hollywood filmlerinden aşina olduğumuz; dev boyutta, kartondan çekler genellikle piyango ödülü veya bağış gibi vesilelerle bastırılır. sahibine törenle takdim edilirken basına poz verilir. adına “novelty check” denir.

peki normal şekil ve boyutta olmayan bu çek hukuken geçerli midir, banka tarafından kabul edilir mi? bu sorunun yanıtı kısaca: evet! kulağa şaşırtıcı gelse de çarşaf boyutundaki bu çek bankada bozdurulabilir! fakat bankalar mırın kırın edip kabul etmeyebilir de. hiç sorun değil, çünkü bunun yanında genellikle bir adet normal, düzgün çek de takdim ediliyor.

bu çeklerin boyuta göre fiyat tarifesi de var. örneğin şu basımevinin tarifesine göre 36x18 inçlik çek fiyatı 54 dolar, 42x21 çekin fiyatı ise 74 dolar. bu sonuncusu dile kolay tam olarak 106,68x53,34 cm!

böyle devasa çek düzenlemek acaba ilk kimin aklına geldi diye merak edip araştırdım: naziler!
1936 yılında joseph goebbels‘e dev bir çek takdim edilmesi tarihi olarak belgelenen ilk örnek. şu linkte o anın fotoğrafı da mevcut.

dev banka çeklerinin geçerli olup olmadığı hakkında youtube’da videolar var. şu videoda, mevzuata da atıfla epey aydınlatıcı bilgiler veriliyor. örneğin, “alıcı, verici, meblağ gibi bilgiler açık ise, hangi yüzeye yazılırsa yazılsın, çek geçerlidir. bu yüzey bir peçete bile olabilir!” diyor. yani, abd’de üzerine çek yazılmış imzalı bir pipo ile bankaya gidip “bu bir pipo değildir“ derseniz, haklı olabilirsiniz.

ancak evde denemeyiniz, bizim mevzuatımızda böyle bir şey yok (bkz: 5941 sayılı kanun).

Herkes Parasını Bankadan Çekerse Ne Olur?