DOĞA 16 Şubat 2023
31,2b OKUNMA     369 PAYLAŞIM

Tarih Boyu Hatay Çevresinde 750 Bin Can Kaybına Neden Olan 3 Büyük Deprem

Tarih boyunca Hatay ve çevresinde gerçekleşen, her birisi 250 bin civarında insanın ölmesine neden olmuş 3 büyük deprem.


1) 13 aralık 115 antakya depremi

13 aralık 115'te roma imparatorluğu'na bağlı hatay'da yaşanan deprem tarihî kayıtlara göre 260.000 insanı öldürmüştü.

bu deprem, milattan sonra 13 aralık 115 tarihinde o dönem roma imparatorluğu sınırlarında, bugünse türkiye sınırlarında bulunan hatay’ın defne ilçesi taraflarında, gece saatlerinde gerçekleştiği düşünülen 7.5 büyüklüğündeki depremdir. depremin şiddeti, mercalli şiddet skalası’nda 11’e tekabül ediyor ki bu da extreme olarak tabir edilen “aşırı büyük, aşırı şiddetli” depremler kategorisinde tasnif ediliyor.

antakya’nın ve çevresinin muazzam kayıp yaşadığı düşünülmekle birlikte, depremden sonra tsunaminin gerçekleştiği raporlanmış ve depremde tahmini 260 bin kişinin öldüğü üşünülmektedir. tsunaminin, limanı facia sayılacak derecede vurduğu ve büyük tahribat yarattığı raporlanmıştır. romalı senatör marcus pedo vergilianus da bu depremde hayatını kaybetmiştir. deprem, ölü deniz fay zonu üzerinde gerçekleşmiştir. bu fay hattı son 2 bin yıldır çok büyük depremler oluşturmaktadır.

2) 526 antakya depremi

aynı yerde bu kez bizans imparatorluğu zamanında 29 mayıs 526 depremi meydana gelmiştir. bilanço ise 250.000 ölü. 

29 mayıs 526 günü, akşamı bir festival (isa'nın göğe çıkışı yıl dönümü) için şehirde toplanmış binlerce insan bu felakete yakalanmış olduğu için can kaybı çok olmuştur.

(m.s. 1. yüzyılın ilk yarısında ortaya çıkan hıristiyanlık kudüs dışında ilk defa antakya’da yayıldı. hz. isa’ya inananlara ilk defa “hıristiyan”adı verildi. m.s. ii.yüzyılda antakya; roma ve iskenderiye’den sonra 300.000 nüfusu ile imparatorluğun 3. büyük metropolisi durumunda idi.)

3) 1138 halep depremi

1138 yılında halep'te olan depremde ise 230.000 kişi ölmüş. tarihin en ölümcül depremlerinden bir tanesidir. ölümlerin büyük bir bölümü halep'te gerçekleşmiştir. ayrıca halep etrafındaki hatay gibi çevre kentlerde de pek çok can ve mal kaybına sebep oldu. deprem, 10 ekim 1138'de gerçekleşen daha küçük bir depremin hemen akabinde 11 ekim 1138'de gerçekleşti. depremin. 7.0 ile 7.5 arasında gerçekleştiği tahmin ediliyor. insanlık tarihinde shensi ve tangshan depremlerinden sonra gelen en ölümcül üçüncü deprem olarak sıklıkla bahsedilir.

kaynak: jeoloji uzmanı dr. ramazan demirtaş