Sağlıktan Güzelliğe Onlarca Faydası Bulunan Kolajen Nedir?
kolajen nedir?
kolajen, bir proteindir. yalnızca insan ve hayvanlarda bulunur. vücudumuzda en çok bulunan protein tipidir aynı zamanda.
ne işe yarar?
vücudumuzu tutkal gibi bir arada tutar, cildimize yapı ve esneklik kazandırır. kemikler ve eklemlerdeki organik dokunun çoğunluğunu oluşturur. vücutta aklınıza gelmeyecek onlarca dokuda bulunur.
kolajen takviyesi kullanınca ne faydasını göreceğim?
saymakla bitmez inan. kolajen bulunan tüm doku ve organlarınıza iyi gelecek. ama en merak edilenleri söyleyeyim.
1. güzellik faydaları
cilt kırışıklıklarınız azalacak, cildinizin esnekliği ve nemi artacak. egzamaya karşı da etkilidir. saç dökülmesi azalıp saçlar güçlenecek, tırnaklarınız ise daha güçlü ve canlı olacak, daha hızlı uzayacak.
2. sağlık faydaları
eklem ağrılarınızda belirgin azalma olacak, kıkırdak ve kemik dokunuz güçlenecek.
sporcuysanız kas ve performans gelişiminizi pozitif yönde etkileyecek. daha enerjik hissedeceksiniz.
bcaa ve arjinin içeriği özellikle yüksek. hidrolize bir protein olduğu için kana hızlı karışacak kas iyileşmelerini antrenman sonrası hızlandıracak. bağ dokularınızı güçlendirerek sakatlık riskinizi azaltacak. tendon, menüsküs sakatlıkları için de birebir. yara iyileşmesini de hızlıca sağlar.
geçirgen bağırsak sendromuna da iyi geliyor çünkü bağırsaklarımız da yüksek oranda kolajenden oluşuyor.
ne kadar sürede etki eder?
bu kişiden kişiye göre değişir ama 1 ay sonunda ilk etkiler görülür, 3 ay aralıksız kullanım sonucunda zirveye ulaşır. bu söylediğim cilt, saç ve tırnak için.
eklem, tendon, bağ doku ve kemik rahatsızlığı yaşayanlar kıkırdak dokuyu vs. güçlendirmek eklemleri iyileştirmek için 6-8 ay kullanabilir, bu bölgelerin metabolizması ağır işliyor, etkisi daha geç oluyor.
kolajen takviyeleri nasıl üretilir?
kolajen takviyeleri haliyle hayvansal kaynaklardan üretilir. sığır derisi, balık derisi ve kılçıkları, tavuk kemiği başlıca kaynaklardır. hayvanların kolajen yönünden zengin bu dokuları fabrikalarda toplanır, çeşitli yıkama temizleme işleminden sonra büyük kazanlarda yüksek sıcaklıklarda su ile parçalanır(hidroliz). ileri aşamada enzim ile daha da küçük amino asit zincirlerine ayrıştırılarak kurutulur, kolajen peptidler elde edilir. bunlara hidrolize kolajen, kolajen hidrolizat da denir, esasen protein tozudur aslında.
besinlerden kolajen alamaz mıyım?
alabilirsin ama çok zor. kolajenin faydalı olabilmesi için düzenli kullanım gerekiyor. kolajen yönünden zengin besinler neler? kelle paça çorbası, tavuk ve balıkların kılçık, deri ve kıkırdakları, ilikli kemik suyu vs. bunları düzenli bir şekilde tüketirim derseniz buyrun. yeterli miktarda kolajen alımı için bolca tüketmeniz lazım, bu da kalori ve kolesterol olarak sizi zorlar, kilo aldırır. tercih sizin.
kolajen takviyesi neden gerekli, vücut kolajeni kendi üretmiyor mu?
