SANAT 18 Temmuz 2017
33,7b OKUNMA     959 PAYLAŞIM

Ressam Gustav Klimt'in Kadınlara Nasıl Yeni Bir Yaklaşım Getirdiğini Tablo Tablo Anlatan Bir Yazı

Herkesin "öpücük" isimli çalışmasını bir yerlerden mutlaka gördüğü Avusturyalı ünlü ressam Gustav Klimt'in neden büyük bir sanatçı olduğunu ve resim sanatında kadına nasıl yeni bir bakış açısı getirdiğini Sözlük yazarı "rwn", bilinmeyen noktaları aydınlatarak açıklamış.

gustav klimt resmi değiştiren bir ressamdır. viyana'nın o dönemde entelektüel açıdan çıldırmasının sebep ve sonuçlarındandır. o bakar bakmaz "aa orta çağ resmi lan bu" dediğimiz ve konusunu fazla asil bir şekilde işleyen tablolardaki hiç gerçek insan gibi durmayan, patates soğan gibi kadın ve erkeklerin resimden çıkmasını sağlamış, tabutlarına son çiviyi çakmıştır.

freud'un "bütün olayımız seks" açıklamasından sonra bunu resme yansıtmaya and içmiş gibidir.

viyana'nın sokakları asil ancak evlerinin ve saraylarının içi fuhuş yuvası gibiyken bu ikiyüzlülüğünü insanların yüzüne vurmuştur çıplak kadınlarla. resmi değiştirmiş ve o döneme kadar tabu olan seks unsurunu sanatın içine sokmuştur. kendisinden önce çıplak kadınlar çizilse de bunlar sadece memeleri dışarıda sempatikçe gülümseyen veya ifadesiz kadınlarla sınırlı kalmıştır; ancak klimt bunun içine memelerin yanı sıra kukuları da meydanda olan zevkten erimiş, adeta bayılmış, şuh ifadeli, erkeği baştan çıkarmaya çalışan kadınları sokmuştur.

judith 1 ve danae tabloları bunu çok güzel şekilde yansıtır. judith, eski ahitte şehrini kuşatan general holofernes'in çadırına gidip onu cazibesiyle baştan çıkaran ve zevk anında da kılıçla kafasını kesen bir kadındır. yani eski femme fatale'lardandır ve tarih boyunca bir çok tabloya konu olmuştur.

işte caravaggio'nun judith'i.

her yeri örtülü judith, mezbahada inek keser gibi bir ifadeyle holofernes'in kancık kellesini ödlek bedeninden ayırmaktadır. holofernes yatakta çıplakken, hikaye gereği femme fatale'in allahı olması gereken judith zerre şuhluk taşımamakta, yanındaki kadın mı erkek mi belli olmayan bir ucube ile de seksten iyice uzaklaştırılmaktadır. 

klimt'in judith 1'ine baktığımızda ise bir memesi meydanda, diğeriyse daha da seksi olacak bir şekilde örtülü, yarı çıplak, şeffaf bir gecelik giymiş, takılarla süslü şuh bir judith görmekteyiz.

kadın vücudunun, estetiğinin ve güzelliğinin bir silaha dönüşmüş halidir. dudakları ve gözleri hafif aralık, bakışları ölümüne şuh, ifadesi de zevkle kendinden geçmiş bir kadının ifadesidir. tabloda judith'in kadınlığını gölgeleyecek hiç bir erkek vücudu yoktur, yalnızca judith'in ellerinin arasında, vamplığıyla kolayca avladığı general holofernes'in kesilmiş kellesini yarım bir biçimde görebiliriz. dişiliğini kullanan judith, çadıra girmiş ve generalin kellesini alarak çıkmıştır.

danae konusu da aynı şekilde farklı işlenmiştir. danae, bir kralın mı generalin mi ne kızıdır, babası onu bir kaleye kilitler eline erkek eli değmesin diye. bütün olayı onu bunu iğfal etmek olan zeus da bir altın yağmuru şeklini alır, ufacık bir delikten içeri girer ve danae'yi hamile bırakır.

titian'ın danae'si

titian'ın danae'sinde kadın yatakta uzanmış ve kukusu gölgelendirme ile belirsizleştirilmiştir. camdan bakan arap kızı benzeri bir ifadeyle saf saf altın yağmurunu izlemektedir. altın yağmuru şeklindeki zeus da odaya girmektedir ancak yağmur katiyen kadının kukusuna, girmek şöyle dursun, doğru düzgün ulaşmamaktadır bile.


klimt ise danae'yi de yoldan çıkarmıştır.

danae sel gibi gelen yağmura teslim olmuş, zeus'u huzur ama daha çok haz ile karşılamaktadır. yine tablonun büyük çoğunluğunu anne karnındakine benzer duruşuyla danae kaplamaktadır, başka yabancı unsurlara yer yoktur. danae'nin kukusu özel bir çaba ile gizlenmemiş, zeus da danae'nin içine çılgınca girmektedir.

tabii klimt bir tabu olan kadın vücudunun şuhluğuna saldırdığı için çok eleştirilmiştir, viyana akademisi'yle takışmıştır (bkz: sezesyon). kendine "ayıp ya ayıp, sen hiç aile terbiyesi görmedin mi" diyenlere ise "goldfish" adlı tablosuyla inanılmaz bir cevap vermiştir.

diğer adı da "eleştirmenlerime" olan tablosunda, belirsiz bir evrende ama suyun içinde yüzen çıplak kadın vücutları vardır, tabloya bakanların doğrudan gözlerine bakan iki kadın figürünün ağızları yine yarım aralıktır ama bu sefer şuhluktan eser yoktur. kadınlar küçümseyen bakışlara sahiptir. özellikle alttaki kırmızı saçlı olan, eleştirmenlere "göt mü? alın size göt" dercesine götünü açmış, alaycı bir şekilde gülmektedir. tarihteki en muazzam ayarlardan biridir.

Üniversite Tercihi Yapacakların Geleceğini Şekillendirecek Altın Değerinde Tavsiyeler