1. türkiye'de doktora yapmak:

akademisyen olmak isteyen bir birey için en dezavantajlı olan doktora turu olup, 5-6 yılınızı heba etmekle sonuçlanabilir. itilebilir, atılabilir ve satılabilirsiniz hocanız ve üniversiteniz tarafından bu 5-6 yıllık süreçte. 

ilk yapmanız gereken iş doktorada aldığınız derslerden geçmek (7 tane ders) ve doktora yeterliliğinizi vermektir. bu süreç akademisyen olmak isteyen bireyin anasının bellenmesinin 1. raundudur. ananız bellemekle kalmaz, tamı tamına 3 yılınızı heba edersiniz bu süreçte. deney yapamaz ve bu bağlamda da makale yayınlayamazsınız bilimsel dergilerde. amacınız sadece gerekli olan derslerden geçmek ve doktora yeterliliğinizi vermektir. 

gerekli olan derslerden geçip doktora yeterliliğinizi verdikten sonraki süreç deneylerinize başlamak, 3 yıl içerisinde gerekli olan deneylerinizi bitirmek ve gerekli sayıda makale yayınlamaktır. aslında kolay gibi görülebilinen deneye başlama ve makale yayınlama süreçleri akademisyen olmak isteyen bireyin anasının bellendiği 2. raundtür. deneylerinize başlamak için gerekli olan bütçeyi bulmak, paranızı akıllı bir şekilde harcamak ve eldeki cihazları iyi bir şekilde kullanmanız gerekmektedir bu süreçte. türkiye şartlarında bu 3 yıllık süreci doğru olarak kullanabilen, iyi deneyler yapabilen ve iyi makaleleri iyi dergilerde yayınlayabilen doktora öğrencileri türkiye'nin eğitim kalitesi olarak ilk onunda-yirmisinde olan üniversitelerde doktora yapanlardır. diğerleri 1 bilemedin 2 yayınla (dandik journallarda) doktorasını bitirir ite kaka. 

doktora bittikten sonra da herşey günlük gülistanlık değildir. üniversitelere başvurursunuz yardımcı doçent olarak ancak genel itibarı ile sonuç ölümsüzdür eğer sağlam bağlantılarınız yoksa. sonra kara kara düşünürsünüz ne yapacağım diye. ya endüstriye geçeceksinizdir, ya da doktora sonrası araştırmacı olarak bir projede çalışacaksınızdır. genel itibariyle endüstride çalışan doktoralı insan sayısı bir elin parmağını geçmez ve kendinizi doktora sonrası araştırmacı olarak kendi ya da başka bir üniversitede bulabilirsiniz.

2. amerika'da doktora yapmak: 

genel itibariyle türkiye'deki sürecin hemen hemen aynısı işler. doktora süresi 5 yıldır ve ilk 3 yılda doktora yeterliliğiniz vermek ve gerekli olan derslerden geçmek zorundasınızdır.

amerika'da yapılan doktoranın türkiye'de yapılan doktoradan temel farkı, kaliteli journallarda kaliteli yayınlar yapabileceğiniz gerçeğidir ve ortalama olarak 4-5 tane yayın çıkarabilirsiniz doktora sürecinizde. yayın sayınızın fazla olmasının temel nedeni türkiye'de heba ettiğiniz ilk 3 yılın burda heba edilmemesi, ekonomik ve teknolojik faktörlerdir. doktoraya başladınız an deneylerinize başlar, gerekli makaleleri yazar ve bilimsel dergilerde yayınlarsınız. meşakkatli bir süreçtir tabiki ancak amerika'dan doktora aldığınızda ve 3-4 tane yayınınız olduğunda türkiye'de kolaylıkla üniversitelerde yardımcı doçent olarak pozisyon bulabilirsiniz. 

akıl karı olan ise amerika'da doktoranızı bitirip türkiye'ye hemen dönmemek, mümkünse başka üniversitelerde doktora sonrası araştırmacı olarak kalarak yayın sayınızı arttırmak ya da endüstriye geçiş yapmaktır. doktora almış birinin amerika'da endüstride çalışması türkiye'ye nazaran çok ama çok kolaydır. insanlar sizin bilim adamı olduğunuz bilir ve bu nedenle değer verir. türkiye'de bu değerin zerresi yoktur sağmal inek arayan özel sektörde. bu bağlamda amerika'da doktora yapmak 5 yılınızı heba etmenize ancak kaliteli yayınlar çıkarmanıza ve iyi bir bilim adamı olmanıza vesile olur.

3. avrupa'da doktora yapmak:

en akıllı olan eylemdir. doktora suresi genel itibariyle 3-3.5 yıldır. doktora süresince alınan ders sayısı amerika'da ve türkiye'deki ders sayısından çok az olup (4 derstir ortalama olarak) doktora yeterlilik sınavı yoktur. doktoranıza başladığınız günün ertesi deneylerinize başlar , temiz temiz deneylerinizi yapar, avrupa'nın değişik ülkelerine bazı deneylerinizi yapmak için seyahat edebilir ve 3 yıl içerisinde 4-5 tane iyi bilimsel dergide yayın yapabilirsiniz. 

ancak şu da söylenmelidir ki bu olaylar gideceğiniz avrupa ülkesine göre değişir. ingiltere, almanya, isviçre, isveç, danimarka, norveç (belki fransa) gibi ülkelerde süreç hemen hemen bu şekildedir. doktoranızı aldıktan sonra doktora sonrası araştırmacı olarak kendi üniversitenizde ya da avrupanın başka bir üniversitesinde posizyon bulmak kolaydır. eğer iyi para kazanmak istyorsanız hemen endüstriye balıklama atlamalısınızdır. genel itibariyle iyi bir şirkette, iyi bir maaşla kolaylıkla iş bulabilirsiniz.