Yeni Lanthimos Filmi Bugonia, Neden Önümüzdeki Sezonun En Büyük Yıldızı Olmaya Aday?
2025'in en büyük filmlerinden birine, bu cadılar bayramı'nda kavuşuyoruz!
1. bugonia neden 2025'e damga vuracak?
yunan yönetmen yorgos lanthimos, 2023'te vizyona giren filmi poor things'le oscar'a damga vurmuş, 11 adaylık alıp, 4 dalda ödüle layık görülmüştü. aynı sene venedik film festivali'nde de büyük ödül altın aslan'ı kazanan yönetmen, artık çektiği her filmle olay yaratıyor ve kendinden konuşturmayı başarıyor. yani yorgos, hem eleştirmen hem de sinema severler tarafından, her işi mercek altında incelenen ve yakından takip edilen bir yönetmen konumunda. filmin türkçe altyazılı fragmanını alttaki linkten izleyebilirsiniz.
bugonia resmi fragman - türkçe altyazılı
yönetmenin 31 ekim 2025'te vizyona girecek olan yeni filmi bugonia da kendinden çok konuşturacak bir film. bunun sebeplerine gelirsek;
lanthimos bu filmini orijinali 2003 tarihli güney kore yapımı olan save the green planet isimli filmden yeniden çevrim (remake) olarak düşündü ve projelendirdi. bu projede kendisinin yanında da, çektiği her filmle yakından takip edilen diğer bir yönetmen olan ari aster var. yani bu filmde, 21. yüzyıla büyük damga vuran kore sinemasının yanında, beyin yakan filmleriyle sinefilleri çıldırtan ari aster vizyonuyla da yüzleşeceğiz. yani yorgos, dostu ari'nin vizyonunun çarpan kuvvetiyle de ortalığı karıştıracak. kısacası sinemada trend belirleyici olan iki yönetmenin filmlerini sevenler için, bulunmaz hint kumaşı kalitesinde bir film geliyor. hepimizin gözü aydın! (filmin konusu hakkında kısaca bilgi sahibi olmak için, linkteki kısa videomuzu izleyebilirsiniz.)
cadılar bayramında sinemada bugonia izlenir
2. remake olma sorunsalı
100 yıla yaklaşan oscar ödül töreni'nde, sadece iki filme nasip olan bir başarıdan söz edelim. 1959 yılında ben-hur, 2007'de ise the departed, bu iki filmin ortak yanı, oscar'da yarışıp en iyi film ödülünü kazanan ve "gerçek anlamda" remake olan filmler olmaları. yorgos'un bugonia'sı da bir remake, yani yeniden çevrim bir film. dolayısıyla büyük ödüle bu filmle ulaşmak, ilk bakışta zor görünüyor olabilir. ancak şu unutulmamalıdır ki, şu anda sinemada büyüyen bir boşluk, tehdit vari kara delik var. 7. sanata olan ilgi günbegün azalıyor ve ilerici işler yapmak zorlaşıyor. açıkçası hollywood bile sürekli güney kore projelerini inceliyor, oradan bir şeyler bulmaya çalışıyorlar. dolayısıyla lanthimos bu remake olma sorunsalını, vizyoner fikirleriyle ve trend belirleme kuvvetiyle yok edebilir. o yüzden bu filmin elde edeceği istisnai bir başarı, aslında sinefiller için pek de sürpriz sayılmayacaktır.
3. kinds of kindness'la yaşanan başarısızlık, lanthimos sinemasının çöküşünün habercisi mi?
yönetmenin 2024 tarihli şimdilik izlediğimiz son filmi kinds of kindness, sadece cannes film festivali'nden aldığı "en iyi erkek oyuncu" ödülüyle yetinmek zorunda kaldı. açıkçası pek sükse yapamadı ve kendinden bahsettiremedi. bunun esas nedeni, yönetmenin kendi memleketi yunanistan'dan arkadaşlarıyla yaptığı ve özgün senaryo içeren işlerin, artık seyirciye bıkkınlık getirmesi ve bu işlerin parıltısının çoktan kaybolmasıydı. yorgos lanthimos büyük işlerin tadını hem 2018 tarihli the favourite ile hem de 2023 tarihli poor things ile aldı. artık buradan eskiye dönüş olmaz. çünkü kendisi bu filmlerle bambaşka bir seviyeye yükseldi ve 2009'da dogtooth'la yakaladığı büyük başarısının üzerine çok daha büyük ve üst seviye başarılar koydu. dolayısıyla yönetmenin eski tarzında çekeceği filmler, bundan böyle mutlaka başarısızlıkla sonuçlanacaktır. çünkü artık bu işlerin alıcısı kalmadı. herkes bu tip filmlerde yeni yüzler ve yeni yönetmenler arıyor. bu tarzı lanthimos'un, kesinlikle bırakması gerekiyor.
işte bu maddenin cevabını da, aslında üstteki paragrafla vermiş oldum. her iki filmin en önemli iki oyuncusu aynı olsa da, -emma stone ve jesse plemons-, bugonia'nın kinds of kindness ile alakası yok ve bugonia büyük başarılara mazhar olabilecek bir film. remake olmanın dayanılmaz ağırlığını ve dezavantajını, avantaja çevirecek olan lanthimos, güney kore'nin sinema sektörünün büyüyen etkileşiminde her daim zirve yapması, ari aster ortaklığı ve zamanın ruhunu yakalama becerisiyle, her türlü zorluğun altından kalkmasını bilecektir. tüm bunlar, filmin lanthimos sinemasında üst sıralara tırmanma potansiyelinin yüksek olduğunu gösteriyor.
