Üçüncü Selim'in, Fahişeler Yüzünden Kaymakam Paşa'ya Attığı Fırça
28. osmanlı padişahı üçüncü selim, temiz bir türkçeyle bizzat kaleme aldığı 6 şubat 1791 (hicrî 1205- hat:193/9437) tarihli hatt-ı hümayunda, çoğalan fahişelerle yeterince ilgilenmeyen sadaret kaymakamına (sadrazam vekili) yağ gibi fırça kaymış:
“fahişeler yine çoğalmış. bunlara niçün bakmıyorsun ve ahz olanlar niçün te'dîb ve siyâset olmuyor? ben size yazmakdan usandım! ağnadum, elinizden bir iş gelmiyor! bir şey'i mübâşeret idüb niçün uhdesinden gelmiyorsunuz? şöyle iki fahişeye söz geçirecek, nizâm verecek hâlin yok”
orijinal hali:
üçüncü selim'in bu minvalde duygularını açıkça yansıttığı, bürokratik formun dışında olan yazıları çok ve meşhurdur. hatta bu yüzden sonraki dönemlerde padişahın bürokratlar ile doğrudan yüz göz olmaması yerleşik bir teamül haline getirilmiştir.
literatürde üçüncü selim, her ne kadar masum ve mazlum bir padişah olarak takdim edilse de yazdıklarından sert mizaçlı olduğu anlaşılıyor. zira bu yazıda te'dib, ağır şekilde cezalandırmak anlamında kullanılmıştır. siyaset'ten kastı ise siyaset etmek, yani fahişelerin idamla ortadan kaldırılmasıdır.
saray darbesinde hayatını kaybettiği için mazlum bir padişah portresi çizilse de üçüncü selimin sandığımız kadar masum ve mazlum olmadığı, yukarıdaki el yazısından ve dahi bu minvaldeki örneklerden anlaşılmaktadır.