şimdi son üçleme felaket ama mandalorian olsun, clone wars serisi olsun star wars için arada güzel şeyler yapılıyor. o nedenle ewan mcgregor'u tekrar obi-wan olarak görmek istediğim için bu seriyi baya iple çekiyordum. hatta mando gibi hafta hafta beklemeyeyim disney+ açılınca seriyi tekte izleyeyim güzel bir star wars günü olsun dedim. peki öyle mi oldu, spoiler ibaresi koyup inceleyelim.

Uyarı: Buradan sonrası spoiler içerir.

şunu kabul etmek lazım ki bir star wars işi yapmak çok kolay değil

çünkü yabancı sitelerde falan görmüşsünüzdür bu alandaki bütün yazıların sağında soluna hep highly anticipated yazar. yani fanlar uzun süredir bu yapımları bekliyor. haliyle beklentiler de çok yüksek. o nedenle sizin yapacağınız en ufak bir hata bile reddit'te günlerce konuşulacak bir mevzuya dönüşebiliyor. star wars'ın herhangi bir yapımına gelecek ağır eleştiriler de normal olarak algılanıyor haliyle.

diziye başlamadan önce ben de obi-wan'ın çok beğenilmediğini okudum ama detaylara hakim değildim. fanların aşırı tepki vermesi de standart gibi bir şey olduğu için beklentimi çok düşürmedim ama karşılaştığım bölümler cidden kötü yazım, kötü yönetim ve kötü uygulamanın örneği gibiydi.

öncelikle senaryodan başlayalım

bir star wars dizisi yapılacaksa bu kesinlikle epizodik (bölümsel) yapıda olmalı. çünkü ışın kılıçlarının vız vız uçtuğu hiper uzaya atlanarak yolculuk yapılan bir evrende sizin de hikayeyi çok uzatmadan 20 dakikalık ya da 40-60 dakikalık formatlarda başlatıp nihayete erdirmeniz gerekir. bunun en iyi örneklerini de mando'da ve 7 sezon süren clone wars animasyon dizisinde görebiliriz. bu dizide yapılan ilk hata ise bölümlerin kendine ait bir olay örgüsü ve temasına sahip olmaması. eğer diziyi açtım ama bölümler bir türlü akmadı diyorsanız ana sebebi bu.

bir diğer sebep de başlangıcın pek sürükleyici olmaması. aslında birinci bölümdeki obi-wan açılışı gayet güzeldi. ana karakterimiz yetenekli padawan'ını kaybetmiş, republic yıkılmış, sith'ler galaksiye hakim olmuş ve obi-wan tatooine'de sürgün hayatı yaşamaya başlamış. bu zaten macera hikayelerinin klasik açılışıdır. bundan sonra ana karakteri maceraya çağıran bir şey olur ve aksiyon başlar. ancak bunun filmlerde bile ne bileyim 10 15 dakika içinde halledilmesi gerekiyor. bu dizide ise yaklaşık 40 dakika boyunca dişe dokunur bir olay olmuyor. bunun üzerine bir de lore hakkında bir şey anlatmıyorlar. bu da açılışın hayli sönük geçmesine neden oluyor.

ha açılıştan sonra dizi birdenbire tırmanışa mı geçiyor derseniz, yine hayır

çünkü diziye sadece 1 adet olay yazmışlar ve bunu hemen tüketmek istemiyorlar. olay da leia'nın kaçırılması ve obi-wan'ın reva adında bir inquisitor tarafından tuzağa çekilmesi.

normal bir hikaye akışında obi-wan'ın üzerindeki tozu toprağı silktikten sonra eski jedi günlerine geri dönmesi gerekiyor. çünkü aradan 10 yıl da geçmiş olsa kendisi republic army'de general olarak yer almış bir jedi master. yani force training almamış kişileri baya çekirdek gibi çitler isterse. ancak bunun için de karşısına gerçekten güçlü ya da en azından etkili bir rakip çıkarmak gerekiyordu ki obi-wan gerçek obi-wan olarak yazılabilsin.

