Zamanında Zenginlik Belirtisi Olsun Diye Portrelerde Özellikle Çizilen Baharat: Karabiber
karabiber, avrupa'da on iki ve on üçüncü yüzyıllarda çılgınca tüketilmiş bir baharattır
bu baharata olan rağbetin açıklaması epey makul: insanlar, bu mucizevi ürün sayesinde yeknesak besin alışkanlıklarını çeşitlendirme imkanı bulmuşlardır. allahın her günü yavan un çorbası içerken karabiberi keşfettiğinizi düşünün! bizde 'su gibi aziz ol!' derler ya, ilginçtir avrupalılar 'karabiber gibi aziz' (as dear as pepper) derler. kaynak
kristof kolomb'u motive eden para kaynaklarından biridir
vakti zamanında venedik'i o kadar ihtişamlı yapan esas baharat olup, bu şehirde kendi borsası kurulmuştu. zira karabiber avrupa'ya buradan dağıtılıyordu. anavatanı hindistan'dır. kaynak, kaynak 2
karabiber ve milliyetçilik arasındaki ilişki
yemeklerin vazgeçilmezi, faydaları saymakla bitmeyen karabiber ve bildiğimiz milliyetçilik... aynı cümlede kullanılması bile ilginç.
yükte hafif pahada ağır olan karabiber orta çağ döneminin gözde ticari ürünüydü. yine o dönemin zenginleri resimlerini çizdirirken masada bir kasenin içine karabiber koydurtup onu da resmettirirlermiş ki gelecek nesilleri, atalarının ne kadar zengin olduklarını bilsin.
baharat ve ticareti bu kadar önemliyken rekabet olmaması imkansız elbette. baharata yol bile yapmışlar zamanında.
peki milliyetçilik ile ne ilgisi var bu karabiberin?
dönemin avrupa devletleri arasındaki rekabetin temel sebebi karabiber pastasından en büyük payı almak. dolayısıyla yeni pazarlar, üreticiler keşfetmek ve ticaret hacimlerini arttırmak zorundalar. zorunda değiller tabi ama paranın kokusunu aldılar bir kere. karabiber her yerde yetişmediği ve güzel para getirdiği için talebi karşılayamamaya başlıyor. dönemin ticaret zengini ülkelerinin en güçlülerinden olan ingiltere ve hollanda arasındaki rekabet savaşa dönüşüyor. her ikisi de hristiyan olan bu ülkelerin askerleri birileri sırf daha zengin olsun diye savaşarak ölmek istemiyor. çünkü ortada savaşa sebebiyet verecek bir durum yok. savaşın nedeni de belirsiz. savaşacaklar ama ne için. burada devreye milliyetçilik giriyor. hollanda, dutch milliyetçiliği yaparak ülkenin yok olmaması için halkını savaşa ikna ediyor.
tabi savaştan kesin bir sonuç çıkmıyor
bu iki ülke bir taraftan da kolonileşme çalışmalarına ara vermeden çalışıyor. bunun en güzel örneği british east ındia company ve dutch east ındia company. pasifik’te hakimiyeti ele geçirmek için birkaç yıl arayla bu şirketleri kuruyorlar. hollanda ve ingiltere’nin, endonezya’da kurdukları bu şirketler aracılığıyla doğu ticaretinde de rekabete girişiyorlar. ingiltere bu rekabette başarılı olamasa da hindistan ile olan ticaretlerine odaklanıyorlar. dönem dönem bu iki şirket ekonomik krize giriyorlar. en büyük sebep ise sürekli savaş halinde olmaları. hollanda ise başlardaki istikrarını koruyamadığı için başarılı olamıyor ve 1602’de kurdukları şirket 1799 yılında faaliyetlerini durduruyor. british east ındia company ise 1873 yılına kadar ayakta kalıyor. bu arada 1628 ve 1664 yıllarında sırasıyla portekiz ve fransa’nın da kolonileşme girişimleri oluyor ama başarısızlıkla sonuçlanıyor.
ayrıca endonezya’nın o dönemki ismi east india idi.