Yakın Tarihimizin En Çok Konuşulan Efsanevi Yaratığı: Van Gölü Canavarı
yakın dönem tarihimizin en bilinen ve en çok konuşulan efsanevî yaratığı van gölü canavarı'nın özellikle medyada haftalarca yer alması 1993 - 1995 yılları arasına denk gelmiştir.
canavarın ilk kez adının anıldığı eser evliyâ çelebi'nin seyahatnâme adlı eseridir. burada ahâlî, evliyâ çelebi'ye "gel sana canavarı gösterelim" diyerek bir mağaraya götürürler onu. mağaranın girişinde yerden ateşler çıkmakta, dumanlar yükselmektedir. bu mağarada yaşayan canavar, arada bir van gölü'ne de girip çıkmaktadır. aslında burada yaşayan canavar, yavrudur. mâlumunuz ki hz. ali ile ilgili birçok menkıbe vardır ve evliyâ çelebi'nin yöre halkının ağzından anlattığına göre hz. ali, van gölü canavarı'nı öldürmüş; daha sonra da bu mağarada yaşayan yavruyu fark etmiş ancak onu öldürmemiştir. mağaranın girişinde namaz kılıp buranın kapanması için dua etmiş ve duası gerçekleşmiştir. buraya da o günden sonra ali kayası adı verilmiştir.
aslında murat bardakçı ve celal şengör gibi isimler de bu vakayı mühim bulur lâkin şu yönüyle: deprem. çünkü gerçekten van yöresinde yer kabuğunda çatlaklar bulunmakta, buralardan ateşler yahut dumanlar yükselmektedir. tabii o dönemin ahâlîsi bunu canavarı, ejderhaya yorumlar.
ikinci kez canavarın bahsinin geçişi ise 1889 yılıdır. bu dönemde göl kenarında abdest alan bir adamı kapıp götürdüğü haberi dönemin istanbul'da yayımlanan saadet gazetesi'nde manşetten verilir. gazetedeki haber özetle şöyledir:
canavar, kuyruğuyla adamı sarar. adam kurtulamayacağını anlayınca bağırır ve arkadaşları canavarın kuyruğunu ateşle yakmaya çalışırlar. bunun üzerine canavar, çığlık atarak gölden metrelerce yukarı fırlar lâkin adamı da bırakmamıştır ve adamla birlikte göle dalıp gözden kaybolur.
görenlerin verdikleri bilgilere göre canavar, dinozorlar çağında yaşamış deniz canlısı plesiosaurus ile benzeşmektedir.
canavarın görüldüğüne dair en son görüntü ve haber 2014 yılında kamuoyu ile paylaşılmıştır. uzaktan çekilen görüntülerde göl yüzeyinde siyah - uzun bir varlık yüzmektedir.
görüldüğü üzere asırlar öncesinden gelen bir söylencenin gelişen teknolojiye ve yapılan araştırmalara rağmen hâlâ devam etmesinin önüne geçilmesi mümkün değildir. bence artık van gölü canavarı'nın da mitolojik bir varlığımız olduğunu kabullenip bu efsanelerle yaşamaya alışmamız gerekir.