SİYASET 31 Mart 2022
39b OKUNMA     530 PAYLAŞIM

Rusya, Savaşta Azınlık Milletlerden Askerleri Neden ve Nasıl Kullanıyor?

Rusya'nın Ukrayna savaşında açıkladığı ölümlerin arasında Kazaklar gibi etnik kökeni azınlığa mensup isimlerin belirgin olduğunu görebilirsiniz. Peki neden? Neden Rusya'nın himaye ettiği azınlık bölgelerden gelen gençler orduya yazılıyor veya orduda kalmaya devam ediyor?
Rus ordusunda Kazak kökenli bir asker. / 2018

bildiğiniz üzere rus ordusunda azınlıkları öne sürmek adettendir

azınlıkları kolay harcanabilir olarak kabul etmekle kalmayıp sistemi bunun üzerine kurmuş, halkların kardeşliği temasıyla süsleyerek bugünlere gelmişlerdir.

bugün ise bu savaşı ceset görüntüleriyle dolu telegram kanallarından takip edenlerin fark edeceği üzere, ön cepheye mayın eşeği gibi salınarak ölen askerlerin büyük kısmı yine azınlık halkların gençleri oluşturmaktadır.

örneğin altınorda devletinin var olduğu ve başkentini kurduğu astrakhan eyaleti nüfusunun günümüzde büyük kısmını slavlar oluşturuyor. gelgelelim rusya'nın bu eyalet için açıkladığı resmi asker kaybı yedi kişi. bunun altısı kazak asıllı. sadece bir tanesi rus. kazaklar bu eyaletin nüfusunun sadece %14 gibi ufak bir kısmını teşkil ediyorlar.

peki neden bu gençler asker oluyorlar?

çünkü sistem öyle büyük bir eğitim ve fırsat eşitsizliği yaratıyor ki bu insanların başka seçeneği kalmıyor. böl, parçala ve yönet belki kulağınıza pek klişe geliyor olabilir lakin hala iş gören bir strateji. ruslar, sscb yıllarında ve sonrasında kendi elleriyle yarattıkları küçük özerklikleri dahi bugün kendi içlerinde bölmeye devam ediyorlar. bu yüzden bu halklar arasında birlik oluşamıyor ve en ufak yerel yönetimlere kadar ruslar yönetiyor. bu bölgelere bölünen kaynaklar inanılmaz kıt ve iyi eğitim alma şansları çok düşük. haliyle basit, cahil, fakir köylüler olarak yaşıyorlar.

güzel bir örnek olması açısından altay cumhuriyeti'ni ele alabiliriz

altay bölgesi zengin yeraltı kaynaklarıyla rusya federasyonu için çok stratejik öneme sahiptir. gel gelelim altay cumhuriyeti nüfusunun %85'i resmi fakirlik çizgisinin altında yaşamaktadır. cumhuriyet'teki ortalama hayat uzunluğu 44 yaşına kadar düşmüştür. özellikle kırsal kesim fakirlik çizgisi altında yaşamaktadır. altay türklerinin çoğunlukta kırsal kesimde yaşadığı hatırlanırsa, altayların bugün karşı karşıya kaldıkları problemler daha iyi anlaşılacaktır. kırsal kesimdeki altayların çoğu sadece kendi ürettikleriyle yaşamakta, çok yakın zamana kadar halk hiçbir maaş ve sosyal yardım almadan bugünlere gelmiştir.

burada yapılan toplum mühendisliğini iyi anlayabilmeniz için güzel bir örnek vereyim

rusya'nın nesli tükenmekte olan azınlıklara karşı sağladığı bir destek paketi var. yalnız bunun için belli bir komisyonun sizi incelemesi ve onaylaması gerekmektedir. nüfusunuz ne kadar az ve diliniz ne kadar farklıysa yardımı almanız o kadar kolaylaşır. bu yüzden her halk kendisine ait bir dil olduğunu iddia etmektedir. halbuki ekseriyeti türkçe konuşur bu insanlar. güney altaylıların dili kıpçak lehçesi, kuzey altaylıların dili ise oğuz lehçesidir. halk arasında bölünme yaratmak adına yapılmış kurnaz bir hamleden başka bir şey değildir bu sözüm ona destek sistemi.

Rusya'da doğum oranının (yani genç nüfusun) en yüksek olduğu bölgeler: Etnik cumhuriyetler veya etnik özerk bölgeler.

