Samanyolu ve Komşu Galaksi Andromeda'nın Önünde Sonunda Çarpışacak Olması
tahmin edilen odur ki üç küsür milyar yıl kadar sonra samanyolu ile andromeda gökadaları çarpışacaklar
galaksiler birbirlerine yaklaşırlarken kütleçekim kuvvetleri iki gökadayı da dağıtacak önce; sarmal kolları dışarı doğru açılacak, merkezden uzak yıldız kümeleri uzaya saçılacak, uydu gökadalar parçalanacaklar. bir milyar yıl kadar sürecek olan bu çarpışmadan sonra bu iki iri gökada birleşip bir süpergökada oluşturacaklar.
halen daha aralarındaki 2.2 milyon ışık yıllık mesafeyi kapatmakta olan bu iki gökada birbirlerine yaklaşınca neler olacak, çarpışma nasıl sonuçlanacak oldukça merak uyandıran bir konudur. bir çok üniversitede süperbilgisayarlar bahsi geçen çarpışmanın modellenmesi işi ile uğraşmaktalar. ilk başlarda 200,000 kadar parçacık için yapılan bu modellemeler şimdilerde bilgisayar teknolojisinin gelişmesiyle 100 milyondan fazla parçacığın hızları ve birbirleri üzerindeki kütleçekim etkilerini hesaplama aşamasına kadar vardı. uktedan arkadaşın isteği üzerine bu simulasyonlardan benim bildiğim en ayrıntılarının erişim adreslerini de vermek isterim:
http://www.npaci.edu/online/v4.9/galaxies2.html
http://www.cita.utoronto.ca/~dubinski/nbody/
evrenin genişlemesi yüzünden galaksilerin birbirinden uzaklaşıyor olduğu doğru. fakat, bir de ayrıca galaksi grupları var, andromeda ile biz yerel grubun en büyük iki galaksisiyiz (aynı kümede olduğumuzdan yakınız da), o yüzden kütleçekim bu çarpışmaya (ya da iç içe geçmeye) izin verecek seviyede. yani o yüzden çok fazla şaşırılacak bir durum yoktur.
ortalık karışacak, düzen bozulacak, düzgün spiral galaksiler şuradaki gibi şekillere girecek...
kelime anlamıyla "çarpışma" olmayacak çarpışmadır
galaksiler aslında birleşecekleri zaman "kavuşur", yani yıldızlar ve gezegenler kütürttt diye birbirlerine girmezler. en yoğun girişimin olacağı merkezde zaten gezegenli yıldızlar olma ihtimali neredeyse imkansız olduğundan en kötü ihtimalle yıldızlar kaynaşabilir.
biizm gibi uzak kollarda ise dolmuşta boş koltuklara yerleşircesine mega galaksinin merkezkaç kuvveti ile açılan kollar arasına dağılması şeklinde olacaktır, bizim gibi 4000*pi ışık yılı alanda toplasan 100 yıldız olmayan bölgelerde bu geçiş yumuşak olacaktır.
ancak, galaksinin serserileri olan karadelikler, nötron yıldızları, atarcalar gelirse, dünyayı harcayacaklar matmazel
hakkında; katı maddeler (yıldızlar, gezegenler vs) arasındaki boşluk çok büyük olduğundan ötürü aslında çarpışmadan ziyade birbirinin çekim alanına girip, ortalarında bulunan supermassive blackhole'lerin birbiri etrafında dans etmesi ve en sonunda birleşme halidir de denilebilecek olan olaydır.
NASA'nın çektiği, Andromeda Galaksisinin 1.5 milyar piksellik fotoğrafını inceleyen bir video
çarpışma değil birleşmedir. galaksideki cisimler arası uzaklık cisimlerin kendi boyutundan çok büyük olduğundan birbiriyle çarpışma ihtimalleri çok az olacaktır.
örnek verelim. bize en yakın gök cismi ay'a olan uzaklığımız yaklaşık 380000 km, dünyanın çapı yaklaşık 13 bin km. yani dünya ile ay arasına 30 tane dünya sığabiliyor.
örnek 2: dünya ile güneşin arasındaki mesafe 150 milyon km, güneşin çapı 1,4 milyon km. yani dünya ile güneş arasına 100 güneş, yaklaşık 12bin tane de dünya sığıyor.
peki galaksilerin çekimi, diğer galaksiyi etkileyecek mi? tabii ki.
Çarpışmanın NASA Tarafından Yapılan Bir Simülasyonu
çarpışmayı simule eden görüntülerde kolyeden ayrılan inci taneleri gibi saçılan şeylerin en az güneş sistemi gibi sistemler ve/veya onlarında bağlı bulunduğu sistemler olduğunu düşündüğümde insanın içini burkan olay.
bugüne hep birlikte gelmişsin, ne badireler neler atlatmışsın, en ufak çekim kuvvetler ayrılığında bulunduğun oba'dan şey galaksiden kopuveriyorsun, hani sadakat? hani kader ortaklığı? sıkı sıkıya bağlanayım galaksimin yanında olayım, öteki galaksinin kuvvetlerine başkaldırayım yok, varsa yoksa kopayım gideyim, yeni ufuklar heyecanlar...
tam dünya düzenine uygun, bence gerçekçi videolar.
insanın bu varsayılan çiğ süt emmişliği evrenden geliyor demek ki.
Sözlük yazarı "immanuel tolstoyevski" olaya eleştirel bir bakış açısı getirmiş
bu çarpışmanın simülasyonu yok. "simülasyon" başlığıyla paylaşılan videolar daha ziyade yaratıcı sanat eserleri olarak değerlendirilmeli.
zira samanyolu galaksisindeki toplam yıldız sayısını dahi bilmiyoruz. yani o kadar bilmiyoruz ki tahminler 100 ile 400 milyar arası. senin boyun ne sorusuna "valla son teknoloji mezuralarla ölçtürdüm, röntgenler çektirdim, yüzlerce bilimadamına sordum, 2 ila 8 metre araşıymış" demek gibi.
andromeda da tahmini 1 trilyon yıldız içeriyor.
bunların her birini bilsek de bu kadar karmaşık bir etkileşimi simüle edecek teknolojimiz yok. her bir yıldızın yerçekim alanı binlerce yıldızı etkileyecektir, buradan çıkacak non-lineer denklemi en güçlü süperbilgisayarlar çözene kadar zaten çarpışma olmuş bitmiş olacak. insan beynindeki tüm nöronların simülasyonu bile daha az karmaşık bir proje.
neyse, bir de çarpışmanın bu kadar uzun sürmesinin nedeni, yıldızların kafa kafaya girmemeleri. yüzmilyarlarca yıldız olmasına rağmen aralarındaki mesafe o kadar büyük ki, birbirlerini ıskalayacaklar. bazılarının momentumları diğerlerinin yerçekimi alanları tarafından yavaşlatılıp, yoyo gibi tersine dönecek ve milyonlarca yıl süren spiral "danslara" neden olacak.
bence insanın soyundan ilerleyen "şeyler" bırak milyarlarca yılı, birkaç yüzyıl içinde uzay zamanı tamamen anlamış, birkaç onbin yıl içinde de onu istedikleri gibi manipüle edecek seviyedeki enerjileri kontrol edecek hale gelmiş olurlar ve bu çarpışma hiç yaşanmayabilir. 1 milyon yıl sonraki halimizle (ya da ürettiğimiz bilinçlerin haliyle) şu anki halimiz arasındaki fark, bizle protozoalar arasındaki farktan katbekat fazla olacaktır.