kolajeni vücudumuz kendi içinde sentezler, doğru. mamafih özellikle 30 yaşından sonra vücutta kolajen üretimi azalır. sonuç olarak azalan kolajen nedeniyle cildimizde kırışıklıklar, nem kaybı, eklem ve kemiklerimizde ağrı ve şikayetler meydana gelmeye başlar.
peki ne yapmak gerekir? bu süreç durdurulabilir mi?
bu süreç yaşlanma olarak tanımlanır ve maalesef durdurulamaz. ama yavaşlatılıp etkileri minimize edilebilir.
kolajen takviyesi nasıl çalışır, gerçekten azalan kolajen yerine geçer mi?
burası biraz karışık. teorik olarak cevap hayır, pratikte ise evet. nasıl mı?
temel biyoloji bilgisi malum, yediğimiz besinler en küçük yapı taşlarına ayrılır daha sonra vücudumuzda ihtiyaca göre kullanılırılar.
bu kural tabii ki kolajen için de geçerli. kolajeni vücudunuza beslenme yoluyla aldığınız vakit amino asitlerine parçalanıp, sindirim sisteminden geçerek kana karışır. kolajen artık serbest amino asitler veya kısa peptitler halindedir.
peki bu kolajen parçacıklarından vücudumuz neden kolajen üretiyor da başka yerde kullanmıyor?
burası net değil ama bilim adamlarının en yaygın teorisi: kolajen tükettiğimiz zaman vücudumuzda kolajen üretiminden sorumlu hücreler uyarılıyor, daha fazla kolajen üretmesi sağlanıyor.
peki nasıl?
bilim adamlarına göre kolajen peptidler kana karışınca beyne yanıltıcı sinyal gönderiyor: "vücudun kendi kolajeni yıkıma uğradı" şeklinde. bu mesajı alan vücudumuz daha fazla kolajen üretiyor.(isteyene bilimsel araştırma linklerini gönderebilirim)
bir diğer yaygın kanaat ise kolajen yapımından sorumlu hücreler kolajen üretimi için hazır kolajen peptidleri görünce kolajen üretmeye daha meyilli oluyorlar. burayı biraz açmak istiyorum. tamam, vücut kolajen sentezini farklı amino asitlerden de gerçekleştirebiliyor. ama bu zaman ve enerji alan bir operasyon. farklı amino asitleri alacak, dönüştürecek, sentezleyecek uzun ve meşakkatli iş. siz kolajen için yapı taşlarını hazır olarak vücuda verdiğiniz zaman vücudunuz adeta size teşekkür ediyor. yormuyorsunuz onu, farklı amino asitleri dönüştürmek için uğraşmıyor ve haliyle daha rahat bir şekilde hazır kolajen parçacıklarından yeni kolajen sentezini gerçekleşiyor.
bilimsel olarak nasıl gerçekleştiği kesin olarak açıklanamasa da tek bir gerçek var: kolajen takviyesi gerçekten işe yarıyor. zaten yüz yıllardır atalarımız tüm dünyada kolajen yönünden zengin besinleri boşuna tüketmemişler. kelle paça, kemik suyu benzeri yiyecekler sadece bizim değil tüm dünyanın mutfağında sağlık faydaları nedeniyle tüketile gelmiş.
birçok bilimsel araştırma var faydaları ile ilgili. bunları geçiyorum. kolajen takviyesi kullananların yorumlarına baktığınızda zaten şüpheye yer kalmayacak. ingilizcesi olanlar amazon.com'da en çok satan 3-4 kolajen takviyesini kullanan binlerce farklı kişinin yorumlarına bakabilir.şu 3 tanesinin yorumlarına bakın mesela.1 2 3
hap, toz, sıvı kolajenin farkı nedir?
hepsi aynı kolajen. en başta belirttiğim gibi kolajen bir protein tozudur. sıvı ürünlere de ekleyebilirler, kapsüle de ekleyebilirler, doğrudan toz olarak da satışı olan bir ürün. ben olsam en ekonomik ve sağlıklı olan formu seçerim. peki bu hangisi?
