1. uykusuz yola çıkmayın.

2. aracınızın bakımını (yağ, su, lastik basınç ayarı vs.) yapmadan yola çıkmayın. kabak lastikle yola çıkmayın.

3. emniyet kemerini takın. (özellikle kısa mesafelerde takın, zira kaza sayısı istatistiksel olarak daha fazla oluyor.)

4. okul vs. gibi, yola çocukların çıkabileceği yerlerde yavaş kullanın.

5. geri geri manevra yaparken geriye dönün, dikiz aynası ya da kameraya güvenmeyin.

6. size yeşil ışık yanınca hemen hareket etmeyin; kırmızı ışığı ihlal eden sürücü olabilir. mobese kameralarına yansıyan kaza görüntülerine bakın; ne demek istediğimi anlarsınız.

7. yolda aniden karşınıza kedi, köpek çıkarsa olabildiğince yavaşlayın. manevra yapabilecek süratte iseniz ne ala ama değilseniz çarpmaktan başka şansınız yok. çok üzücü ama her süratte ani manevra yapmaya kalkarsanız araç kontrolden çıkar ve sonuçlar daha üzücü olabilir. hayvanları ben de çok seviyorum ama bazen hayatta kalmak için çarpmak gerekiyor. böyle bir kaza yaptım, bir köpeğe çarptım, çarpmasaydım şu an bu satırları yazamıyor olacaktım. dünyanın en kötü duygularından biri gerçekten de.

8. öndeki araçla mesafeyi koruyun. milletin kuyruğuna takılmayın. ani fren yapmak zorunda kalmazsınız böylece, arkadan gelen araç da size çarpmaz. biri kuyruğunuza takıldıysa ve mesafeyi ihlal ediyorsa bırakın, geçsin gitsin. öndeki araçla mesafeyi korursanız yolda abuk sabuk yük taşıyan araçlardan düşüp camı patlatacak nesnelerden de korunmuş olursunuz. bir keresinde önümde su deposu römorku taşıyan araçtan römork ayrıldı, diyagonal şekilde üzerime gelmeye başladı. hafriyat taşıyan, şarapnel gibi yola çakıl döken kamyonları saymıyorum bile

9. ana arterlere, kavşaklara girerken çıkarken ya da tali yoldan ana yola girerken çok dikkatli olun. en berbat kazalar buralarda oluyor. şehir içi kazalarının da %80'i kavşak noktalarında, yolların kesişim noktalarında oluyor.

10. alan farkındalığınızı artırın. sadece sağınız, solunuz veya önünüzdeki aracın hareketlerini değil, arkanızdaki ya da iki-üç önünüzdeki araçların da hareketlerini kestirmeye çalışın. süratinize ve aracınıza bağlı olarak bazen 0 km sürate inmeniz, yani durabilmeniz ya da çarpma şiddetini azaltabilmeniz için en az 9-10 saniye gerekebilir. dolayısıyla aslında trafikte sürekli olarak uyanık bir halde 15-20 saniye içinde olabilecekleri kestirmeye çalışmalısınız. yayaları, motorsiklet veya bisiklet kullananları, hayvanları vs. fark etmelisiniz.

11. yol ve hava şartlarına göre sürüş süratinizi ve sürüş şeklinizi sürekli güncelleyin. yağış varsa yavaş gidin, kar yağıyorsa daha yavaş gidin. sizin fren mesafeniz veya süreniz kısa olabilir ama trafikteki diğer araçları da hesaba katmalısınız. bir yerde hız limitinin 90 olması mutlaka o süratte gidebilirsiniz anlamına gelmiyor. köprü üzerinden geçiyorsunuzdur, yolda gizli buzlanma vardır, yeni yağış olmuştur vs. sürat limitleri ortalama hava ve yol koşullarına göre belirleniyor.

12. biri korna çalıyor veya selektör yapıyor diye ani hareketler yapmanıza, panik yapmanıza, stres olmanıza gerek yok. s*ktir edin, bassın dursunlar kornaya, bildiğinizden şaşmayın.

13. bir yere dönecekseniz sinyal verin, duracaksanız dörtlüleri yakın. millete biraz saygınız olsun.

14. durmanız gereken yerin tam önünde zank diye durmayın, trafiği tehlikeye atmayacak şekilde, düzgün bir şekilde durun.

15. trafikte kimseyle didişmeyin yarışmayın. itle dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir.

16. kaza yaparsanız yolda durmayın. aracınızı en hızlı bir şekilde yolun kenarına çekin, araç hareket edemeyecek halde ise hızlı bir şekilde diğer araçlar için uyarı önlemini alın, reflektör falan koyun. yoksa daha büyük bir kazaya yol açarsınız.

17. her zaman için en azından bir eliniz direksiyonda olsun. hareket halindeyken cep telefonuyla mesaj yazma, radyo kanallarında gezinme, torpido gözünde bir şeyler arama gibi dikkatinizi dağıtacak aktivitelere girişmeyin. genel olarak araç kullanırken dikkat dağıtıcı her şeyden uzak durun.

18. terlikle araç kullanmayın.

19. sarı ışığı görünce yavaşlayın ve durun. hızlanıp, geçmeye kalkmayın.

