EĞİTİM 21 Eylül 2022
26b OKUNMA     371 PAYLAŞIM

Vergisiz Şekilde Kuşaklar Boyu Miras Aktarımı Sağlayan ABD Güzelliği: 529 Plan

Belki bir Hollywood filminde şu cümleyi duymuşsunuzdur: "çocuğumuzun üniversite masrafları için biriktirdiğimiz parayı kullanamayız." İşte bu cümlede anlatılan şey aslında Amerika'nın sağladığı yararlardan biri olan 529 plan.

hollywood filmlerinde klasik bir an gelir; aile bir ikilemin ortasında kalır, yüklü bir harcama yapılacaktır, o kadar paraları yoktur ve o cümleyi duyarız: "çocuğumuzun üniversite masrafları için biriktirdiğimiz parayı kullanamayız."

abd'deki üniversite masrafları çok fazla, orası kesin ama bu eğitim için açılan hesap özelinde ne işler dönüyor, bir bakalım.
 

bu plan 529 olarak isimlendiriliyor ve inanılmaz bir fayda sağlayabiliyor

öncelikle, sadece üniversite eğitim ücreti için değil; ilkokul, ortaokul, lise için de kullanılabiliyor. yıllık olarak yatırılabilen maksimum meblağ 15.000 dolar. yani 5 yıl boyunca 75.000 dolar biriktirebiliyorsunuz. ama bu parayı tek seferde 75.000 dolar olarak da yatırabiliyorsunuz. diyelim, eşiniz de yardımda bulunmak istedi, bu defa o da 75.000 yatırabiliyor ve para 150.000'e çıkabiliyor.

bir hesap için biriktirebilecek en en üst limit ne dersiniz? sıkı durun, tam 11,7 milyon dolar! peki diyelim, bir değil de iki çocuğunuz var: o zaman ikinci bir hesap açabilirsiniz elbette. etti mi size 23,4 milyon. üç çocuk? elbette yeni bir hesap daha açabilirsiniz. peki ya torunlarınız? hepsi için birer hesap daha açabilirsiniz minnoş, çekinmeyin.

avantaj? elbette ki tek kuruş vergi ödememek!

diyelim çocuğunuz var, onun için bu devasa birikim hesabını açtınız. ama üniversiteye gitmedi. para yanacak mı? hayır tabii ki: çok rahat bir şekilde o da kendi çocuğunun üzerine geçirebilecek bu parayı. çocuğu yok mu? onun da çözümü var, kardeşine, yeğenine, kayınvalidesine, eltisine, kaynına, kaynının karısına, yani yakın çevresinde akrabalık ilişkisi olan birinin üzerine geçirebilir.

diyelim öldünüz. ne oluyor? 529 plan kapsamındaki para vergisiz olarak varislerinize geçiyor.
standart miras vergisi kapsamında varisler, kendilerine geçen miras için vergi öderken 529 kapsamındaki para için vergi ödemiyor.

peki parayı yatırım yapmak, başka bir şey almak için çekmek istedik: cezası ne?

kağıt üzerinde, bu tür "eğitim dışı harcamalar" için 10% cezadan bahsediliyor ama bu, bu çekilen tutarın tamamına uygulanmıyor.

şu sayfadaki örneğe bakalım: diyelim, 7000 dolarlık eğitim masrafınız var 1000 doları da ekstra harcama için çekmek istediniz. vergiye tabi olmayan kısım((eğitim harcaması)/(toplam çekilen tutar)) x (kazanç payı)

7000/8000
0.875
0.875 x 1000 875

işte bu 875 dolar, vergiye tabi değil. yani 1000 - 875 125 dolar üzerinden 10% ceza kesintisi ve gelir vergisi ödüyorsunuz. 

bu plan, vergisiz bir şekilde kuşaklar boyunca mirasın geçmesine yardım ediyor

abd merkez bankasının 2013 verilerine göre, abd'deki tüm ailelerin sadece %2,5'luk kesimi 529 plan kapsamında hesap açmış.

peki biriken miktar? şu kaynağa göre, ağustos 2020'de 529 planlarında biriken toplam para tam 363 milyar dolar! yani "çocuğun üniversite parasını harcayamayız" cümlesi pek de öyle orta sınıfın kurabileceği bir cümle değilmiş. öyle olsaydı ülkenin en büyük sorunlarından biri öğrenim kredi borcu olmaz, geçende yapıldığı gibi 10.000 dolarlık indirim sunulmazdı.