EKONOMİ 16 Şubat 2021
27,7b OKUNMA     599 PAYLAŞIM

Son Günlerde 7 Liranın Altına İnen Dolar Neden Düşüyor?

16 Şubat 2021 itibarıyla dolar/tl kuru 6,92 lira civarında. Bir aralar 8,5 liralara kadar dayanan dolar, son dönemde neden düşme eğiliminde?

1* doların düşüşü gram altını da düşürüyor. gram altının ons bazında pek bir değer kaybı ya da kazancı yok. bayağı bir süredir ons 1800'lerde dolanıyor. o nedenle dolar düşünce gram altını da beraberinde aşağı sürüklüyor. şöyle şuraya grafiğini de ekleyelim, dolar kuruyla gram altının ne kadar bağlantı içerisinde olduğu görülsün:


- o zaman soru şu: dolar niye düşüyor ve ne zamana kadar düşecek?

2* bunun yanıtını da herkes kendi beklentilerine göre verir. aslında küresel finansal akımları takip etmek, bu işten hiç anlamayanlar bakımından faydalı olur. daha da ilgilenen varsa, piyasayı, başta tcmb olmak üzere hazine ve maliye bakanlığını, bddk'yı, spk'yı, globalde fed'i, abd hazinesini, amb, boj gibi diğer önemli merkez bankalarını, yurt dışı ve yurt içi analizcileri takip ederlerse bir beklenti oluşturabilirler.

3* doların bu kadar düşüşüne sebebiyet veren hadise, özellikle ağbal'ın geçen haftalardaki reuters röportajı oldu. burada ağbal, enflasyon düşene kadar sıkı para politikası yani faizlerin yüksek seyredebileceğini söyledi. aslında piyasa haziran'a doğru bir gevşeme bekliyordu, malum rte - faiz hassasiyeti yüzünden. ama olmadı ve bu sağlam bir beklenti değişikliğine, yani "haziran sonrası, hatta belki yıl sonuna kadar mı acaba %17 faize tcmb devam edecek?" şeklinde yorumlamaları doğurdu. reuters, bütün dünyanın takip ettiği en prestijli bir haber portallarından biri olduğundan, bu mesaj ağbal tarafından dünyaya ilan niteliğindeydi.

4* ağbal piyasayı devamlı olumlu anlamda ters köşe yaptı. homeland'in ilk üç sezonu gibiydi. halen de öyle. ben bu hesaptan sabah akşam ağbal öncesi ekonomi politikalarını yererken, ağbal ile birlikte güven ortamının bir şekilde oluşturulabildiğini, bunun da doları aşağı çektiğini ve çekmeye devam edeceğini de söylemiştim. tabii bunu "oh yeah ben söyledim" babında söylemiyorum, piyasayı takip eden herkes böyle söylüyordu. zaten bu nedenle de dolarını bozan 8'lerden tl'ye geçti.

5* tabii süreç bir anda gerçekleşmedi. kasım ayında herkes "dolarda 7.50 abi" diyordu. ben daha da ileri gidip 7.50'nin de aşağısını görür demiştim. ancak gelinen aşamada her geçen gün doğru adımlar gelmeye devam edince de, iş "6'yı görecek abi kur"a geldi benim düşüncemde. bunu yaklaşık 1,5 aydır falan bekliyordum. 5 şubat'ta yazdığım yazımda da daha da ileri gidip bir ihtimal 6.50'lerin bile görülebileceğini yazdım. hsbc raporu da bu yöndeydi sanırsam. bekleyip göreceğiz:


6* altına gelince... dünyada bu kadar basılan paranın başta altın yerine bitcoin'de balon oluşturması dijitalleşmenin bir cilvesi oldu. altın hareketini geçen sene abd başkanlık seçimleri sürecinde yaptı. bir istatistiğe göre her başkanlık yılında altın dolara karşı %8 değer kazanıyor olduğundan, bu yılki hareketini ben çok yadırgamadım. ama sonrasında da biraz geri çekilmesi ons bazında normal bir hareket. şunun şurasında 2-3 sene öncesinde onsun 1.100 dolarlarda olduğu bir kıymetli madenden bahsediyoruz. tabi geçen sene hem damat ekonomisi, hem de trump ve başkanlık seçimleri derken, altın acayip prim yapmıştı. hem dolardan, hem onstan değer kazanmıştı yani. şu aşamada ise bu riskler kalktı, küresel likidite dedikleri, yani eşşek gibi para basılması hadisesi vücut buldu. onsun 2008-2011 arası hareketine bakarsanız, ne olduğunu görürsünüz.

7* peki şimdi ne olacak? basılan bu paralar sadece altına değil, gıda başta olmak üzere her türlü kıymetli madene ve emtiaya giderek fiyatları yükseltecek. bir ara kapalıçarşı'da gümüş bulunamıyordu. platin desen son bir yılda koya koya gidiyor mübarek. çok basit bir arz talep kuralı. benzeri altın için de geçerli ancak piyasası çok derin, öyle dogecoin gibi iki tane elon musk tivitiyle zıplatılacak bir şey değil altın. o yüzden uzun vadede en mantıklı yatırım şu aşamada bana altın ve benzeri kıymetli madenler olarak geliyor. tabii dolar/tl kurunu da her zaman takip edip gramda ona göre de pozisyon almayı ihmal etmemeli. çok sevdiğim ege cansen üstadın bu konuda bir sözü var: "kâr ile zarar kardeştir". yani kâr etme için yola çıkan biri, tam tersine en kallavi zararlardan biriyle karşılaşabilir. bu, göze alınmalı. her ikisi de çok doğal bir senaryodur. ayrıca bu riskleri minimize veya elimine etmek için piyasayla kavga etmeme ve makro dengeleri iyi analiz etme de gerekir.

8* işin ekonomi yönetimi güvensizliğine falan hiç girmiyorum. onları hep konuşuyoruz zaten. yoksa yaratılan bu yalancı bahar ne işsizliğe, ne hayat pahalılığına, ne de bireysel refah artışına katkı sağlayacak. ama bir dalga varsa da sörf yapmasını bilmek gerekir.

saygılar.