40 dakikanız var. 

noggerk'in dediklerini yapın, üstüne bi de şunları ekleyin.

- imzalanması gerken bütün belgeleri savunma başlamadan hazır edin. güvendiğiniz bir arkadaşınız varsa onu görevlendirin, değilse sizde dursun. bazı jürilerin savunma biter bitmez ayrılması gerekebilir, hemen imza almanız gerekecek. ondan sonra kodunsa bul.

- muntazam bi powerpoint veya muadili sunum hazırlayın. 

- her slayta bir başlık koyup izleyiciyi yönlendirin. nerede olduklarını, nelere dikkat etmeleri gerektiğini bilsinler. 

- slaytlarınızda aşırı yazı olmasın. kimse oradaki karınca gibi yazıları okumaz siz konuşurken, hatta arkada oturuyorsa istese de okuyamaz. 

- slaytlarda hiç açıklamasız görsel de olmasın. görsele bakmak tek başına bir şey ifade etmez. anahtar kelimeler, lejand vs olsun. 

- arada bir karikatür, espriler, komiklikler, şakalar iyi olabilir.

- savunmadan önce birkaç kere mutlaka kendi kendinize sunum yapın. ailenize veya arkadaşlarınıza yapabilirsiniz veya powerpoint'in ses kaydetme özelliğini kullanıp kendi sesinizi dinleyebilirsiniz (yalnız bunu orijinal kopya üzerinden yapmayın, sonra ses kaydını silemeyebiliyorsunuz). orada sunumu tam 40 dk'ya sığdırmaya çalışın.

- savunma yapacağınız odayı gidin görün. projeksiyon düzgün çalışıyor mu iyicene kontrol edin. pointer, tahta kalemi, silgi yoksa yanınızda götürün lazım olur. 

- video gösterecekseniz düzeneği bi kontrol edip videonun çalıştığından emin olun. en büyük problemi videolar çıkarır. 

- ortalama bir tez öğrencisini projesinden bile daha beter çıldırtan tek şey office araçlarıdır. word'ün, powerpoint'in aklı mantığı yok. bunu bilerek işe koyulun.

savunma günü

- önden nefes egzersizi yapabilirsiniz. çoğunlukla işe yarar. 

- yanınıza su almayı unutmayın. boğazınız kuruyacak heyecandan.

- ananız babanız savunmanıza geldiyse telefonlarının flaşını önceden kapatın. patır kütür fotoğraf çekip flaşla sizi kör edebilirler. 

- insanlara hoş geldin diyin, kendinizi tanıtın, o gün orada neden bir araya gelindiğini bir açılış cümlesiyle beyan edin ki seyirci mırıl mırıl konuşmayı ne zaman keseceğini bilsin.

- sunumun organizasyonunu anlatmaya 5 dk harcamayın. introduction, results, discussion silsilesini izleyen ilk kişi siz değilsiniz, herkes bunu böyle yapıyor. silsilenin bu olacağını anlatmak için milletin kafasını şişirmeyin. 20-30 sn yeter. 

- introduction sizin konunuz hakkında ders verdiğiniz yer değildir. genel bir giriş yapın, adım adım özelleştirin ve sadece sonuçlarınızı destekleyecek kavramları tanıtın. sonuçlarla doğrudan alakalı olmayan kavramları anlatıp milletin kafasını karıştırmayın. 

- yöntem ve sonuçlar en çok zaman harcayacağınız yer, burayı temiz anlatın. 

- eğer kullandığınız sistem çok karışıksa anlatmanıza yardımcı olacak materyal hep elinizin altında olsun. konuya göre, masanın üstünde sık sık elinize alıp üzerinde gösterebileceğiniz bir maket bulundurabilirsiniz, böylece sonuçlarınız havada kalmış kopuk, soyut sayılar olmaktan çıkar. ya da kullandığınız terimler/kavramlar karışıksa önden tahtaya açıklamalarını yazabilirsiniz. o neydi, bu nerdeydi diye düşünen olursa tahtaya bi göz atıp konuya tekrar bağlanabilir. tahta yoksa slaytınız bi köşesini bu iş için rezerve edebilirsiniz. ya da bir organ üzerinde çalıştıysanız mesela organın yapısını slaytın bir köşesinde sabit tutabilirsiniz. seyircinin anlamasına yardım eder.

- unutmayın, o konu üzerinde uzman olan tek kişi sizsiniz. kalan herkes, jüri dahil, konunun yabancısı. 

- çok fazla datanız varsa hepsiniz bir batında vermeyin. uyumlu ve bütünlüklü olacak biçimde yeteri kadarını gösterin. unutmayın, önemli olan nicelik değil nitelik. 

- bazı verileri göstermeyebilirsiniz ama oralardan soru gelebilir. teşekkür slaytlarının arkasına bu verileri koyabilirsiniz. soru gelince şaak diye alakalı slaytı açar, jüriyi de etkilemiş olursunuz. 

- asla asla asla alçak sesle konuşmayın. kimse mırıldanan birini dinlemek istemez. gür sesle, ve insanlara hitap ederek konuşun. 

- seyirciyle göz teması kurmayı ihmal etmeyin. 

- seyirciye asla asla asla asla kıçınızı dönmeyin. hep yüzünüz dönük olsun. 

- seyirciyi bi yoklayın. çok anlamamış bakıyorlarsa bir cümleyle konuyu özetleyin veya amacı bir kez daha hatırlatın. ya da sıkılmış görünüyorlarsa biraz hızlanın.

- mutlaka jüri üyelerine, danışman hocanıza, çalışma grubunuza falan teşekkür edin. ama teşekkür kısmının bokunu çıkarmayın. 1-2 dk yeterli. 

- "soruları alabilirim".

- alkış alkış alkış.

- dinleyicilerin soruları.

- dinleyiciler dışarı çıkıyor, jürinin soruları.

- savunma yapan taraf dışarı çıkıyor, jüri kararı tartışıyor. (5-15 dk)

- öğrenciyi çağırıp kararı bildiriyorlar.

- belgeleri imzalama seansı.

- fotoğraflar. (doktora alıyorsanız cübbe giydirebilirler)

- kutlama, yeme-içme.