Tarihteki Çok Yönlü Atletlerden Hem En İyisi, Hem de En Talihsizi: Jim Thorpe
kimdir?
1912 yılında yapılan stockholm olimpiyatlarında amerikayı temsil eden ve pentatlon ve dekatlonda birinci olan kızılderili kökenli atlet. kızılderili olması yüzünden bazı gereksiz bahanelerle madalyası elinden alınmıştır. madalyalarını geri almak için uzun süre hukuk mücadelesi vermiş fakat madalyaları o öldükten 19 sene sonra 1972 yılında ona haksızlık yapıldığı anlaşılarak geri verilmiştir.
1953 yılında ölürken söylediği son sözleri, "madalyalarımı geri verin" olmuştur.
ilginç bir anektod
thorpe, ulusal anlamda ilk olarak 1911 yılında okulunun futbol takımında farklı pozisyonlarda oynayarak dikkati çekti. bir maç sırasında, daha sonra abd başkanı olacak olan dwight eisenhower thorpe’u engellemeye çalışırken dizini incitmiştir. eisenhower 1961 yılında yaptığı bir konuşmada thorpe’tan şöyle sözetmiştir: "zaman zaman doğuştan üstün yeteneklere sahip insanlarla karşılaşırız. aklıma jim thorpe geliyor. hayatında bir kere bile antrenmana çıkmamıştır ama bugüne kadar gördüğüm futbol oyuncularından daha iyi oynayabilirdi."
futbol, thorpe’un en sevdiği spordu ve hep öyle kaldı. atletizm pistine ara sıra çıkıp yarışıyordu. yine de thorpe asıl ününü atletizm ile kazandı.
hayatı acılarla dolu
sadece geri alınan madalyaları değil, tüm hayatı trajedilerle dolu olan atlet. 9 yaşındayken ikiz kardeşlerini kaybetmiş, 16'sında anne ve babasını. madalyalarının geri alındığı dönemden sonra bir de üstüne 3 yaşındaki oğlunu kaybetmiş. kökeni nedeniyle hep kötü muamele görmüş ve maddi sıkıntılar çekmiş. buna rağmen yılmamış. gerçekten zorluklara göğüs germe konusunda örnek alınması gereken bir kişi.
madalyaları neden alınmıştı?
madalyalarının geri alınmış olmasının nedeni 1909-1910 yıllarında beyzbol oynarken cüzi miktarlarda da olsa (günümüzün 1000 dolarının altındaymış kazandığı paralar) para kazanmış olmasıdır. olimpiyatlarda "profesyonel" atletler yarışamaz düsturundan (bkz: dream team), bir gazete 1913'te jim thorpe'un bu durumunu haber yapmış, bu da onun madalyasını kaybetmesine kadar gitmiştir.
jim thorpe'un asıl ünlü olduğu durum, gelmiş geçmiş en "çok yönlü ve atletik" sporcusu olarak geçmesidir. beyzbol, amerikan futbolu, basketbol, atletizm vs bütün sporları başarıyla yapmış birisidir kendisi.
son söz
thorpe, bir mandela veya martin luther king kadar olmasa da bir semboldür. kendisine yapılanlara karşı o yılların amerika'sında pek şansı olmasa da sonradan madalyaları iade edildi. ölmeden hemen önce "madalyalarımı geri verin" dedi, yıllar sonra anladılar hatalarını ve geri verdiler ama o göremedi...
jim thorpe da benim gözümde isimsiz kahramanlardan birisidir. nitekim dünyada isimsiz bazı kahramanlar vardır, yaşamış oldukları şeyler dolayısıyla ölümlerinden on yıllar sonra dahi, yaşadığı yerden binlerce kilometre uzaklıkta anılan.