türkiye özelinde son bir, bir buçuk senede togg'un satışa başlaması ve tesla'nın ülkeye giriş yapmasının ardından elektrikli araç sahipliği ve şarj altyapısı o kadar hızlı gelişti ki elektrikli aracı olmayan birisinin bu değişimi ve hızını görmesinin, fark etmesinin imkanı yok.

deli gibi bir audi e-tron meraklısı olarak deneme yapmak için daha uygun bir alternatif olarak mg4 ile başladım bu elektrikli araç sevdasına. dönemin ev altyapısının zayıflığından biraz korkarak almıştım ama kısa süre sonra anladım ki benim şehir içi ihtiyaçlarımı mükemmel görüyor, hatta şehirler arası istanbul-sakarya yapıyorum bazen orada da hiçbir şekilde üzmüyor. günlük kullanımı şehir içinde hem çok rahat, hem de eve kurduğum bir ac şarj ünitesiyle benzin ya da dizele göre aşırı de tasarruflu. mg4 ile ev dünyasına giriş yaptıktan sonra bir arkadaşımın bir heves aldığı ancak çabuk sıkıldığı bir tesla model y performance aracını satın aldım ve mg4'ü de sattım.

mg4'ü 5 ay 8200 km kullandım. model y'yi ise 1 yıl 19000 km'dir kullanıyorum. ilk başlarda şarj istasyonu sayısı az, yetersiz ve bazen istasyonlar fiziki olarak yerinde olsa bile hizmet sunamıyor oluyordu. şarj fiyatları o döneme göre görece pahalı, dc istasyon sayısı oldukça azdı. mg4'ü de genelde istanbul içi ve istanbul-sakarya olmak üzere gündelik ihtiyaçlarım için kullanmak 'yemişken' özellikle togg sonrası sayısı artan trugo şarj istasyonları ve ona cevap veren diğer şarj çözümleriyle türkiye'de en doğudan en batıya şarj sorunu bitmiş, kalmamıştır.

tesla supercharge, trugo, zes, en yakıt, lumicle, astor, e-şarj ve adını hatırlamadığım bir sürü şarj çözümü artık mevcut ve yaygın. özellikle trugo ve zes sizi türkiye'nin doğusundan batısına, taşrasından metropolüne şarjsız bırakmaz. ama ac olur bir tık yavaş olur, ama dc olur son derece hızlı olur; en ufak yerde bile yolda kalmazsınız. eviniz müsaitse evinize alacağınız 20-25 bin tl'lik bir wallbox ile 22kw hızla aracınızı şarj edebilir, km'de benzin masrafının 5'te 1'i ile kullanabilirsiniz.

şehir içinde kullanıyorsanız artık çoğu avm'de bir şarj istasyonu mevcut, benzinliklerde, bazı hastane ve kamu binalarında şarj istasyonları mevcut. ihtiyacınıza göre haftada ya da birkaç günde bir 40-45 dk'da 0'dan 100'e bir model y lr şarj edebilirsiniz. uzun yola çıktığınızda aracınızı 2-3 sat sürdüğünüzde mutlaka bir şarj istasyonuna denk geleceksiniz. dedikleri gibi bir kahve içmeye bile ihtiyacınız olmayacak, ihtiyacınızı gidermek için 10-15 dk şarj ederseniz bir sonraki istasyona hatta daha da ötesine gidecek şarjı çok rahat alırsınız.

bu araçları kullanırken özellikle de şehirler arası yol yaparken standart içten yanmalı mantığına göre kullanmayacaksınız. yola çıkarken depoyu doldurdum 1000 km yaptım sonra aldım diye bir mantık yok. yolda durduğunuzda azar azar şarj edip kendinize bir sonraki molanıza yetecek kadar menzil ve ekstra dolum zamanı yaratmadan seyahat edeceksiniz. biraz plan gerektiriyor ama yolda nerede ne yenir, hangi şehirde ne ünlü planından fazlası değil. önceleri uzun yolda temkinli gider, fazla basmazdım ki şarj sorunu yaşamayalım diye düşünürdüm. 6 aydır o kadar çok yeni şarj istasyonu açıldı ki normal bir araç sürer gibi kafam rahat gidiyorum.