2000 yılların başlarında ise altay halkının parçalara bölünmesi resmen gerçekleşmiştir

daha önce az nüfuslu halk olarak tanınan teleutlara ek olarak kumandı, çelkan, tubalar ve telengit grupları az nüfuslu yerli halk olarak ilan edilmiştir. altayların etnik ayrışmasının altay cumhuriyeti'nin statüsü üzerinde olumsuz etki gösterip göstermemesi sorunu altayları düşündürtmektedir. özellikle rusya federasyonu bölgelerinin birleşmesini öngören kanunun çıkması cumhuriyetin lağvedilmesi için hukuki bir zemin hazırlamıştır. altay cumhuriyeti’ndeki ruslar arasında zaman zaman dile getirilen "cumhuriyete ne gerek var" görüşü altay aydınlarını tedirgin etmektedir.

bugün ise rusya'nın rusça konuşan halkların hepsini gerekirse himayemize alabiliriz temalı kanunu tekrar canlandırmasıyla bu ufak cumhuriyetler iyice risk altına girdiler. putin, ukrayna savaşındaki tehlikeleri görmeye başladı. federasyon içerisinde bir isyan başlarsa kanuni olarak kendisini haklı çıkarabilmek için gerekli önemleri alıyor. bu olayların neticesinde rusya geri çekilmezse dönüşeceği yapıyı tahmin etmek dahi istemiyorum. çünkü bunun bir arası yok. ya bütün kalarak yeni bir kuzey kore olacaklar ya da parçalanarak bölgeyi uzun süreli bir kaosa sürükleyecekler.

yukarıda bahsettiğim sebeplerden ötürü aşağılanan ve alt görülen azınlıklarda asker olmak bir çıkış kapısı olarak görülüyor. genç erkeklere yaşadıkları ufak bölgeden çıkma, toplum tarafından saygı görme ve köyde kazanabileceğinizden daha fazla para kazanma şansı veriyor. ordu içerisinde ayrımcılık gördüklerini de biliyoruz fakat konuyu daha fazla dallandırıp uzatmayayım. bu gençler, ordu tarafından dümdüz mayın eşeği muamelesi görüyorlar. savaşın göbeğine eski püskü mühimmat, yetersiz gıda ve sıfır motivasyonla gönderildikleri için büyük kısmı telef oluyor. savaş uzadıkça yem olmaya da devam edecekler.


rusya federasyonu'ndaki askerlik konusunu biraz açıklamak gerekiyor

sosyal medyada birkaç arkadaş askerlik zorunlu olduğu için gidiyorlar, sadece kariyer için değil demiş. bu doğru fakat zorunlu askerlik şartları bizimkinden biraz farklı işliyor. bir de neden hep azınlıkların öldüğü konusuyla ilgisi yok. eşit sayıda asker almalarına rağmen slavların daha az ölüyor olması tanrının mucizesi olmasa gerek.

yukarıda bahsettiğim bazı askerler zorunlu hizmet için gitmiş olabilecekleri gibi birçoğu sonrasında kalarak kariyerlerini bu yönde ilerletmeye çalışıyorlar. bir de diğer bağımsız eski sscb ülkelerinden gelen göçmenlerin rusya vatandaşlığı alabilmek için askere katılma durumları var. bunu da gözden kaçırmayalım. rusya vatandaşlığı için dahi can atan insanların geldikleri yerlerde yaşadıkları hayatı artık siz tahmin edin.

normalde 18-27 yaş aralığında askere alınmanız gerekiyor. öğrencilik süresini uzatarak zorunlu askerlikten kurtulabiliyorsunuz veya bölgenize göre farklı şartlar oluşabiliyor. örneğin ailede yalnız erkek çocuk olmanız, babanızın şehit veya gazi olması, çok çocuklu olmanız gibi farklı durumlara göre muaf sayılabiliyorsunuz. bu kurallar içinde bulunduğunuz özerkliğe, azınlığınızın sahip olduğu farklı haklara vb. göre değişiklik gösterebiliyor.

bir noktada, bu durum rusya'ya düşman ülkelerin avantajına

ortak hiçbir hedefi olmayan, dil dışında bağları olmayan insanları bir arada ve motive tutmak çok zor. ukrayna'da da bunu görüyoruz. kolayca teslim olan, kaçarken vurulan, kaçmasın diye ayağından zincirlenen rus askerleriyle dolu. gerekli motivasyon ve uygun şartlar sağlanmadığında personel ve teknik ekipman sayınızın bir hiç olduğunu kanlı canlı ispat ettiler.

eski sscb ülkeleri arasındaki anlaşmalardan ötürü birçok rus genci askerliğe alınma sürecinde vizesiz kalabilecekleri diğer ülkelerde gidip çalışabiliyorlar. ya da bir şekilde 28 yaşına kadar sorguya takılmadan atlatırlarsa askere alınmıyorlar. askere gönüllü giden birçok gencin ana sebebi devlet kadrosunda çalışmak. birçok devlet kurumu askerlik şartı koştuğu için okul sonrası gidip bizdekine benzer kısa dönemli askerlik yaparak devlet kurumlarında çalışmaya başlıyorlar.

bir de bu durumun tabii ki yozlaşma kısmı var. 300-500 doları ödeyen herkesin zart diye ehliyet alabildiği bir ülke rusya. çürük raporunu da belli bir meblağ karşılığı alan çok oluyor. kafa karışıklığı olmaması adına bilgi vermiş olayım dedim. yani yukarıda bahsettiğim azınlıkların askerliği meslek olarak tercih etme sebepleri olarak algılanırsa daha açıklayıcı olur sanırım.