki Yüzü: Zenginlerin Ziyafetleri ve Fakirlerin Mücadelesi

yoksul kesimin sabah kahvaltısı genellikle ekmek ve su ikilisinden oluşurdu. ekmek önemli bir besin kaynağıydı; zenginler de fakirler de ekmeksiz yapamazdı. ama zenginlerin ekmeği daha beyaz, daha yumuşak olurdu tabii. yanında zeytin, peynir ve belki biraz da meyve olurdu. fakirler için durum daha sadeydi; ekmek, bir parça tuz ve su. zenginler sabah saatlerinde geniş avlulu evlerinde (villa) güne başlarken, yoksullar daha çok apartman benzeri yapılarda (insulae) yaşardı. bu insulae’ler çoğunlukla ahşap olduğundan yangın tehlikesi de oldukça yaygındı.

roma’da herkesin bir işi vardı ama işler arasında ciddi bir sınıf farkı da vardı. köleler en ağır işlerde çalışırken, zengin romalılar genellikle ticaretle, hukukla ya da siyasetle uğraşırdı. çiftçiler, zanaatkârlar, fırıncılar, tüccarlar.. köleler için yaşam oldukça zordu; efendilerinin isteklerine göre yaşar, hatta onların eğlenceleri için gladyatör dövüşlerine bile katılırlardı. hamamlar, hem zenginlerin hem de sıradan halkın sosyal merkezleriydi. yıkanmak, spor yapmak ve dedikodu için bir araya gelirlerdi. pazarlar da şehrin en hareketli yerleriydi. halk, burada sosyal bağlarını güçlendirir, yeni haberler alırdı.bugün kahve içmek için bir kafeye gitmek neyse, o zamanlar hamama ve pazara gitmek de oydu. ayrıca zenginler akşam yemeklerinde büyük ziyafetler düzenler, misafirlerini etkileyici sofralarla ağırlardı. bu yemeklerde konuşulan konular, şehrin dedikodularından politik meselelere kadar uzanırdı.

roma halkının belki de en büyük ortak noktası arenalardaki gösterilerdi. kolezyum, halkın ortak buluşma noktasıydı. burada gladyatör dövüşleri, hayvan avları ve tiyatro gösterileri izlenirdi. günümüzde sinemaya gitmek neyse, o zamanlar arenaya gitmek de oydu. fakat bu gösteriler sadece eğlence değil, aynı zamanda politik bir mesajdı. imparator, halkı eğlendirerek onların gönlünü kazanırdı. roma'da sınıfsal ayrım oldukça netti. zenginler ve fakirler arasında sadece servet farkı değil, yaşam tarzı ve haklar açısından da uçurum vardı. zengin bir romalı, vatandaşlık haklarının tadını çıkarırken, köleler bu haklardan tamamen yoksundu. ancak, kölelerin özgürlüğüne kavuşması da imkânsız değildi. bazı köleler efendileri tarafından serbest bırakılır ve özgür bir vatandaş olarak hayatlarına devam ederdi.

akşam çöktüğünde zenginlerin villalarında lüks ziyafetler verilir, müzik ve dansla gece geç saatlere kadar eğlenilirdi. fakir halk ise günün yorgunluğunu küçük odalarında dinlenerek atardı.