Anadolu Rock'ın Öncülerinden Olan Efsane Müzik Grubu: Moğollar

moğollar, 1967 yılında kurulan ve anadolu rock olarak bilinen türün öncülerinden efsane bir müzik grubudur. grubun kurulmasında öncü rol oynayan isimler arasında murat ses, aziz azmet, cahit berkay, engin yörükoğlu ve hasan sel vardır. moğollar, batı rock müziği unsurlarını türk halk müziği ile birleştirerek benzersiz bir müzik tarzı oluşturmuşlardır.

kariyeri boyunca birçok albüm çıkardılar dağ ve çocuk, bir şey yapmalı ve "cahit berkay film müzikleri" gibi şarkıları ile ün kazanmıştır.

moğollar'ın müziği, hem türkiye'de hem de uluslararası alanda ilgi görmüş ve grup, fransa'daki academie charles cros ödülü gibi prestijli ödüllere layık bulunmuştur. grubun müziği, zaman içinde değişimlere uğramış olsa da, anadolu rock ve folk-rock karışımı olan özünü korumuşlardır.

çıkış noktalarında batı müziğiyle geleneksel ezgileri harmanlama niyeti vardı, tıpkı istanbul gibi. kuruluş döneminde birkaç farklı isim katıldı, ayrıldı. engin yörükoğlu ve murat ses gibi üyeler, müzikal anlayış ve deneysel arayış konusunda büyük katkılar sundu. vokalde aziz azmet’in enerjisiyle ilk konserler epey gürültülü geçti. o dönemde batı rock müziğini taklit etmek yerine, halk müziğine dair ezgileri kullanmak çok daha cazip göründü. avrupa sahnelerine de göz kırpmak isteyen ekip, 1969 civarında stüdyo kayıtlarına ağırlık verdi. bu kayıtların peşinde avrupa turnesi planlandı. mezkur seyahatler sırasında fransız dinleyicilerden beklenmedik ölçüde ilgi gelince moğollar daha da cesur davrandı.

1960’ların sonundan 1970’lerin başlarına uzanan süreçte "anadolu pop" adıyla anılan türe katkıları dikkat çekti. yabancı basın, anadolu enstrümanlarının rock ile harmanlanmasına şaşkınlıkla yaklaştı. mesela dağ ve çocuk, garip çoban, ılgaz gibi kayıtlarla bu yaklaşımı kayda geçirdiler. danses et rythmes de la turquie çalışması, paris’te önemli bir ödüle layık görüldü. kendi coğrafyalarından aldıkları esin, onlara academie charles cros tarafından bahşedilen bu payeyi getirdi. yabancı eleştirmenler, genç bir anadolu rock topluluğunun bu şekilde ödül almasını beklemiyordu.

barış manço ile yaptıkları işbirliği de tarih sayfalarında ayrı bir öneme sahip. 1971’de barış manço ile kaydedilen şarkılar, daha geniş kitlelerin moğollar’ı tanımasını sağladı, barış manço’nun ayrılmasından sonra grup, farklı bir doğrultuda yol aldı. murat ses’in besteleri ve cahit berkay’ın bağlama ile yaptığı çalışmalar, yerel dokuyu korumaya özen gösterdi. kimi zaman fransa’ya tekrar gidip orada çeşitli sahnelerde çıktılar. daha sonra dönemin şartları ve müzikal tercihler yüzünden ekip uzun soluklu bir ara verdi. cahit berkay, yeşilçam filmlerine müzik yaparak adını bambaşka bir alanda da duyurdu.

90’ların başına yaklaşırken moğollar’ın yeniden canlanması elzem hale geldi. bütün bu ara dönemde anadolu rock anlayışı popülaritesini biraz kaybetmişti. lakin cahit berkay ve arkadaşları, moğollar 94 gibi albümlerle tekrar ortaya çıktı. yeni dinleyiciler kazandıkar eski kuşak zaten özlem içersindeydi hatta kasetçalarlarda dönen selvi boylum al yazmalım gibi film müziklerini yapan kişinin moğollar’dan biri olduğunu öğrenmek, insanlarda şaşkınlık yaratıyordu. bu yeni rüzgarla konserler ve turneler yeniden hareketlendi.

90’ların sonlarında ve 2000’lerde, albümler çıkardılar daha modern kayıt tekniklerine yöneldiler. dijital altyapılarla anadolu sazlarını aynı potada erittiler asıl olan grubun tecrübesi, o dönemde nefes kesen işler sunmalarını sağladı. taner öngür’ün bas gitar yorumu ve cahit berkay’ın farkıyla birleşince adeta müzikte çağ atladılar.

2000’lerin ortalarında grubun dengesi iyice oturdu. konserler yoğunlaştı, hem türkiye’de hem yurt dışında sahne aldılar. kadroda zaman zaman değişimler yaşandı ama moğollar ismi hep varlığını korudu. kolay yoldan ün elde etme derdine düşmeden, kendi çizgilerine sadık kaldılar.

diskografilerinde anadolu pop, düm tek, yürüdük durmadan gibi albümler mevcut. hala konserler vermekteler.

ruhu her döneme hitap eden, anadolu rock denilince ilk akla gelen ve hakkındaki övgüler hiç bitmeyecek müzik dünyasının efsane grubudur; canlarına sağlık diler, sanatlarına selam ederim.

eserlerinden seçmeler:
cahit berkay biyografik filmi
yolum seninle
çaya kaç seker
bi'sey yapmali
keşişleme
beni hor görme kardaşım
ala geyik

...............................................................................................

"müspet bilimlerin temellerine dayanan, güzel sanatları seven, fikir terbiyesinde olduğu kadar beden terbiyesinde de kabiliyeti artmış ve yükselmiş olan erdemli, kudretli bir nesil yetiştirmek ana siyasetimizin açık dileğidir."

gazi mustafa kemal atatürk