gelgelelim dizideki kötü karakter olan reva aşırı telmaşa yaratıldığı ve canlandırıldığı için hikayeyi dengelemek adına obi-wan'ı da zayıf düşmüş biri olara göstermek zorunda kalmışlar. şimdi reva'nın ilk problemi gerçekten ürkütücü yazılmaması. eğer bir insan darth vader gibi sith tarihinin en güçlü lord'larından birine karşı intikam alma peşindeyse ortalıkta bağırıp çağırmaz. daha sinsi daha kurnaz hareket etmesi gerekir. çünkü diziyi yazanlar bilmiyor olabilir ama sith'ler karşılarındaki insanın zihnini okuyabiliyor. yani reva'nın darth vader'ın direkt karşısına çıkmak yerine arkadan arkaya onu güçsüz düşürecek bir yöntem araması gerekiyordu mantıken.

bunu hadi karakterin force hakkındaki deneyimsizliğine verelim ve diyelim ki intikam hırsı gözünü kör etmiş. bu da bir şekilde idare ederdi ama bunun olması için en azından karakterin iyi canlandırılmış olması gerekiyordu. ancak dizinin bu kısmı gerçekten cringe show olmuş.

şimdi delivering the line diye bir tabir var. nedir bu? repliği canlandırmak. avrupa sinemasında ya da doğuda bu konu daha geri planda ama özellikle büyük bütçeli amerikan yapımlarında bunun uygulaması çok önemli. çünkü bu yapımlarda genelde diyalog az kelimeyle karizmatik pozlar vermek üzerine kurulu. mesela biri gelir işte bir savaş pilotuna neden bu görevin başarılamayacağını uzun uzun araya teknik meseleleri de koyarak anlatır. pilot şöyle bir bakar hafif bir gülümser ve impossible has no meaning for us der ve gider. seyirci de erir biter. hah işte amerikan ticari sinemasında bu repliği taşıyacak ve seyirciye iletecek beceriniz yoksa reva kadar cringe görünürsünüz. çünkü dışarıdan bakınca bu replik çok saçma aslında. o uçak öyle uçmuyorsa uçmuyordur ne impossible'ından bahsediyorsun.

reva'yı canlandıran moses ingram'ın da replik kısmında bayağı bir eksiği var. replikleri patlatması gerekiyor ama öfkesi de üzerine giymeye çalıştığı ürkütücülük de sakil kalıyor. bu nedenle karakter bir türlü çalışmıyor. ayrıca kendisi mimik kullanımı konusunda da zayıf kalmış. yani darth vader sana force choke uygularken bu kadar düz bakmaman gerekiyor. çünkü temelde biri seni nefes aldığın yerden tutup havaya kaldırdı. en azından hayatta kalma içgüdüsüyle yüzünde bir panik olması lazım. bir de vader'a güven olmaz o sahnede elinde onu ikna edecek bir şey olsa bile bu bilgiyi aldıktan sonra sen niye benim işime karışıyorsun diye boynunu kırma ihtimali var. yani bu ne rahatlık?

zaten dizinin zayıf olmasının da bir nedeni bu aslında. çünkü star wars, darth vader gibi sinema tarihinin en sevilen kötü karakterlerinden birine sahip ve sw tarihinde bi yığın karizmatik kötü var. (insan rahmetli christopher lee'den utanır) o nedenle bir kısmı artık canon olmasa da exar kun, darth revan, darth bane gibi canavarların olduğu bir evrende reva gibi zayıf bir karaktere yer vermek haliyle işin kalitesini çok düşürüyor.

sonuç olarak karşımızda olmamış bir dizi var

bunu da neden dave filoni ya da jon fevrau'ya vermediler o da bir merak konusu. bu iki isim şimdiye kadar çok iyi sw içerikleri çıkarmıştı. neyse madem disney+ aldık. ben yeniden clone wars'a falan başlayayım bari.

bir de yine dizi için bi inceleme yaptık. onun da linki burada:

İnsanı Birmingham'ın Arka Sokaklarına Götüren Peaky Blinders'ın Final Sezonu İncelemesi