MÜZİK 2 Eylül 2025
1,5b OKUNMA     141 PAYLAŞIM

Tarihteki İlk Müzik Kaydını Kim Yaptı?

Tarihteki ilk müzik kaydını kim, ne zaman, nasıl yaptı?

tarihteki ilk müzik kaydı, çoğu kişinin sandığının aksine thomas edison'un fonografıyla kaydettiği mary had a little lamb değil; aslında bundan 20 yıl önce, 1857'de fransız matbaacı édouard-léon scott de martinville'in icat ettiği phonautograph sayesinde gerçekleşiyor.

phonautograph sesi kaydedebiliyor ama geri çalamıyordu. çalışma prensibi ise şöyleydi; ses bir huniye giriyor, diyaframa bağlı bir domuz kılı titreşiyor ve bu titreşim kurum kaplı kâğıda çiziliyor. sonuç: “çizilmiş ses dalgaları”. scott'un amacı müzik saklamak değil, sesi yazıya döküp incelemekti.

1860'ta scott kendi sesiyle popüler fransız şarkısı “au clair de la lune”'ü kaydediyor. ama o dönemde kimse bu sesi duyamıyor, çünkü cihazın oynatma özelliği yok. ta ki 2008'de amerikan bilim insanları bu çizimleri dijital ortama aktararak sesi yeniden üretinceye kadar. ortaya çıkan şey boğuk, hayaletimsi bir uğultu olsa da insanlık tarihinin ilk duyulabilir ses kaydı kabul ediliyor.


ironik olan şu: scott bunu duyabilecek teknolojiye erişemeden ölüyor (1879). o yüzden kaydettiği şarkıyı kendi kulaklarıyla hiç dinleyemiyor.

bugün bildiğimiz anlamda ilk “çalınabilir” kayıt yine edison'a ait ama tarihteki ilk gerçek ses kaydı scott'un bu unutulmuş denemesi. yani müzik tarihinin başlangıcı aslında kimsenin o dönemde dinleyemediği bu hayalet şarkıya dayanıyor.