Sektör Çalışanları Anlatıyor: Birkaç Ayda İş Bulabilecek Kıvamda Bir Yazılımcı Olunabilir mi?
4 ayda yazılımcı olmak? durumu nötr bir tavırla ifade etmek isterim
4 ayda elbette bir şey öğrenirsiniz ancak yazılımda para kazandıran şey, olabildiğince iş yapmaktır. bu da tecrübedir. ama tecrübe dediğim şey geçirilen yıllar değildir. 5 senedir yazılımcı olup bön bön bakanı da gördüm 3 senedir yazılımcı olup olayın içinden (yılına oranla) geçeni de gördüm.
zeki ve algoritmik bir kafaya sahipseniz 4 ayda bir şeyler öğreneceksiniz. ama bu arkadaşlar dunning-krüger etkisinde olduklarını anlamaz. hatta bu arkadaşların ağzından şu cümleyi çok duyarsınız "kodu anlıyor musun deseler anlarım ama yaz deseler yazamam / bir kısmını yazarım". sen bu cümleyi kuruyorsan sakin ol ve elindeki klavyeyi bırak çünkü o ilk sahte tepenin uç noktasındasın.
grafikte "aptal dağı" yazılmasını görüp gücenmeyin. o size gelen özgüven coşkusunun verdiği sahte tecrübeyi gösterir. işte o nokta özsevginizin acı bir yıkıma uğrayacağı andır. sizi projeye aldıklarında göt gibi kalacağınız, çevrenizdeki en az iki yazılımcının zamanla bezeceği, tabiri caizse "sik gibi kalacağınız" o meşhur anın hemen öncesidir. ama asla guru ve "işin emanet edileceği" an değildir. eğer bu çaresizlik vadisinde özsevginizi toparlar ve azimle çalışırsanız zamanla tırmanırsınız.
10 seneden fazladır ben bu işteyim. küstah ve ukala insanlar hariç çıkıp da "bu iş budur ve beni dinleyeceksin" demem. adım erron soyadım black diyecek kadar konuyu bilsem de demem. "bildiğim kadarıyla..." derim. 4 aylık arkadaşlar, siz de böyle olun derim. ben her gün yeni bir şeyle karşılaşıyorsam, emin olun sizin daha göreceğiniz çok şey vardır.
bu konuda bazı ufak detaylar var...
20 senedir bilişim sektöründe olan, belki yüzlerce yazılımcı ile çalışmış hatta iddiasına girerim bir yazılımcıyla 5 dk konuşarak tüm seceresini çıkaracak kadar tecrübesi olan birisi olarak olayı biraz farklı şekilde yorumlayayım.
bundan 20 sene önce sadece html dilini bilen -ki bu en temel yazılım dillerinden birisidir- kişiler bugünün yapay zeka algoritmasıyla uğraşanlar kadar değerliydi.
çünkü o zamanlarda html'i öğrenmek bile çok zordu. kaynak azdı, bilgiye erişim kısıtlıydı...
peki geçen süreçte ne değişti de bu işler ele ayağa düştü?
open source, yani açık kaynak kültürü gelişti.
insanlar yazdığı kodları harmanlayıp, bir güzel paketleyip herkesin kullanımına açtı. örneğin bir web sitesi mi istiyorsun? 20 yıl öncesine kıyasla bunu yapabilmek için artık bir kod yazman bile gerekmiyor. internette yazılmış ve insanların kullanımına sunulmuş yüzlerce open source proje bulman mümkün.
google gelişti.
yazılım mı öğrenmek istiyorsun. tek yapman gereken google'ye "x kodlama dersi" yazman yeterli oluyor. milyonlarca içeriğe anında ulaşabiliyorsun.
youtube icat edildi
aradığın bilgiye ulaşım artık hiç olmadığı kadar hızlı oluyor. hızı bir kenara koyun artık ders alıyor gibi birileri çıkıp size yazılımı anlatıyor. ulan 20 sene önce insanlar bu bilgilerin yüzde biri için servet döküyordu...
kurumsal firmalar fabrikasyon işler için kendi paketlerini yazdılar.
işin içinde ticaret var. maaşlı çalışan milyonlarca insanlar var. büyük firmalar ne yaptı. daha az insanla daha çok iş yapabilmek için kendi kütüphanelerini yazdılar. react gibi go lang gibi, nodejs gibi. 20 sene önce bir yazılımcının aylarca uğraşıp yapacağı işi, birkaç saate kadar düşürdüler...
sonuç olarak yazılım dilinin yazması, okuması ve öğrenmesi inanılmaz şekilde kolaylaştı ve süreç müthiş şekilde hızlandı...
daha kolay anlaşılabilir olduğu için yazılım öğrenen insanların yaş ortalamasını da haliyle düşürdü. artık ergenliğe gelmemiş çocukların bile oturup bir şeyler yazabildiğini hepimiz biliyoruz ki bu çok da güzel bir şey.
fakat bunun getirdiği bir dezavantaj var. şöyle düşünün;
mahalle bakkalları neden artık eskisi kadar çok kazanamıyor?
çünkü artık zincir marketler var.
peki zincir marketler artık neden çok kazanamıyor?
çünkü artık online market satışları var.
olay teknolojiye ayak uydurmakla ilgili. dönemine ayak uyduranlar başarılı olurken, bunu görmezden gelenler ise zamanla yok olmaya mahkum oluyor.
doğada uzun vadede nasıl en güçlüler hayatta kalabiliyorsa, aynı çarklar yazılım sektörü içinde de geçerlidir.