burada en komik bulduğum iddia, pillerin sık bozulduğu ve masraf açacağı yönünde. bu araçlar batı'da 10 yılı aşkındır kullanılıyor ve pil yönünden sorun yaşayan, ciddi masraf eden insanlar yok. ayrıca lityum pillerin birçok sorunu pil teknolojisinin gelişimiyle aşılıyor da. bir pil değişimi için hemen hemen 300 bin mil yol kat etmiş olmak gerekiyor. bu süreçte içten yanmalı bir araçta 30 kez bakıma girilmiş, motorundaki birçok sarf malzemesi parça ömrünü doldurduğu için değişmiş ve dünya kadar masraf yapmış olacaksınız zaten. ev'lerde bu tip absürt masrafları geçtim fren balatası bile bitiremiyorsunuz kolay kolay. bu süre zarfında da masrafını zaten misliyle çıkarmış olacaktır. 8 yıl 192 bin km garantisi olan bir araçta en son dert edeceğim husus sorun çıkması ki yaşadığım en ufak trim sesinde bile sorunu gelip yerinde çözüp, halledip gidiyorlar.

bir diğer güldüğüm husus ise değer kaybı mevzu. pandemi dönemiyle araç piyasası dinamikleri değişmiş ve ikinci el araçlar tüm dünyada değerlenmişti. bizim ülkemizde yaşanan ekstra durumda da araçların fiyatları ikinci elde daha da pahalanıp gidiyordu. sadece bu dönemi görmüş, böyle bir dinamikte araç sahibi olmuş arkadaşların öncesini bilmemesi normal. araçların hepsi, istisnasız ikinci elde değer kaybederdi ki artık yine de öyle olacak ve oluyor. aracının değer kaybetmesi gayet normal bir şey yani.

velhasıl, elektrikli araç günümüz türkiye'sinde artık zorluk olmaktan çıktı. tasarruf isteyen için tasarruf, performans isteyen için performans ve de kalite isteyen için kalite vadediyor. özellikle türkiye özelinde ötv'den dolayı bu araçlar muadil benzinli araçlardan çok ucuza satılıyor. almanya'da tesla model y long range 55 bin euro, model y performance 60 bin euro'dan satılıyor. yine almanya'da 58 bin euro'ya bmw 520i ya da 62 bin euro'ya mercedes e200 alıyorsunuz. türkiye'de ise model y lr 3 milyon 81 bin tl, model y performance 3 milyon 334 bin tl olurken 520i 4 milyon 385 bin tl, e180 ise (e200 türkiye'de yok maalesef) 4 milyon 475 bin tl'den satılıyor.

ancak iş %10 ötv dilimine giren 160kw'lık elektrikli araçlarda daha güzel bir hal alıyor. almanya'da 45 bin euro'ya satılan arkadan itiş model y, türkiye'de 1 milyon 791 bin tl'ye satılırken yine almanya'da 46 bin 600 euro'dan başlayan 3 serisi (318i) türkiye'de (320i) 3 milyon 95 bin tl'den, 47 bin 700 euro'dan başlayan mercedes c serisi türkiye'de 3 milyon 127 bin 500 tl'den satılıyor.

velhasıl elektrikli araçların ucuz ve görece güçsüz olanları (%10 ötv'ye girenler) türkiye'de emsallerinden çok çok ucuza satılırken, güçlü ve yüksek performanslı olanları ise bir segment altının fiyatına satılıyor. ayrıca türkiye'de 534 hp olan model y performance'nin muadili bir içten yanmalı araç almak istediğinizde bmw m4 competition gibi bir araç almak istediğinizde 12 milyon tl gibi bir para vermeniz gerekiyor. bu araçları sevin arkadaşlar. bu araçları özellikle türkiye özelinde çok sevin. muhtemelen togg'un 160 kw'dan daha yüksek kapasiteli modelleri çıktığında ötv bandı da bu ölçüde esneyecek ve daha da ulaşılabilir hale gelecektir. o zaman daha da çok seveceksiniz. standart bir c hb alacak paraya neredeyse supersport otomobil gücünde bir ev alabileceksiniz.