eşik değer hipotezi, üstün zekalı bireylerin yaratıcılık potansiyelleri ile ilişkisini açıklamaya çalışan hipotezdir..

çevrenizde gördüğünüz üstün zekalı bireylerin bazıları yaratıcı bireyler olmayabilir.. bazı sıradan gördüğünüz insanlar ise öyle tasarımlar yapar, sıradışı nesneler üretirler ki şaşırıp kalırsınız..

üstün zekanın ve yaratıcılığın kesinlikle zihinsel gelişim ile ilgisi vardır ama nasıl?

esasında zihinsel gelişim yaratıcılık potansiyeli oluşturana kadar çeşitli evrelerden geçer..

1. dil gelişimi

2. algısal gelişim

3. kavramların gelişimi

4. problem çözmenin gelişimi

5. yaratıcılığın gelişimi

ben biraz bu evreleri toplumlara genellediğimde malesef ülkem adına pek iç açıcı bir sonuca ulaşamıyorum.. konuyu dağıtmamak adına detaylandırmayacağım.. bireyler yaşamındaki herhangi bir alanına ait dili algılasalar bile öğrenmeleri malesef kavramsal düzeyde kalıyor.. hatta pek çoğumuz kavramsal gelişim düzeyine bile çıkamıyoruz.. olayın/olgunun özünü anlayamadığımız için, problem çözme becerisi gelişemiyor bu toplumda çünkü gerçekte var olan problemlerin neden sonuç ilişkilerini göremiyoruz.. bu durumun temel kaynağı ise, düşünme becerisi öğretim eksikliği.. yaratıcılık ise, problem çözen bireylerin sıradışı bakışları ile yeni ürün ortaya koyma cüretini ifade eden bir kavram.. bu basamağa ulaştık diyelim.. yaratıcılığın düşünceden çıkıp ürüne dönüştürülmesi süreci var.. bu biraz da hayal gücü ve motor becerilerle ilişkili çok başka bir konu..

daha kat edilmesi gereken uzun bir yol var önümüzde.. okumaya devam..

üzerinde yeterli araştırma yapılmasa da üstün zekalı bireylerin yaratıcılıkları ile ilgili bir takım korelasyonel bulguların varlığı bu alana dikkati çekmeyi başarmıştır..

zeka bireylerin zihinsel kapasitesini, düşünme becerilerini, bakış açılarını da kapsayan bir potansiyeli betimler..

yaratıcılık ise, varolana sıradışı bakabilmeyi, üretmeye cesaret edebilmeyi temsil eder..

bu hipoteze göre; yaratıcılık performansını sergileyebilmek için orta düzey bir zekaya sahip olmanın yeterli olduğu düşünülmektedir..

120 iq parlak zekaya sahip bireyleri temsil eder ve bu zeka puanı yaratıcılık için yeterli görülür..

hatta şu sözü de duymuşsunuzdur.. tembel insan yaratıcı olur.. lakin bu zeka düzeyindeki tüm insanlara genellenemez ancak belki farklı bir açıdan bakabiliriz..

bazı insanlar elindeki ham made ile yetinirken, bazıları ise nispeten kısıtlı ham maddesini işler..

sözün özü: zeka yaratıcılıkla belirli bir noktaya kadar artış gösterirken, 120 iq değerinden sonra bu artış aynı paralellikte gitmeyebilir..

her üstün zekalı birey yaratıcı değildir lakin her yaratıcı bireyde zeka varlığından söz edilebilir..

bu hipotezin araştırılmasında teoriyi destekleyen veriler bulunsa da birbiriyle çelişen durumlar yüzünden zeka ve yaratıcılık korelasyonu gizemini korumaktadır..

özellikle bilimsel yaratıcılığa sahip bireylerde, ıraksak düşünme becerisine sahip olmalarının yaratıcılığa eş tutulduğu bilinmektedir..

kaynaklar:

1. threshold-theory
2. yaratıcılık ve zeka ilişkisi
(bkz: threshold hypothesis)