SAĞLIK 28 Temmuz 2020
17,8b OKUNMA     505 PAYLAŞIM

Zihinsel Hastalığı, Kişinin Ortamını Değiştirerek Tedavi Etmeyi Amaçlayan Yöntem: Nidoterapi

Psikolojik rahatsızlıklarda genellikle kişinin kendisine yoğunlaşılırken, nidoterapide o kişinin çevresini iyileştirme amaçlanıyor. Bu farklı yönteme bir bakalım.
iStock

nidoterapi, herhangi bir zihinsel bozukluğun birey veya toplum üzerindeki etkisini en aza indirmek için ortamın veya çevrenin sistematik olarak değerlendirilmesini ve değiştirilmesini içeren işbirlikçi bir tedavinin adıdır.

nidoterapi kavramı hakkında

nidoterapi, londra'daki imperial college'de profesör ve alanında uzman olan peter tyrer tarafından geliştirilmiştir. terapinin adı, yuva anlamına gelen latince “nidus” kelimesinden türetilmiştir. nidoterapi, kişinin zihinsel sağlığında ortamın büyük bir rol oynadığı ve bireyin ihtiyaçları etrafında şekillendirilmesi kavramına dayanmaktadır.

bireyin çevresi, sadece fiziksel barınma ve birlikte yaşadıkları insanlar da dahil olmak üzere yaşam durumlarını değil; aynı zamanda iş, eğlence ya da eğlence için zamanlarını geçirdikleri sosyal çevrelerini de içerir. çevre üç kategoride tanımlanabilir: fiziksel, sosyal ve kişisel çevre. her üçü de bir kişinin çevresi ile nasıl etkileşimde bulunduğu konusunda rol oynar.

nidoterapide çevre, kişinin ihtiyaçlarına daha uygun hale getirilmek için dizayn de edilebilir. nidoterapinin bir başka amacı, kişinin zihinsel tedavisine müdahale eden çevresel tetikleyicileri kaldırmaktır.

nidoterapinin ilkeleri ve bileşenleri

nidoterapinin etkili bir tedavi olmasını sağlamak için beş prensibi vardır:

1- teminat kollokasyonu: kişinin çevresini kendi bakış açısından gözlemlemek.
2- gerçekçi çevresel hedeflerin oluşturulması: kişinin çevresini değiştirmek için net hedefler koymak.
3- sosyal fonksiyonun geliştirilmesi: hedefler, ortamdaki doğru değişiklikleri hedefliyorsa kişinin sosyal işlevi iyileşir; aksi taktirde hedefler gözden geçirilmelidir.
4- kişisel uyum ve kontrol: değişiklik yapmak isteyen kişi bunun sorumluluğunu alabilmeli ve kontrol edebilmelidir.
5- daha geniş çevre entegrasyonu ve arbitraj: terapist ve hastanın güvendiği biri de dahil olmak üzere, yapılması gereken bir değişiklik konusunda anlaşmazlığa düşüldüğünde uzlaşmaya yardımcı olabilecek diğer kişileri sürece dahil etmek.

nidoterapinin pratikte etkili bir şekilde kullanılabilmesi için dört bileşeni vardır:

1- terapist ile hasta arasında olumlu iletişim geliştirmek. hastanın neye ihtiyacı olduğunu ve terapi harici zamanlarda neler istediğini anlamak.
2- kişinin fiziksel ve sosyal çevresini iyi analiz etmek.
3- kişinin ihtiyacına göre değiştirilecek çevrenin planını doğru yapmak.
4- planı uygulamak, izlemek ve gerektiğinde değiştirmek.


nidoterapi bağımlılık tedavisinde nasıl kullanılır?

nidoterapi, geleneksel olarak madde kullanım bozukluklarının tedavisinde kullanılmamıştır; bununla birlikte, bir kişinin hem zihinsel sağlık bozukluğu hem de madde kullanımı olduğu zaman ortaya çıkan bozuklukları tedavi etmek için de kullanılabilir. eşlik eden bozuklukların tedavisi veya ikili tanı tedavisi, kişinin her iki bozukluğunun da üstesinden gelmesinde en iyi başarıyı sağlamak için her iki koşulu aynı anda ele almaya odaklanır.

genellikle bir kişinin çevresi zihinsel sağlıklarını etkileyebilir veya çevrelerindeki bazı şeyler madde kullanımına başvurmalarına neden olabilir. nidoterapi, bir kişiyi rahatsızlıklarından kurtarmak için çevresini değiştirmeye teşvik eder. yapılan bir çalışmayla, madde kullanım bozuklukları ve birlikte ortaya çıkan psikozu olan hastaların nidoterapiye iyi yanıt verdiğini ve hastanede daha az zaman harcadığını göstermiştir.

nidoterapi ile tedavi edilen ruh sağlığı koşulları

nidoterapi, birden fazla ruh sağlığı durumunun tedavisinde etkili olmuştur. çoğunlukla şizofreni dahil kişilik bozukluklarının tedavisinde kullanılmıştır. bir pilot çalışma, şizofreni hastaları için bakım tedavisi standardına nidoterapi eklendiğinde; hastanın sosyal etkileşimlerini, ilişkilerini ve zihinsel durumlarını biraz daha iyileştirdiğini gösterdi. ayrıca, hastanede daha az zaman geçirdiklerini belirtti. bu sonuçlar umut verici olsa da, şizofrenide nidoterapinin etkinliğini belirlemek için daha büyük kontrollü çalışmaların yapılması gerekmektedir.

nidoterapinin faydaları ve tedavi etkinliği

nidoterapi, özellikle diğer tedavi türlerine iyi yanıt veremeyen insanlar için daha etkilidir. çünkü diğer tedaviler, bireyi değiştirmeye odaklanır ve bu da çoğu kişi için zor olabilir. özellikle zihinsel sağlık sorunu ile uğraşan biri için. nidoterapi bunun yerine zihinsel sağlık sorunlarının tetikleyicilerini kolaylaştırmak için bir kişinin çevresindeki ortamı değiştirmeye odaklanır. akıl sağlığı bozuklukları için diğer tedavilerle birleştirildiğinde, çok daha etkili olabilir.

kaynaklar: en.wikipedia, ncbi.nlm.nih websiteleri ve peter tyrer'ın 2109 yılı haziran ve eylül ayındaki makaleleri.