TARİH 15 Mayıs 2019
31,9b OKUNMA     915 PAYLAŞIM

Tam 100 Yıl Önce İzmir'de Düşmana İlk Kurşunu Sıkan Kahraman: Hasan Tahsin

Hasan Tahsin kimdir? 15 Mayıs 1919'da İzmir'e çıkarma yapan düşman askerine ilk kurşunu sıkan ve oracıkta şehit olan kahraman gazeteci Hasan Tahsin'in (Osman Nevres) hayatı.

1888 yılında selanik'te doğan hasan tahsin, eğitimini şemsi efendi okulu'ndan sonra selanik feyziye mektebi'nde bitirmişti. okulun o sıradaki müdürü, gelecekte osmanlı maliye nazırı olacak olan cavid bey'di. hasan tahsin, daha sonra istanbul a gelecek kendisi gibi selanikli olan cavid bey'den büyük yardım görecekti. 

hasan tahsin, 1908 yılında ittihat ve terakki tarafından öğrenim görmesi için paris'e felsefe okumaya gönderilmiş, dönüşünde parti içinde etkin rol almıştı. teşkilat-ı mahsusa'da yani osmanlı istihbaratı'nda çalıştı. onu teşkilata sokan yine hemşehrisi olan selanikli nazım bey'di. 

istihbaratçılığı sırasında en önemli görevi biri türk düşmanı iki ingilizi ortadan kaldırmaktı. balkan komitesi başkanı edward buxton ile kardeşi leland, balkan devletlerini ingiltere'nin yanında savaşa gimek için razı etmeye çalışıyorlardı. bu komite daha önce balkan devletlerini osmanlı'ya karşı kışkırtmıştı. hasan tahsin, bükreş'te buxton'lara ateş açtı. leland hafif yaralandı, edward yara almadan kurtuldu. 

1917 yılında isviçre'ye giden hasan tahsin, ittihatçı karşıtı çevrelerle görüştüğü için dönüşünde teşkilat tarafından ticaret bahanesiyle izmir'e sürgüne gönderildi. 11 kasım 1918'de hukuk-u beşer isimli gazeteyi yayınlamaya başladı. iki defa kapatılınca sulh ve selamat adlı gazeteyi çıkarttı.

gazeteci hasan tahsin, hukuk-u beşer gazetesinde izmir'in işgaline karşı yazılar yazdı.

izmir'in işgali başladığında askerlerin en önünde yürüyen bayraktarı vurmuş, kaçmaya çalışırken şehit düşmüştür. öldürüldükten sonra da tekmelendiği, çiğnendiği, süngülendiği de bilinir. buna rağmen öfkesi dinmeyen yunan askeri, o sırada kışlada teslim olmak için bekleyen erleri kurşuna dizip, başta kolordu komutanı ali nadir paşa ve tümen komutanı hürrem paşa olmak üzere subaylarımıza da meydan dayağı atmışlar, içlerinden "zito venizelos!" diyerek bağırmasını istedikleri albay fethi bey'i emri kabul etmediği için süngüleyerek katledilmişlerdir. daha sonra ali nadir paşa'nın eline bir beyaz bayrak verip arkasında subayları elleri havada "zito venizelos!" diye bağırtarak dayak eşliğinde, kordonda dolaştırmışlar, yere düşenleri süngüleyerek denize atmışlardır.

15 mayıs 1919'da yunanlar izmir'e çıkarken bir amerikan filosu da onlara refakat ediyordu. amerikan filosunun korumasındaki yunanlar tarafından katledilen hasan tahsin'in üç gün yerde kalan cenazesi yine, karaya çıkan amerikan askerlerinin müdahalesiyle gömüldü.

üzerinden çıkan kimlikte ismi osman nevres yerine, hasan tahsin olarak kayıtlıydı. (bunun nedeni, daha önceleri, isviçre'ye giderken babasının adına pasaport almak zorunda kalmasıdır.) ve o günden sonra hasan tahsin adıyla anılmıştır.

1964 Yılında Adına Kanun Dahi Çıkarılan Efsane Türk Casusu: İngiliz Kemal

II. Dünya Savaşı Sırasında Hitler'in, Kendisine İnanmayıp Pişman Olduğu Casus: İlyas Bazna