BİLİM 21 Mart 2023
10,3b OKUNMA     325 PAYLAŞIM

Yakıcı Oksijen ve Yanıcı Hidrojenden Oluşan Su Neden Yanmaz?

Oksijen yakıcı bir madde, hidrojen ise yanıcı. O halde bunların birleşiminden oluşan suyun da yanması gerekmez mi?

su zaten yanmış, kül olmuş bir bileşiktir. hidrojen molekülleri oksijen ile yanmış ve su oluşmuştur. bir odunu yaktıktan sonra bir de külünü yakmayı deneyin, yanar mı? yanmaz. çünkü daha düşük enerji düzeyinde başka bir yapıya dönüşmüştür artık.

molekülün, kendini oluşturan elementlerden farklı bir yapıda olduğunu şöyle düşünebiliriz. sodyum klorür yani sofra tuzu yanıcı, patlayıcı sodyum elementi ile şu havuzlardaki bakterileri öldüren klordan oluşur ama onlardan bambaşka bir yapıdadır. bu da su ile onu oluşturan elementler arasında artık bir ilişkinin kalmadığının basit bir göstergesi olsun.

ha şöyle de bir şey var, ekstra bilgi olsun. su da yanar. suyun çok yüksek enerji düzeylerinde daha düşük bir enerji formuna dönüşerek yanmaya benzer bir reaksiyona girebileceği ama bununda dünya şartlarında mümkün olmadığı da bilinmektedir.

Detaylı açıklama

kimyasal özellik nedir? 

element atomlarının çekirdeklerindeki proton sayılarına ve katmanlarındaki elektron sayı ve düzenlerine bağlı olan özelliklerdir. basit kimyasal tepkimelerde proton alışverişi olmayacağı için bu özelliği elektron sayı ve düzeni üzerinden değerlendiririz.

kimyasal olay nedir? 

maddelerin iç yapılarında meydana gelen (kısaca maddelerin kendi aralarında elektron alışverişi yaparak veya elektronu ortaklaşa kullanarak yeni ve çoğunlukla daha kararlı bir elektron düzeni elde ettikleri), bu yüzden yeni özelliklerde maddelerin oluştuğu ve genellikle de geri dönüşü zor olan veya mümkün olmayan olaylar sinsilesidir.

yanma nedir? 

o2 (oksijen gazı) ile tepkimeye giren maddenin yükseltme basamağında (aldığı değerlikte) artış meydana gelmesi olayıdır.

kısmi yanma ve tam yanma nedir?

o2 ile tepkimeye giren maddenin yükseltme basamağı (değerliği ) ulaşacağı max değere ulaşmış ise tam yanma, ulaşamamış ise kısmi yanma gerçekleşmiş denir.

bütün verilen bu bilgilerin ışığında, cevabı da şöyle verelim

tüm elementler gibi hidrojen elementinin de elementel halde değerliği sıfıra eşittir. yanmanın bir yükseltgenme olayı olduğundan yukarıda bahsetmiştik. hidrojen elementinin alabileceği maksimum değerlik +1 dir. oksijen ile kimyasal bir tepkimeye girerek suyu oluşturduğunda max değerliği olan +1 değerliğine ulaştığı için sudan ziyade, suyun yapısındaki hidrojen elementinin yeniden başka bir oksijen ile tepkimeye girerek yanma ihtimali ortadan kalktığı için bizler de kısaca suya yanmaz deriz.

daha açıklayıcı bir anlatım için, karbon içeren bileşikleri göz önüne alabiliriz. karbon elementi de yanıcıdır. karbonun maksimum yükseltgenme basamağı +4 tür. eğer karbon yandığında +2 değerlik aldığı co ( karbon mono oksit ) bileşigi oluşuyorsa bu bileşik hala yanıcı olmaya devam ederken, +4 değerlik aldığı co2 ( karbon di oksit ) bileşigi oluşuyorsa karbon elementi max yükseltgenme basamağına ulaşmış olduğundan co2 bileşigi için de yanmaz deriz.