şimdi "konuyla ne alakası var?" demeyin, yazılıma ulaşım bu kadar kolaylaştığı için yazılımın ticari değeri de hızla düşmektedir. örneğin eskiden 50 bin liraya yazılan bir web sitesi bugün 1000 liraya yapılabiliyor. çünkü artık bunu yapabilecek çok fazla insan var.
evet artık yazılım öğrenmek 4 ayda mümkün. hatta sıkı bir şekilde 4 ay boyunca çalışırsanız iş bulabilecek kadar kendinizi geliştirmeniz de mümkün. ama "ehhe artık yazılım biliyorum yıllık 150 bin dolar kazanırım" hayalleriniz için biraz daha düşünmeniz gerekiyor. dananın kuyruğu da zaten burada kopuyor.
4 ayda öğrenebildiğiniz yazılım yukarıdaki verdiğim mahalle bakkalı kıvamında olacaktır. çünkü artık öyle yazılım teknolojileri var ki, 20 senedir bu işin içinde olan beni bile bunları görünce koca bir oha çekiyorum.
dünya genelinde yazılım işi gerçekten çok ilerlemiş durumda. bizim değil 4 ay, 40 yıl uğraşsan bile anlayamayacağın teknolojiler ile uğraşıyorlar.
bugün 4 ayda öğrenebildiğin yazılımı belki bundan 10 sene sonra 4 günde öğrenebileceksiniz. ya da 4 ayda yapabildiğiniz bir projeyi ileride 4 saatte yapabileceksiniz.
yani evet 4 ayda yazılım öğrenmek mümkün ama bu herkesin öğrenebileceği bir konumda olduğu için diğerlerinden hiçbir farkınız olmayacaktır. kendinizi sürekli geliştirmediğiniz sürece kısa sürede öğrendiklerinizin hiçbir işe yaramayacağını kendiniz de tecrübe edebilirsiniz.
şuanda yazılım teknolojileri bizim öğrenme hızımızdan çok daha hızlı ilerliyor.
yani evet 4 ayda bir yazılım öğrenmeniz pek de mümkün. ama öğrendiğiniz şey koca bir kumsalda tek bir kum tanesi gibi olacaktır.
yazılımcı, kod yazan kişi demek değildir ki
4 ayı geç, 4 yılda bile yazılımcı olunmaz.
yazılımcı ihtiyaç analizi yapan algoritma kuran, işin semantiği ayarlayan, farklı kalıplar tasarlan, işe uygun programlama dilini seçen ve daha fazlası ayrıntılarla uğraşan kişidir.
solıd, dry, soc nedir bilmeyen test yazamayan ama yazılımcıyım diye geçinen çok insan var piyasada.
yazılım geliştirme yaşam döngüsü şöyledir:
1. ihtiyaç analizi.
2. planlama aşaması
3. ürün tasarım aşaması
4. kodlama aşaması
5. test aşaması
6. doğrulama aşaması
7. dağıtım aşaması
8. bakım aşaması
bunlardan sadece 4. aşamayı yapan yazılımcı değildir, operatördür.
yoksa terminali açıp, bir framework'ü kurup, içine 2 satır rutinleşmiş kodları chat-gpt desteği ile girip basit crud yazana yazılımcı diyorsanız o başka tabii... onlar da ancak asgari ücretin 1 tık üstüne haftanın 6 günü çalışacak iş ararlar da bulamazlar.
biri inşaat mühendisidir, diğeri bildiğin sarı kola ile çalışan kürek işçisi. fark budur.
Son bir not
ya yazılımcılıkta tabii ki iyi para var. hiç itirazım yok. hayatımı da kurtardı. ama ne zaman? 3 senedir. ben ne zamandan beri yazılımcılık yapıyorum? 2011. hadi öğrenme periyodumu siktir edelim, aradaki 6 aylık askerliği saymazsak 2014 yılından beri yapıyorum.
sektörde kimse junior aramıyor. junior yazılımcıların hiçbir kıymeti yok. özellikle günümüzde hiç yok. junior yazılımcı olmak size hayatta kalacak kadar para kazandırabilir belki. ama o parayı almak için de hayvan gibi rekabet var. rekabetin diğer büyük trajedisi de, 10 juniorun 7 tanesi hiçbir zaman mid bile olamıyor. bir noktada başka alanlara yöneliyorlar. kaldı ki, 4 ayda yazılım öğrenen adam henüz junior statüsünde bile değildir.
bu meslek günümüzde "maliyetli" bir meslek. yarattığı maliyet de; sizin en az 2-3 yıl doğru düzgün bir para kazanamamanızı, işin sonunda motivasyonunuzu yitirip hiçbir şey elde edememenize sebep olmasıdır.
hem sürekli olarak sizin önünüzdeki yazılımcılara yetişmeye çalışacaksınız, hem işinize odaklanacaksınız, hem işiniz harici projeler yapıp kendinizi geliştireceksiniz, hem de güncel teknolojilerle ilgili bilgi sahibi olacaksınız. üstüne ingilizceniz yoksa, ingilizce öğrenmek zorundasınız. (özellikle artık, bu bir opsiyon bile değil. merdiven altı yerlerde çalışmıyorsanız şirketinizde mutlaka yabancı yazılımcılar olacak. bu da tüm toplantılarınızın, ticket'larınızın, yazdığınız kodların açıklamalarının ingilizce olması demek.)
çalışmanız gereken çok konu, sizinle rekabet halinde ve daha çok şey bilen bir ton insan ve 'mid' olmadan önce şirketinize kazanç sağlayamadığınız için ciddi iş bulma sıkıntılarınız var.
başarılar.