BİLİM 3 Temmuz 2023
10b OKUNMA     330 PAYLAŞIM

Tersine Evrim Diye Bir Şey Gerçekten Mümkün mü?

Değişen çevre şartlarına en fazla uyum sağlayanın hayatta kaldığı evrimin tersine doğru işlemesi mümkün mü?

genelde evrim teorisinin mantığı hakkında hiçbir fikri olmayan kimselerce örneklendirilen, evrimin işleyişi ile ilgisi olmayan bir kavramdır tersine evrim.

buna bir örnek olarak "cahiller ve düşük zekalılar daha çok çocuk yaparken, entelektüel ve zeki kesim daha az çocuk yaptığı için insan türü tersine evrimleşip zaman geçtikçe aptallaşıyor" argümanı verilebilir.

bu argümanı sunan kişiler genelde doğada canlı türlerinin evrimini pokemonların evrimi gibi bir olay zannettikleri için bu kişilerin görece eğitimsiz kesimin daha fazla çocuk yapmasının evrim sürecinin ters yönde ilerlediğinin bir göstergesi olarak kabul etmeleri doğaldır. ancak gerçek dünyada evrim kanunu pokemondaki gibi sürekli daha zeki, daha büyük, daha güçlü, daha yetenekli olmak gibi anlamsız bir sistemle işlemediği için evrimin ters yöne ilerlemesi diye bir şey söz konusu değildir. çünkü evrimin gidişatı vektörel değildir. yani belirli bir yönde, türün üyelerinin daha havalı bulacağı şekilde ilerlemez. aksine evrimde bugün bizlerin fosillerine bakarak havalı bulduğu canlıların zamanla daha mütevazı canlılara dönüşmesi oldukça sık görülen bir durumdur. örneğin bugün hayatta olan kuş türlerinin neredeyse tamamı şimdiki hallerine dinozorlardan evrimleşmiştir.


tersine evrim mantığıyla bakıldığında bir zamanlar besin zincirinin tepesinde oturan t-rex'in torunlarının bugün kfc'de satılan terbiyeli tavuklara dönüşmeleri evrimin ters işlediğine işaret değildir. aksine evrimin gayet de olduğu gibi işlediğine ve doğa kanunlarının hiçbir şekilde anomali göstermeden işlediğine işarettir. kaldı ki zaten belirli türlerde evrimin tersine işlediğini iddia etmek evrenin belirli noktalarında kütle çekim kanununun olduğu halin tam tersi şeklinde işlediğini iddia etmeye benzer.

peki evrim nasıl çalışır ve evrimde başarılı olmak nedir?

genel algı evrimin hayatta kalabilmek için çevreye adapte olabilmekle ilgili olduğu yönünde olsa da aslında durum böyle değildir. çünkü herhangi bir türün herhangi bir üyesinin hayatta kalması evrimsel süreçte hiçbir anlam ifade etmez. evrimsel süreç, türün tek bir üyesinin hayatıyla ilgili olacak düzeyde kısa zaman dilimini kapsayan bir süreç değildir.

evrimde bir tür üyesi için mutlak başarı kriteri, türün üyesinin genlerinin kopyasını bir sonraki nesle olabildiğince fazla aktarmak ve bu nesli aynı işlemi tekrarlayabilecek duruma gelene dek hayatta tutabilmektir.

daha basit açıklamak gerekirse, evrimde başarı kriteri mümkün olan en yüksek sayıda çocuk yapmak ve bu çocukları o çocuklar da üreyebilecek hale gelene dek hayatta tutabilmektir.

bu noktada anlaşılması gereken birkaç şey var

1- birincil ve en önemli gereksinim üreyebilmektir.

2- üredikten sonraki en önemli gereksinim doğan yavruları üreyebilecekleri hale gelene dek hayatta tutabilmektir. burada hayatta tutma gereksiniminin süresinin bu yavruların üreyebilecekleri noktaya dek sınırlı olması önemlidir.

3- türün üyesinin genellikle bu yavruları hayatta tutabilmek kendisinin de hayatta kalabilmesi gerektiğinden, türün üyesinin de hayatta kalabilmesi gerekir.

eğer çevre şartları sebebiyle tür genelinde toplu kıyım yaşanmazsa bu üç koşul sağlandığı sürece evrim süreci işlemeye devam eder ve evrim sürecindeki tüm değişimler bu üç koşulu daha iyi yerine getirebilen türler ortaya çıkmasına sebep olur.

yani evrim daha güçlü, daha zeki, daha yetenekli, daha havalı türler değil, genlerini bir sonraki nesle daha iyi aktarabilen türler ortaya çıkarır. bu durumda da zaten evrimsel süreçte türlerin zamanla daha zeki olması gibi bir beklentiye girmek anlamsızdır.

mesela dinozorların kuşlara evrimleşmesi buna bir örnektir.

örneğin sizce günümüz şartlarında bir tavuğun genlerini sonraki nesle aktarması mı daha kolaydır yoksa bir t-rex'in mi?

dinozorların yaşadıkları dönemde dünyayı domine eden canlılar olmalarının sebebi o dönemde o biçimde olmalarına rağmen çevre şartlarının o canlıların mümkün olan en çok yavruya sahip olabilmelerine engel olmamış olmasıdır. ancak eğer bu dönemde t-rex tarzında bir canlının yaşayabilmesi için bu canlının milyonlarca yıl önceki hava sıcaklığında, milyonlarca yıl önceki yoğun oksijen içeren atmosferde ve sürekli olarak besin bulabilecekleri bir habitat içerisinde olmaları gerekir, ki bu mümkün değildir. bu durumda bir tavuk, evrimsel açıdan bir t-rex'ten katbekat üstündür.

yani evrim tersine değil, zaten olduğu şekilde işlemiştir. evrimin tersine işlediğini iddia etmek dümdüz evrimin ne anlama geldiğini bilmemektir.