SAĞLIK 14 Temmuz 2020
73,2b OKUNMA     619 PAYLAŞIM

Ölüm Öncesi İstemsiz Hareketler Yaparak Can Çekişme Durumu: Agoni

Agoni, kişinin artık döndürülemez sürece girmesi ve yavaş yavaş ölmesi durumuna verilen ad. Hastanın istemsiz hareketler yaparak ölüme doğru yol aldığı bu evrede tam olarak neler yaşanıyor?

agoni, ölüm öncesi can çekişme durumudur. yaşamsal fonksiyonların koordinasyon bozukluğu ve kişinin adım adım ex olmasına gittiği sürece verilen isimdir. kimilerinde birkaç dakika, kimilerinde günler sürebilen bir olaydır. nükleer patlamalar hariç bütün ölümlerde bulunur. bu süreçte solunum, dolaşım ve merkezi sinir sistemlerinde kritik değişiklikler meydana gelir.

agoni evresindeki hasta durgundur, gözler tek noktaya odaklanmış, yüz solgundur. dudaklar morarır, alt çene düşer. kalpte ritim düzensizliği oluşur. vücut soğumaya başlar, pupiller dilatedir yani ışık refleksi kaybolmuştur. solunum yavaş ve hırıltılıdır. el ve bacaklarda istemsiz hareketler olur. bu dönemde çoğunlukla bilinç kayıptır ama bilincin açık olması da ihtimaller dahilindedir. istemli davranışlara hakimiyet sağlayan çizgili kaslar işlevselliğini kaybettiği için idrar, gaita ve erkeklerde meni sıvısı açığa çıkar.

agoninin sonlarına doğru bu düzensizlikler kaybolabilir, bilinç açılabilir, canlılık yeniden kazanılmış gibidir ancak bu bir yanılgıdır, bu son hareketlenme kişinin artık ölüme daha da yakın olduğunun göstergesi ve son canlılık kırıntılarıdır.

hastalıktan ölenlerde bu ölüm yolu (agoni) daha uzun oluyor; kaza geçirip birden ölenlerin agonisi daha kestirme. agoni döneminde yapılan tüm hukuki işlemler geçerli değil diye bir şey yok. uzman bir hekim tarafından bilincin ve iradenin düzgün olduğu tespit edilirse işlem geçerli kabul ediliyor. çünkü hasta bu ölüm yolunun başında farklı, ortasında farklı, sonlarına doğru daha da farklı. 

agoni döneminde sırasıyla önce görme, sonra işitme ve en son hissetme duyuları bozuluyor. atatürk'ün son demlerinde yanındaki saatin kaç olduğunu göremeyip sorması, yine dilini biraz daha uzatması, söylendiğinde duyamayıp tam tersi içine çekmesi hep bu dönemde olduğunun göstergeleri. 

yine agonide, vücutta irade dışı hareketler oluşuyor. kişi bilinçsiz olarak kolunu bacağını oynatıyor. irade dışı hareketler içerisinde en karakteristik olanı elde para sayar gibi bir oynatma hareketi ki buna da karfoloji deniyor.

özetle agoni, ölüm halinin acıklılığını arttıran bir durum. hani filmlerde bazı sahneler vardır; zamanda bir şeyleri değiştirdikçe fotograftaki kişi de yavaş yavaş silinmeye başlar. galiba geleceğe dönüş filminde vardı böyle bir sahne . işte agoniyi de ben böyle görüyorum. yavaş yavaş kaybolma, yavaş yavaş kaybetme.