Sahte Kehribar Tespihler ve Gerçeğini Ayırt Etme Rehberi
bilinenin aksine, toz veya sıkma vs. isimlerde türevi yoktur kehribar tespihin.
usta tarafından kesilen damla kehribar kayasından arta kalan / kesim esnasında ortaya çıkan talaş çöpe gitmekte, başka tespih yapımında kullanılamamaktadır.
piyasa tespihçileri ise naylondan, plastikten yapılma tespihlerini yüksek fiyata satamadıkları için toz kehribar, sıkma kehribar, ateş kehribarı, osmanlı kehribarı, katalin, bakalit, galalit, osmanlı kehribarı, bağa, miskevi bağa vs gibi isimlerle isimlendirerek satmaya çalışmaktadır.
katalin ve bakalit (piyasada osmanlı sıkma olarak tabir edilir gene) içeriği esasında doğal olmayan kimyasallardan oluşmasına rağmen eski olmaları nedeniyle tercih edilen ve fiyatı da bu sebepten yüksek olan ürünlerdir.
geri kalan tüm malzemeler, nasıl isimlendiriliyor olsalar da bu bahsedilen malzemelerin benzetmesi olmaktan öteye gidemezler.
o yüzden, malzemenin ismine değil de ne olduğuna odaklanmak daha mantıklıdır.
bir örnek vermek gerekirse, piyasada osmanlı sıkma kehribarı / osmanlı kehribarı / faturan / old faturan şeklinde adlandırılarak satılan ve özü bakalit olan malzemenin içeriği plastik olmakta ve bu malzemenin ilk üretim tarihi 1907 senesi olarak gözükmekte.
yani osmanlı'nın son 16 senesine ancak denk gelmektedir malzemenin ortaya çıkışı ama ismi "osmanlı" dır.
tabii bu durum bakalit tespihleri değersizleştirmemekte, aksine eski olmalarından dolayı kıymetleri meşhurdur.
önemli olan isime aldanmadan malzemeyi bilebilmekte ve eskisini bulabilmektedir.
yoksa katalin veya adını ne koyarsanız koyun, üç aşağı beş yukarı aynı plastik türevi malzemelerdir.
damla kehribar ise eski, kadim ağaçların reçinelerinin fosilleşmiş hali olmasından ötürü organiktir ve gene kıymeti eski olmasından gelmektedir.
küçük veya büyük parça kayalar halinde doğada bulunur.
küçüklerinin toplanıp bir takım işlemlerden geçirilerek preslenmesiyle "pres kehribar" denilebilecek bir malzeme elde edilir ama bu malzeme piyasada sıkma kehribar diye satılan malzeme değildir.
maalesef bu preslenerek elde edilen damla kehribar piyasada orjinal denilerek, bilmeyen vatandaşlarımıza satılır.
bu pres malzemelerin yurt dışı kaynaklarda satış fiyatı, işlem görmemiş doğal kaya damla kehribar parçalarının dörtte biri kadardır.
bu fiyat farkı gözetilerek alınırsa tabii ki işlem görse bile damla kehribardır kendisi ama maalesef piyasada / esnaf elinde ucuz olan bu malzeme, işlem görmemiş orijinal doğal parça fiyatlarına satılmakta veya satılmaya çalışılmaktadır.
o yüzdendir ki, damla kehribar tespih almak düşünülüyorsa eğer bir bilene danışmaktan da öte iyice araştırmadan almamak lazım.
alınacaksa da tanınmış / bilinmiş ustaların ellerinden çıkmış tespihler tercih edilmelidir bir nevi güvence olarak.
almayı düşünerek burayı okuyan ve tecrübesi az olan tespih sever dostlarıma da usta işi olmayan tespihlere çok para vermemeleri konusunda ufak bir uyarı yaparak bitireyim. (tabii doğal damla kehribarın da eskileri vardır ve çok kıymetlidirler, o tür tespihleri/kayaları denklem dışı bırakarak yani uygun fiyatlı damla kehribar tespih arayışında olanlar için yapıyorum bu yorumu)
ustaları takip ederseniz elbet uygun yollu, bütçeye uygun ve almaya değer güzel parçalar düşecektir.