bu sorunun yanıtını vermek için önce temel kriterleri belirlememiz lazım. yani bir kolajen takviyesinde neler olmalı veya olmamalı, hangileri daha etkilidir bilmeliyiz.
peşinen söyleyeyim, krem ve maskelerdeki kolajen cildin derin katmanlarına ulaşmaz, ulaşsa da gerçi oradaki yapıyla bütünleşmez. o nedenle kolajen içeren krem, maske, diş macunu, şampuan vs. fantazisine girmeyin. ağız yoluyla alacağınız kolajen size fayda sağlar. o zaman başlayalım:
1. üründeki kolajen miktarı
ideal doz 10 gr( 10.000 mg) ben değil bilimsel araştırmalar söylüyor. onlarla uğraştırma bizi diyenler osman müftüoğlu'na kulak verebilir (her ne kadar kolajen tipleri konusunda yorumlarına katılmasam da)
2. hidrolize edilmiş formda olup olmadığı
bakın burası çok önemli :) kolajen hidrolize edilmemişse gönül rahatlığıyla çöpe atabilirsiniz. bağırsaklardan emilebilmesi için molekül ağırlığının düşük yani hidrolize edilmiş olması lazım.
3. menşei
türkiye’de henüz endüstriyel olarak üretimi bulunmuyor. çin menşeili kolajenden uzak durun, kalitesizdir. avrupa ya da daha iyisi güney amerika ( brezilya-arjantin-uruguay) menşeili olanları tercih edin, buradaki kolajen birinci kalite daha da önemlisi meralarda yetişen hormonsuz gdo’suz beslenen hayvanlardan üretiliyor.
4. içinde kolajen dışında hangi elementler var
eğer saf kolajen değilse aldığınız kolajen içinde vitaminler vs olabilir. burada tercih size ait, kolajen dışında sizi cezbeden elementler varsa paraya kıyıp bu ürünleri tercih edebilirsiniz. şuna dikkat edin: içinde koruyucu, şeker vs olmasın. uzun süre devamlı kullanacaksınız güzelleşecem diye sağlığınızdan olmayın.
5. toz, tablet, kapsül, sıvı hangisi?
gençler ve kendini genç hissedenler. hepsi aynı kolajen. yukarıdaki kriterleri karşıladıktan sonra hangi üründe daha çok kolajen varsa ve fiyatı ekonomikse o bir adım öndedir. burada şampiyon toz ürünler, özellikle saf kolajen. hap ve kapsüllerde çok düşük miktarlarda kolajen var, emilimleri de çok düşük sindirim esnasında kayba uğruyorlar. sıvı veya toz ürünlere yönelin. sıvılarda genelde koruyucu ve şeker olur dikkat edin.
6. tip 1,2,3 hangisi?
biyoloji bilgisi devreye giriyor burada. hiç fark etmez hepsi aynı derecede faydalıdır. osman müftüoğlu’na bu konuda katılmıyorum; yanlış bilgiler verilmiş kendisine. en son bir tv programında kemik yapısının tip 2 kolajenden oluştuğunu söyleyerek dumura uğratmıştı beni (%90 tip 1) o yüzden bunlara takılmayın. kolajen hammaddesini alıyorsunuz siz vücudunuza. yirmi küsür tane kolajen tipi var vücudumuz hepsini bu hammaddeden sentezliyor kafanıza takmayın, o işini bilir. tip2 kolajen alınca tip 2 kolajen sentezleyecek diye kural yok veya tam tersi, hangi bölgede ihtiyaç varsa orada kullanıyor.
balık mı, sığır mı, tavuk mu?
hepsi aynı faydayı sağlar. balık hem pahalıdır(çünkü toplanması vs zor) hem de tadı ve kokusu çok kötüdür, içilmez. tavukların beslenme şekilleri ve ne kadar sağlıklı olduğunu da kamuoyunun vicdanına bırakıyorum :) dipnot: tip2 kolajen tavuktan üretilir bu arada ve çok pahalıdır.