1582 şenliği, dönemin osmanlı padişahı üçüncü murad'ın oğlu şehzade mehmed'in sünnet düğünü için düzenlenmiş ve 52 gün sürmüş olan bir şenliktir. surname-i humayûn'da bu şenlik, nakkaş osman ve talebelerinin birlikte çizdikleri minyatürlerle detaylıca anlatılmıştır malûmunuz. hatta orhan pamuk'un en sevdiğim romanı olan benim adım kırmızı'daki başnakkaş da buradaki nakkaş osman'dır bildiğiniz üzere.

1582 şenliği, ahâlînin çılgınca eğlendiği bir şenliktir bildiğimiz kadarıyla. minyatürlerde ayılarla güreş tutan dayılar, garson gibi takılan maymunlar vardır. yabancı devletlerden gelen misafirler, devlet-i âliyye'nin godamanları, esnaflar ve cümle ahâli sultanahmet meydanı'nda düzenlenen bu şenlikteki yerlerini de almıştır.

o dönem istanbul subaşısı ise tanrıbilmez ahmed ağa'dır. yaklaşık 300 adamıyla birlikte şenliğin güvenliğinden sorumlu tutulmuştur. eğlencelerin 40. gününde şehzade mehmed'in sünneti gerçekleştirilir ve bu andan sonraki günlerde eğlenceler daha da coşkulu bir hâle bürünür. elbette içki de içilmektedir. derken tanrıbilmez ahmed ağa'nın kulağına bir haber gelir. yeniçerilerle ezeli dost, ebedî düşman sipahilerden bazıları kaldıkları odalara fahişe sokmuşlardır.

bunun üzerine subaşı ve bazı yeniçeriler birer birer sipahilerin odalarına baskınlar vererek onları, hayat kadınlarıyla birlikte basarlar. tabii bu iş o kadar kolay değildir. günümüzde polis ve askerin istanbul'un göbeğinde karşı karşıya geldikleri büyük bir olay çıktığını düşünün.

nitekim o gün de öyle büyük bir olay olur bu. tanrıbilmez ahmed ağa, bu sipahileri hemen orada cezalandırmak isteyince diğer sipahiler de olaya dahil olurlar ve ağa ve adamlarını dövdükten sonra sultanahmet meydanı'na götürüp fırlatırlar ahmed ağa'yı ortalığa. bu sefer de bunu gururlarına yediremeyen yeniçeriler, sipahilere saldırırlar. bu anda yeniçeri ağası ferhad ağa, aslında olayları yatıştırmak için meydana girer ama diğer yeniçeriler ağalarını meydanda görünce hep birlikte sipahilere saldırırlar ve iki sipahi oracıkta öldürülür. olayların iyice zıvanadan çıktığını gören sadrazam koca sinan paşa, gelir meydana ve yeniçeri ağasına:

"bre kara köpek! ne diye geldin de iki adamın ölümüne sebep oldun? yıkıl git! " diye bağırır ve yeniçerileri dağıtır. olaylardan haberdar olan padişah, şenliklerin bitirilmesini ve ahâlînin meydandan gitmesini emreder.

"nerede çokluk orada bokluk" demiş atalarımız.

16. Yüzyılda İstanbul'da Gerçekleşen İlginç Jigolo Krizi