Sarhoş Biri Bıçakladı Diye ABD'de Alkolü Yasaklayan Adam: Wayne Wheeler
wayne wheeler, 10 kasım 1869'da ailesinin çiftliğinde büyüdüğü ohio kırsalında doğdu. bir gece ailesinin kiraladığı çiftlik işçilerinden biri sarhoş oldu ve işverenleri (aile) ile kavgaya tutuştu. arbede arasında wayne, bir dirgen ile bacağından yaralandı. wayne bu olay için alkolü suçladı.
wheeler, oberlin college'de okuduğu süre boyunca düzenli olarak yerel cemaat kilisesine katıldı ve 1893 yılında bir gün rahip howard hyde russell'ın bir konferansını dinledi. avukat, din adamı ve motivasyonel konuşmacı olan russell, aynı zamanda anti-saloon league'in kurucusuydu. wheeler konferanstan o kadar etkilenmişti ki anti-saloon league'in ilk tam zamanlı çalışanlarından biri olmak için hemen başvuru yapmıştı.
1903 yılına gelindiğinde başkan vekili oldu ve ertesi yıl başkan seçildi. anti-saloon league, wheeler yönetimindeyken abd tarihindeki en etkili siyasi lobi gruplarından biri haline geldi ve alkol tüketimi konusunda sert bir duruş sergiledi. wheeler, washington'daki yasa yapıcılara baskı kurmak için kadınlara oy hakkını savunan birkaç örgüt ile titiz bir işbirliği yaptı ve onları da tarafına çekti.
yıllar süren çalışmalardan sonra wheeler, 16 ocak 1919'da abd anayasasının 18. değişikliğinin onaylanması ile mutlu oldu. değişiklik tüm alkollü içkilerin üretimini, satışını ve nakliyesini yasaklıyordu. ancak wheeler'ın işi henüz bitmemişti. 18. değişikliğin uygulaması için yetkililere imkan veren volstead yasası'nın hazırlanmasında da etkili oldu. ayrıca yasak bürosu üzerindeki nüfuzunu genişletti ve yasağı ihlal eden insanları tutuklamaktan sorumlu memur ve acenteleri işe alma yetkisi aldı.
1926 yılına gelindiğinde, 18. değişikliğin uygulanması zorlaşmıştı. wheeler ve kongre halktan gelen ve gittikçe artan tepkilerle karşı karşıya kaldı. umutsuz bir son hamle olarak yasak bürosu, kaçak içki üreticilerinin kullandığı endüstriyel alkolün içerisine zehir katmaya başladı.
yasak bürosu'nun zehir kattığı alkol yüzünden zehirlenen 10.000 ila 50.000 kişi hayatını kaybetti ancak wheeler bu çarpıcı ölüm sayılarından etkilenmemiş gibi gözüküyordu. kurbanların bilerek yasa dışı alkol içerek intihar ettiğini savunuyordu. amerikan halkı, wheeler'ın duygusuz tutumu karşısında şok oldu ve anti-saloon league halk nazarında itibarını ve desteği kaybetti. sonunda wheeler'ın washington'daki etki gücü azaldı ve alkol yasağının 21. değişiklik ile kaldırılması sürecine girildi.
wayne wheeler ismi, politik baskıyı tek bir konuya odaklamak için medya ve halk baskısı kullanmak anlamına gelen "wheelerizm" kavramı ile halen modern lobicilikte yaşamaktadır.
kaynak: historydaily