bakanlık tarafından bedelsiz nakil vasıtası ithali olarak adlandırılan ve kısaca bedelsiz ithalat olarak bilinen hak edişler doğrultusunda yurt dışından türkiye'ye aile ünitesi adına bir adet motorsuz ve motorlu taşıt getirmek mümkündür.

bedelsiz ithalat yoluyla getirilen şahsi mahiyette eşyanın kapsamına motorlu ve motorsuz özel nakil vasıtalarının yanı sıra kullanılmış ev eşyası, işyeri nakli suretiyle getirilen sermaye malları, teknik malzemeler ile büro ve dükkan malzemeleri de girmektedir. fakat kamuoyunda en çok bedelsiz motorlu taşıt ithalatı merak konusu olmaktadır.

bedelsiz ithalat yoluyla aile ünitesi tarafından ithal edilen araçlardan, aracın motor silindir hacmine göre değişen oranda ötv, aracın cif değeri (navlun ve sigorta bedeli dahil olmak üzere aracın gümrük kıymeti); ötv ve cif değerinin toplamının %18'i oranında kdv, aracın türkiye'de serbest dolaşıma girişi sırasında yetkili gümrük idarelerince tahsil edilir. yetkili gümrük idareleri istanbul, ankara, izmir ve gebze'de bulunmaktadır.

bir aracın motor silindir hacmine göre ötv'si belli yüzdelik dilimlere göre hesaplanır. buna göre motor silindir hacmi 1600 cm3'e kadar olan araçlardan alınan ötv oranı %45, 1601-2000 cm3 arası için %130, 2001 cm3 ve üzeri için %220 oranındadır.

yurt dışından getirilecek aracın vergiye esas kıymetinin tespitinde aracın model yılı doğrultusunda bir amortisman indirimi yapılmaktadır. 1 yaşındaki bir aracın amortisman oranı %20 iken, 6. yıla kadarki her yıl için bu orana %10 ilave edilir. 7 yaşından itibaren araç %80 yıpranmış olup, daha yaşlı bir aracın fob kıymeti bakımından bu orandan daha fazla yıpranmadığı varsayılır.

buna göre, sıfır bir aracın vergiye esas fob kıymeti %100 varsayılırken, 1 yaşındaki bir aracın vergiye esas fob kıymeti %80'e inmektedir. aynı aracın vergiye esas fob değeri 2 yaşında %70, 3 yaşında %60, 4 yaşında %50, 5 yaşında %40, 6 yaşında %30, 7 yaş ve daha yukarısı için %20'dir.

diğer taraftan, yurt dışından getirilecek aracın, trafiğe tescil tarihi itibarıyla 3 yaşından büyük olmaması gerekmektedir. 2010 model bir aracın üzerinize 2012'de tescil edilmiş olması halinde 2022 yılında türkiye'ye bedelsiz ithal edilmesi mümkündür. fakat 2017 model bir aracın 2021 yılında tescil edilmesi halinde 2023 yılında türkiye'ye kesin olarak getirilmesi mümkün değildir.

diyelim ki hollanda'da yaşayan bir gurbetçi ya da sürekli göreve atanmış bir kamu görevlisisiniz. vergi vs. ödemeleri dahil fatura bedeli 30.000 € değerinde 1.5 cm3 motor silindir hacimli sıfır bir volkswagen golf satın alıp 3 yıl kullandınız. şimdi ise türkiye'ye kesin dönüş yapmak ve aracınızı da beraberinde getirmek istiyorsunuz.

yetkili türk gümrüğünde bu aracın fob değeri 18.000 € olacaktır (zira bu rakam 2022/3 sayılı genelge nedeniyle değişkenlik gösterebiliyor). bunun rakam üzerine %45 oranında ötv eklenir ve 8.100 € ötv borcunuz çıkar. aracın bedeli 26.100 € olur ki bu bileşik rakam üzerinden %18 kdv ödemeniz de gerekiyor ki o da 4.698 € olacaktır. bu durumda aracın size maliyeti 30.798 € olacaktır. burada ruhsat ve plaka masrafları devede kulak kalacağı için göz ardı edilebilir.

eğer bu arabanın satın aldığınız dönemde türkiye'deki satış fiyatı € bazında 30.000 € civarında ise, yurt dışından araba getirmenizin pek bir anlamı olmayacaktır. ama mesela 45.000 € civarı idiyse, o halde bedelsiz araba ithalatı sizin için mantıklı bir hareket olacaktır. ülkeler arasındaki hayat pahalılıklarını kıyaslayan bazı sitelerde volkswagen golf 1.4 90 kw trendline veya benzeri sıfır bir aracın tüm dünyadaki fiyatları incelendiğinde, almanya'da 25.000 € olan bir arabanın türkiye'de aynı tarihte yaklaşık 35.000 €'ya satıldığını görüyoruz. bu durumda aile ünitesinin kullanımı için yurt dışından araç getirmenin nispeten maddi avantajı olacaktır.