Rusların Sıcak Denizlere İnme Politikasının Sebebi Nedir?
rusların inmek istediği deniz olarak karadeniz düşünülür bazen. ancak "sıcak denizlere inme politikası" ifadesindeki "sıcak deniz" (warm seas) spesifik olarak karadeniz değildir. esasen "sıcak" deniz'den kast edilen, denize girilecek deniz gibi bir sıcak deniz de değildir.
sıcak denizden kasıt, kışın limanları donmayan denizdir.
geçmişi 300 küsur yıl öncesine, büyük (deli) petro dönemlerine giden bu strateji esas olarak; rusya'nın batıda (baltık) ve doğuda (vladivostok)'taki limanlarının kışın donması sebebi ile, kışın donmayan ve donanmasını/ticaret gemilerini rahatça okyanuslara çıkarabileceği liman ve üs arayışını ifade eder.
karadeniz bu arayışın odak noktası bile değildir. 300 yıldır batıda isveç ve almanya ile, doğuda japonya ile, güneyde pakistan/hindistan ve iran üzerinden ingiltere ile olan mücadelelerin eksenini hep bu arayış oluşturur. belki karadeniz'den akdenize ulaşmak için özel anlaşmalar yapma arayışı da bu politikanın bir parçası sayılabilir, ama zaten 1856 kırım savaşından bu yana karadeniz büyük ölçüde rus kontrolünde olan bir iç denizdir. yani adamların uzun süredir "karadeniz'e inmek" gibi bir dertleri yok esasen.
rusların uzun dönemli stratejisine bakıp ufuklarının açılmasını isteyenler için:
(bkz: https://www.globalsecurity.org/…warm-water-port.htm)
18. yüzyıl başına kadar rusya'nın tek limanın arkhangelsk olması nedeni ile (ki o liman da çetin hava koşulları nedeniyle ancak 3 ay kullanılabilmekteydi), zaten gemiler konusunda saplantılı olan deli petro'nun başlattığı politikadır rusların sıcak denize inme isteği. bu bağlamda ladoga golüne ve voronezh nehrine donanmalar kurdurmuş. ladoga nehrindeki donanması ile isveçten şu anki st. petersburg'un olduğu bölgeyi almış. don donanması ile ise azak kalesini almıştır.
zamanın rus ekspensiyonist politikasının doğal getirisidir bu istek aynı zamanda... himalayaları geçemeyen rusya, bu yolla kolayca güney ve güneydoğu asya'ya ulaşacak, artı osmanlı devletini de sınırlarına katıp bir taşla iki kuş vuracaktır ancak ne var ki bu politika avrupa'nın çıkarlarına dip dibe ters düşmekte, birinci dünya savaşı'nın ilk tohumlarını serpmektedir...