Watchmen'in Esasında Neleri Anlattığını Açıklayan Dürüst Bir İnceleme
Uyarı: Spoiler içerir.
soylu yalan (gennaion pseudos), platon'un cumhuriyet kitabında kullanılan bir kavram, istenilen bir düzenin kurulmasında ya da hâlihazırdaki bir düzenin korunması için ortaya atılır.
watchmen çizgi romanında evrensel barış da soylu bir yalanla sağlanır; ozymandias bir komplo kurar, insanlar ölür, dr. manhattan abd'ye saldırdığı yalanını üstlenir ve tüm soğuk savaş sona erer.
ozymandias dünyadaki en zeki insandır, şunu fark etmiştir, politikacılar hükmedebilmek için bir dış tehdide muhtaçtırlar, eğer tehdit abd ve sscb'yi de kapsarsa ona karşı birleşmek zorunda kalacaklardır.
ölen yüzbinlerce insan? watchmen de bunu hicveder, insanların yaşamlarının bir düğmenin ucunda olduğu bir bir dünyada, ahlaktan bahsedilemez.
peki watchmen kimdir? abd'nin toplamıdır. the comedian abd'nin askeri maceracılığı, ozymandias kapitalist sistemi, dr. manhattan ise teknofili futurizmidir. bu karakterler arasından en ilgi çekici olanı ise maskesiyle müsemma rorschach'tır.
bir watchmen hayranı alan moore'a gelmiş, "ben aynı rorschach'ım" demiş, alan moore da ondan kendisinden uzak durmasını istemiş. alan moore'un neden bu tepkiyi verdiğini anaformotik bakışımızı rorschach'a çevirdiğimizde bulabiliriz. rorschach ile ilgili mesele maskesinin şekil değiştirmesi değildir, sorun maskenin rengidir. siyah beyaz bir maske, bu tam olarak rorschach'ın dünyasıdır. rorschach, dünyayı olduğu gibi değil bu maskenin ardından görür, tabii ki de siyah-beyaz görür. gri tonları asla yoktur. dünyada sadece iyiler ve kötüler vardır, canavarlar vardır ve mazlumlar vardır, suçlular ve masumlar vardır, ben ve ötekiler vardır.
rorschach, çevresindeki dünyadan daha iyi değildir ancak yine de kendisini üstün bir pozisyonda görür. bu bağlamda rorschach batman'in yozlaşmış halidir. sürekli ahlaki görüşlerini dayatır, herkesi suçlar, yargılar, damgalar ve mahkum eder. alan moore'a göre en tehlikeli insan rorschach gibilerdir, kurallarına sıkı sıkıya bağlı olan, tüm dünyayı katı bir ahlakçı bakış açısıyla görenler.
sonunda dr. manhattan'ın kendisini öldürmesi gerektiğini bilir, rorschach sadece bu anda maskesini çıkarır, çünkü o da hem fikirdir ki evrensel barışın sağlanması için soylu yalanın ifşa olmaması gerekir.
o halde rorschach kimdir? içimizdeki katı ahlaki muhafazakarlığın bir alegorisi olarak çizgi romanın kötü adamıdır.
"who watches the watchmen?" sorusu da bu bağlamda anlam kazanıyor. abd bir süper güç, tüm dünyada kapitalizmin, teknolojinin, savaşın ve barışın, demokrasinin ve sistemin iplerini elinde tutuyor. abd dünyanın bekçisi, peki abd'nin bekçisi kim?