Prizdeki Şarj Aleti, Telefon Bağlı Değilken de Enerji Tüketir mi?
şarj aletleri flyback denilen smps topolojisiyle tasarlanır. .kullanıcı güvenliği için izole olan, boşta en az güç tüketen bilinen topoloji budur. kullanılan malzemelerin kalitesine göre piyasadaki ürünler, boşta 0.1 ile 0.8 w arası sürekli enerji harcar.
sebebi ise trafo kayıpları vs. değil, devrenin boşta kendi kendini çalıştırması için gereken enerjidir. 230 vac ile önce 325 vdc elde edilir. bu gerilim üzerinden piyasadaki çoğu flyback sürücü entegresi seri direnç ile beslenir. olay da burda kopuyor zaten. bu çok verimsiz bir yöntemdir ama alternatifleri pahalıdır. (bir hv mosfet ile aç kapa yapayım desen sadece mosfet'in en ucuzu 0.1 $ mertebesindedir, ucuz gözükebilir ama yıllık 10 milyon adaptör üreten bir firma için 1 milyon dolar çok iyi bir paradır ve bu tarz küsuratlı farklardan para kazanır piyasada iş yaparlar). diğer yandan, hesap edince uzun vadede aktığı elektrik daha masraflı olabilir ama üreticiler bu yöntemin pazarda bir karşılığı olmadığı için tercih etmezler, boşa maliyet olarak görürler. yani kimse boşta 0.1 w daha az enerji harcıyormuş diye bir adaptöre 20-30 tl daha fazla para vermez, veren de azınlıkta kalır ve sırf onlar için kimse ürün çıkarmaz.
aşağıdaki örnekteki gibi son teknoloji yarı iletkenler ile 20-30 miliwatt'a kadar düşebilir. (115 vac için 21 miliwatt 230 vac için 26 miliwatt yani giriş gerilimi yükseldikçe boşta daha çok harcar sebebi yukarıda belirttiğim ana sürücü entegresini giriş geriliminden seri direnç ile besleyerek çalıştırmak)
üşenenler için boşta harcanan güç tablosu:
maliyet hesabı yaparsak; 1 tane adaptör pek bir şey etmez. tüm ülkede 10 milyon adaptör sürekli takılı desek, saatte 0.1 w ortalamadan 1megawatt.h enerji boşa gider. 1 kwh elektrik maliyeti dünyanın hemen her yerinde 0.1 $ civarındadır. yani ülkece saatte 1000 $ günde 24000 $ yılda 8.760.000 $ yapar. kişi başı yılda 0.876 $ (6.85 tl kurdan 6 tl yapar)