SAĞLIK 21 Nisan 2022
32,4b OKUNMA     400 PAYLAŞIM

Türkiye'de Son Yıllarda HIV Enfeksiyonunda Görülen Korkutucu Artış

Cinsel sağlık, üreme sağlığı ve hakları platformu CİSÜ; HIV'in son 10 yılda yüzde 460 arttığı tek ülkenin Türkiye olduğunu açıkladı.

bugün karşılaştığınız sonuçlar, ağırlıklı olarak geçtiğimiz 5-10 yılda enfekte olan insanların sonuçlarıdır. çünkü virüs vücuda girdikten sonra ortalama 1-5 hafta arasında akut enfeksiyonların ortaya çıkmasına sebep olur. bunlar herkese normal gelen belirtilerdir: boğazda şişlik, ateş, ishal, farenjit gibi sıradan semptomlar. sonra kendiliğinden geçerler ve hiçbir şey olmaz; 3 yıl, 5 yıl, belki 8 yıl. bu süreçte virüs vücuda yayılır ve bağışıklık sisteminizi ele geçirir. ne zaman ki kritik nokta geçilir, ondan sonra kalıcı belirtiler ortaya çıkmaya başlar. doktora gidersiniz, doktor test ister ve sonucu öğrenirsiniz. eğer tesadüf eseri veya evlilik öncesi test yaptırmıyorsanız böyle öğrenirsiniz.

toplumun bu konudaki bilgisizliği had safhada ve insanların bu virüsün nasıl ve kimden bulaştığına dair olan bilgileri genel olarak yanlış. bazıları eskortlarla birlikte olmuyorum demiş. bu hastalığın sadece eskortlarda olduğuna ve sınıf gözettiğine inananlar var. :) o nedenle herkes kendi sınıfından biriyle birlikte olurken karşısındakine aşırı güveniyor. güvenmeyin. çünkü hiv, sınıf gözetmez. toplumdaki en üst seviye meslek gruplarından insanlar tanıdım, hepsi korunmasız sevişiyor ve birçok kişiyle. onları güvenli mi zannediyorsunuz? temel yanılgı burada: hiv kimdedir? "uyuşturucu kullanan, düşkün olan, eskortlar ve benzeri insanlarda hiv vardır" düşüncesi. ama hayır. herkes bu riski taşır, korunmasız birlikte olan herkes bu risk çemberi içindedir. ve kimlerin kimlerle birlikte olduğunu bilmiyorsunuz. ben söyleyeyim, en üst meslek grupları içinden random olarak senede 50-60 farklı kişiyle korunmasız olarak yatan insanlar var. ve size çok masum, sevimli görünürler.

bulaşı riski, transmission rates tablolarında bahsedildiği kadar düşük değil. çünkü o tablolar her bir temas göz önüne alınarak hesaplanıyor. bazı birleşmeler 3-4 saat sürebiliyor, bazıları 5 dakika; her ikisindeki risk aynı mı dersiniz? hayır. ve virüsü taşıyan kişinin hangi evrede olduğu da çok önemli. risk zannettiğinizden daha fazla.

günümüze gelirsek; şu an bu virüs düşünülenden daha hızlı yayılıyor ve bunların sonuçlarıyla da 5-10 yıl sonra karşılaşacaksınız. tıpkı bugün karşılaştığınız sonuçların 5-10 yıl öncesinin hatalarından kaynaklanıyor olması gibi. bazı otoriteler, gerçek sonuçlara ulaşmak için açıklanan resmi rakamları 10-15-50 ile çarpın diyor. bilinçsizlik zannettiğinizden çok daha farklı bir noktada. çünkü bu ülkede korunarak sevişene rastlamadım.

ne yapılması gerekiyor? yetkili kurumların yerinde olsam, herkesi zorunlu teste tabi tutardım. pozitif çıkanları saptar, tedaviye başlatırdım. zaten bu konuda herkese yaptırılan test sonrası bir farkındalık oluşunca, en hızlı şekilde sevişen playboylarımız ve piliçlerimiz dahi covid testi misali hiv testi sonucunu isterdi karşısındakinden. inanılmaz bir farkındalık ve düşüş yaşanırdı rakamlarda. bu yapılır mı? hayır. bunun yerine ilginç bir şekilde 10-15 yıl sonra toplumun %1-2 oranının hiv pozitif olması beklenecek. :)

kişisel olarak ne yapabilirsiniz? korunmasız tek bir ilişkiniz dahi olduysa, hiçbir belirtiniz olmasa dahi yarın ilk iş gidin test olun. negatif iseniz hiv korkusunu kafanızdan atın ve bir dahakine korunun. hafife almayın. (yarın ilk iş gidin test olun derken bunu lafın gelişi olarak söylüyorum. test olurken doğru sonuçlar elde etmek için şüpheli temastan sonra geçmesi gereken süreyi göz önüne almalısınız; elisa'da bu süre 3 aydır. şüpheli temastan 3 ay sonra elde edilen sonuçlar sağlıklıdır. daha kısa sürede sonuç elde etmek için p24 antijenine bakan testler var, onlar da 6 haftaya kadar doğru sonuç verir. 6 haftadan sonra vermez. en doğrusu, şüpheli temastan sonra 3 ay bekleyip hiv duo ultra gibi gelişmiş testleri yaptırmaktır. aslında bu gelişmiş testler çok daha öncesinde de doğru sonuçlar verebiliyor, ama kafanızda soru işareti kalmaması açısından diyorum. testler ve süreleriyle ilgili konuları ilgili sağlık çalışanlarına danışın.)