4. bugonia oscar ödül töreni'nde yarışabilecek bir film midir?
bugonia'nın bir çok dalda oscar adaylığı alabilecek potansiyeli olduğu o kadar bariz ki, açıkçası bu filmin sadece en iyi film ve bir kaç yan dalda adaylık alması bile başarısızlık olur. balıkçılıkta ilerledikçe, hedeflediğiniz daha büyük balığı yakalamak için daha büyük yem kullanmak durumundasınızdır. başlangıçta yem olarak kullandığınız, sülünez, solucan, mamun, böcek...vb. siz işi ilerlettikçe yengeç, sardalya, hamsi, hatta, sübye, levreğe, kadar gider. yorgos lanthimos işte böylesi mega usta bir balıkçıdır. 25 kiloluk çok büyük balığı yakalamak için, o'na uygun yemi bulur ve takar. tek balığın avı 3 saat sürse de bıkmaz, o balığı bir şekilde tekneye çeker. yani büyük balığın "kaçmasını" imkansız hale getirir.
işte yönetmenin belki de en önemli alameti farikası budur. kendisi akademi jürisinin ve diğer önemli festivallerin jürilerinin ciğerini bilir ve oscar'ın kodlarına o kadar hakimdir ki, etkileşimin kralını yaratır ve bir şekilde eski basketbolcu olmasının da getirdiği avantajla, filmini potaya atmayı başarır. sinemasını sevmeyenler bile hakkında konuşmadan duramaz. hem sevenleriyle, hem de haterlarıyla büyür. toparlarsak; efendim kendisi bir nevi delidir, kuyuya kocaman kayayı kankalarıyla kaldırıp atar, 40.000 aklı başında adam konuşup durur, bir türlü bu kayayı çıkarmayı beceremezler. işte lanthimos fenomeni bunun gibi işler.
kısacası bugonia eğer ki müthiş sükse yapar ve ortalığı istediği gibi karıştırırsa:
1. en iyi film, 2. en iyi yönetmen 3. en iyi uyarlama senaryo 4. en iyi kadın oyuncu 5. en iyi erkek oyuncu 6. en iyi kurgu 7. en iyi yapım tasarımı 8. en iyi makyaj ve saç tasarımı 9. en iyi kostüm 10. en iyi tema müziği 11. en iyi sinematografi ile çift haneli adaylıkla başarısını taçlandırır. lanthimos daha önce iki filmiyle bunu başarmıştı. 2018 tarihli the favourite - (10 dalda adaylık), 2023 tarihli poor things - (11 dalda adaylık). işte yorgos'un bu iki çocuğuna, üçüncü bir kardeş gelmesi, hiç de sürpriz olmaz. manifest gibi manifest <3
film için işler yolunda gitmese bile, üstte yazdığım dallardan, en az 4-5 tanesini film her halükarda alacaktır ancak ödül kazanma işi, elbette başka bahara kalacaktır. bu bile binlerce yönetmenin asla gerçekleşmeyecek hayalidir. önceden belirttiğim gibi, yorgos "ordinaryüs balıkçıdır" ve inanın bu avdan eli boş dönmez.
bugonia'nın detaylı incelemesi, elbette başka bir yazının konusudur. bu sene 27 ağustos ile 6 eylül tarihleri arası düzenlenecek olan, 82. venedik film festivali'nde dünya prömiyeri yapması beklenen filmin, gösterimi ertesinde nereye kadar yükselecek bir yapım olduğunu, enine boyuna tartışırız.
okurlara şimdilik şunu söyleyeyim; 2025'te şu ana dek, iki büyük filmle yüzleştik. bunlardan ilk nisan'da vizyona giren sinners, ikincisi de mayıs'ta cannes film festivali'nde yarışan sentimental value idi. bu iki filme "büyük" dememin sebebi, ikisinin de, hem en iyi film, hem de en iyi yönetmen dalında oscar adaylığının, neredeyse garantilenmiş durumda olmasıdır. şimdi biz bu iki filmin yanına, en önemli iki dalda aday gösterilip, amansız bir kapışmaya girişecek üç film daha arıyoruz. malum, bu en büyük iki dalda aday olduğunuzda, otomatik olarak yılın en büyük (veya en önemli de diyebiliriz) filmlerinden biri oluyorsunuz.
işte bugonia, 2025 yılı filmleri arasında, bu elit kategoriye girecek filmlerin en büyük adaylarından biri konumundadır. yani okyanusta yüzen ve avcılarını bekleyen büyük balinalardan biri. festival sonrası bugonia'nın cinsini, kaç ton olduğunu ve gücünün boyutlarını anlamış olacağız.
2025'in ilk yarısını henüz tamamladığımız bu günlerde, sinema dünyasını gerçek anlamda heyecanlandıracak yapımların, ne kadar seyrek olduğunu, artık çok iyi biliyoruz. yorgos lanthimos'un son manyaklığının türkiye vizyonuna artık dört aydan az bir süre kaldı. 18+ olması beklenen ve içinde işkence ve farklı türlerde şiddet, hatta katliam sahneleri de barındırabilecek olan, bu yılın en önemli filmlerinden olmasına kesin gözüyle bakılan bugonia hakkında, ön bilgilendirme yazısının sonuna geldik. yazıyı okuduğunuz için teşekkür eder, esenlikler dilerim.