20. aynalarınızı sık sık kontrol edin ama fazla da güvenmeyin. aynalarda kör nokta diye bir mevzu vardır. gerçi şimdi birçok araçta bu mevzuyu konveks aynalar ekleyerek çözdüler. kör noktanın ne olduğunu bilmiyorsanız sakın özellikle gidiş geliş bir yolda araba kullanmayın. kör noktayı elimine etmek için döneceğiniz yöne doğru omuz üzerinden bakmayı alışkanlık haline getirin. sağa dönecekseniz sağ aynayı kontrol ettikten sonra omuz üzerinden 90 derece açıyla sağa, sola dönecekseniz sol dikiz aynasını kontrol ettikten sonra 90 derece sola bakın.

21. hiçbir zaman trafikte varsayımlarla hareket etmeyin ya da en kötümser varsayımlarla hareket edin.

22. gel gel diye park ettirenlere ya da eliyle çık solla yol boş diyen kamyon şoförlerine güvenerek iş yapmayın ya da güveniyorsanız bile tedbiri elden bırakmayın.

23. diyelim bir yerlerde bir araç tuttunuz. taksici ya da size mihmandarlık yapan her kimse aracı mal gibi kullanıyor ya da alkollü ya da denyonun teki, iyi sürücüyseniz bunun da farkına varıp o aracı terk edin. grup psikolojisine kapılıp, ne olacak ya şuradan şuraya gidiyoruz zaten demeyin. taksilerde falan da baktınız, eleman trafik canavarı gibi kullanıyor, münasip dille “birader bende vertigo var/midem bulanıyor, şimdi senin arabayı da mahvetmeyelim adam gibi kullan, acelemiz yok” diyin. ya da uygun bir yerde vedalaşın.

24. kullandığınız aracın limitlerini bilin. alışmışsınızdır atıyorum mercedes kullanmaya; virajlara doblo'yla aynı süratte girmeye kalkarsınız patates olursunuz. jeep, arazi araçları vs. kullanıyorsanız bunların ağırlık merkezi yüksekte olduğu için devrilme riski daha yüksektir.

25. şehir içinde çok mümkün olmayabilir ama uzun yolda araç sürerken alternatif kaçış noktaları belirleyin. bu, bazen emniyet şeridi olur, farklı bir şerit olabilir. aniden önünüzdeki araç garip bir hareket yaparsa ya da yolunuz aniden bir şekilde tıkanırsa bir kaçış fırsatı bulmak önemlidir. özellikle motorsiklet eğitimlerinde anlatırlar, tehlikelerden kaçınmanın en iyi yolu aracın görme ve görülme şansının en yüksek olduğu yerde konumlandırmaktır.

26. ileri sürüş teknikleri ya da defensive driving eğitimine gidin, ehliyet sahibi olmak sizi otomatik olarak iyi bir sürücü yapmaz.

27. aktif ve pasif güvenlik sistemleri düzgün araçları estetiğe tercih edin. araç satın almadan önce euro ncap güvenlik testi sonuçlarına bakın. fiat panda mesela bir ara sıfır yıldız almıştı.

28. bu yazacağıma karşı çıkanlar mutlaka olacaktır. biraz size sakat mantık gibi gelebilir.

diyelim bir yolda hız sınırı 120 km. siz de 120 km sürate sabitlemişsiniz aracınızın hızını ve en sol şeritte ilerliyorsunuz. ve aslında güvenli bir seyahat yaptığınızı ya da doğru yaptığınızı düşünüyorsunuz. bu, duruma göre değişir. eğer trafiğin akış hızı 120 km'nin üzerindeyse, misal otobanda herkes 150-160 km hızla gidiyorsa yapacağınız en doğru ve güvenli hareket kendinizi en sağ şeride atıp, orada yola devam etmektir.

eğer trafiğin akış hızından yavaş hareket ediyorsanız haklı olsanız bile kendinizi ve başkalarının hayatını tehlikeye atıyorsunuz. aynı şekilde trafik akış hızından çok daha hızlı hareket etmek de kaza ihtimalini artırır.

trafik akış hızına uyum sağlamak zorundasınız, kurallar sizden yana dahi olsa. eğer trafik akış hızına uyum sağlayamıyorsanız, yani millet otobanda vızır vızır 150-180 basmış giderken hacı ben hız sınırına uyuyorum, hem de en sol şeritten giderim diyorsanız yaptığınız belki trafik kuralları açısından doğru ama risk alma ve tehlikeyi artırma açısından yanlış.

dolayısıyla sadece başka araçları geçerken sol şeride geçmeli, sonra sağ şeritten devam etmelisiniz. ben 180 km hızla giderken trafik cezası yeme riskini göze alıyorum ama sen 90 km hızla sol şeritten giderken arkandan 180 km hızla bir aracın çarpma riskini alıyorsun. haklı olmaktansa hayatta kalmak daha iyidir. bunu genel bir hayat felsefesi haline getirin.

29. araç kullanma işine fazla duygularınızı karıştırmayın. trafikte başka kişilerin yaptığı hataları kişisel algılamayın. bazı insanlar yavaş kullanacak, bazıları psikopat gibi önünüze kıracak hakkınızı gasp edecek, bazı sığırlar korna çalacak, emniyet şeridine girecek, kırmızı ışıkta geçecek, çıkamayacağı kavşağı girecek, bütün bu gibi durumlara karşı duygusal tepki vermemek gerekir. bırakın, o hataları yapanlar gitsin, başkasına çarpsın.

Virajda Savrulmayı Azaltma Yöntemleri